Sida loo dhiso jaaliyad

Transkript

1 Sida loo dhiso jaaliyad Maxaa loo dhisaa jaaliyad Sababta loo dhiso jaaliyad waa inay ugu horeyn ahaato baahi guud oo si wada jir ah la iskugu kaashado arin la wada xiiseynaayo. Inaad daneynayso deeg lagu siiyo ama lookaal raqiis ah waa inaanay ahaan sababta ugu muhiimsan. Waxa fiican in marka hore la eego inay jirto jaaliyad kuu dhow oo waxaad xiiseynayso ka shaqeynaaya. Waa maxay jaaliyadu Jaaliyadu waa waxa loo yaqaan qof sharci ah, iyadoo markaa ah sida ugu yar ee habka saameynta sharciga, taas oo dhowr daqiiqo lagu dhisi karo iyadoon faro galin dawlada iyo sharci yaqaan loo baahneyn. Jaaliyada qof sharci ah mataleysa waxay masuul ka tahay dhaqaalaha, heshiisyada la galaayo iyo waxyaale kale oo badan. Waxa xaqiiqdii taas sal u ah in jaaliyada loo maareeyo had la qaadan karo. Guud ahaan xubnaha jaaliyada iyo maamulka jaaliyada waa inay lahaadaan aqoonta aasaasiga ee maareynta jaaliyadaha. Jaaliyadu waa inaanay ahaan mid arin ganacsi lagu qarsanaayo. Maamulka ayaa masuul ka ah ku dhaqanka shuruucda iyo hawsha waxqabadka jaaliyada. Tiro intee leeg ayaa loo baahan yahay Tirada waxa ugu yar lama go aamin, laakiin waxa caadiyan la isticmaalaa sida u dhiganta ururuada dhaqaalaha taas oo saddex qof ku filan yihiin inay dhisaan urur. Laakiin dhismaha jaaliyad ka kooban saddex qof maaha malaha mid saxsan hadii aan la rajeynayn xubni kale oo dheeraad ah. Da da Waxa shuruud ah ma jirto laakiin waxay sida badan la rabaa in maamulka intiisa badan ay ahaato dad qaan gaadh ah. Sidee ayaa loo sameeyaa? Dadka ku heshiiya dhisida jaaliyada ayaa taas sameeya. Sida ugu saxsan ee taas loo maraayo waa in la iskugu yeedho shir dadka xiiseynaaya. Waxa casuumad loo fidin karaa dadka la is leeyahay way xiiseynayaan ama, hadii la doonaayo in la balaadhiyo lagu iclaamiyo joornaalka ku haboon. Casuumada/iclaaminta waa inay ku dhignaadaan waxqabadka la filaayo si dadka xiiseynayaa shirka dhisida u yimaadaan. Ajendaha shirka iyo wixii shuruuc hordhac ah ayaa la sii qeybin karaa si wakhtiga shirka looga faa iideysto. Shirka dhisitaanka waxa maamula cida soo qaben qaabisey ee xiiseynaysa, kuwaas oo marka ugu horeysa dadka ka soo qeyb galaaya magacyadooda qoraaya kaas oo codeynta loo isticmaali karo iyadoo wadajir shuruucda hordhaca ah lagu lifaaqi doono brotokoolka kulanka.

2 Shirka dhisitaanka Ajendaha hordhaca ah: 1. Sugida liistada ka weyb qaateyaasha. 2. Doorashada hogaamiyaha shirka 3. Doorashada xoghayaha shirka 4. Doorashada laba saxayaal ah oo shirka ah 5. Go aaminta ajendaha shirka 6. Su aasha dhismaha jaaliyada (miyaa la dhisaa haa, iyo maya) 7. Go aaminta shuruucda jaaliyada 8. Go aaminta magaca jaaliyada 9. Go aaminta fiiga jaaliyada 10. Su aasha ku sabsan astaanta kooxda, midabada kooxda iyo koodhka xubnaha 11. Doorashada gudi hoosaad (gudoomiyaha iyo 2 ama wax ka badan oo xubnaha ka mid ah) oo wakhtiga ilaa iyo shirka rasmiga ah ee ugu horeeya 12. Doorashada laba xisaabiyeval av två revisorer 13. Doorashada gudoomiyaha iyo laba shir gudoon oo gudida doorashada. 14. Wakhtiga shirka rasmiga ah ee ugu horeeya 15. Wixii kale ee su aalaha Brotokoolka ah waa la qorayaa iyadoo la tusaayo wixii la go aamiyey, iyo cida joogtey, cida loo doortey gudi hoosaadka. Marka dhamaan qodob kasta la dhameeyey ayaa jeeliyadii la dhisey. Shuruucda hada la taagey ayaa loo yaqaan shuruucda asalka ah iyadoo meel sugan lagu keydinaayo kuwaas iyo brotokoolka asalka ee shirka dhisitaanka. Meel ku haboon oo lagu keydiyo shuruucda asalka ah waa Keydinta arkiifiyada (Föreningsarkivet) ee kamuunka (telefoon ). Shuruucda Waxa shuruucda laga soo qaadan karaa jaaliyed la mid ah, oo dalada guud ama dalad gaar ah. Xidhiidhka ciyaaraha fudud waxay leeyihiin faylal ay ku dhigan yihiin shuruucda caadiga ah iyo faalooyin. Hadii ururka ka mid noqonaayo dalada guud ama dalada gaarka waa in qeyb ka mid ah shuruucda jeeliyada taasi ku jirto. Shuruucda waa inay ku jiraan: - Hadafka jaaliyada - Goobta iyo degaanka jaaliyada - Sida xubin looga noqonaayo - Sida fiiga xubnaha loo go aaminaayo - Tirada kulanada gudiga, kormeerayaasha, mudada - Sida gudoomiyaha loo cayimo - Habka go aaminta iyo go aamada gudiga - Waxqabadka jaaliyada- iyo waxsoo bandhigida sanadka - Kulamada jaaliyada, sida la isukugu yeedhaayo, sida go aanku u dhacaayo - Arinta shirka jaaliyada, kulanka sanadka - Habka loo sameynaayo baabiinta - Sababaha keenaaya in xubno laga eryo

3 Magaca jaaliyada Magaca jaaliyada waa inuu ku jiro kalmadaha sida ciyaaraha fudud, kubada, lagdinta, frankoboolada, iskaawdka iyo wixii la mid ah si loo tuso nooca wax qabadka, iyo kalmada jaaliyad, koox, firqad ama wixii la mid ahsi loo tuso inay tahay jaaliyad aan ganacsi sameyn. Magaca si dhib yar loogu qaldi karo magac kale ma ogolaan doonto ururuka guud ama ururka khaaski ahi. Sidaas daraadeed xafiiska wakhtiga firaaqada (fritidskontoret) ka hubi magaca la soo jeediyey iyo ururuka guud ama ururka khaaski ahi. Gudi hoosaad Gudi hoosaadka ayaa hada dusha ku qaadanaaya masuuliyada maareynta jaaliyada. Dadka fikirka la haa marka laga bilaaba wax shaqo ah ma qabanayaan. Gudi hoosaadku waxa uu shaqeynayaa ilaa kulan sanadeedka ugu horeeya. Masuuliyadaha kale ee gudi hoosaadku waa: - Hir galinta diiwaanka xubnaha - Diyaariya soo bandhigida dhaqaalaha. - Maxaa ay kharash galaysaa jaaliyadu? -Miyaa loo baahan yahay wax caymis ah? - Furitaanka koontada-/koontada giroda. - Dalabka ka mid noqoshada ururka guud. - Isku duba-ridka waxqabadka. - U diyaar garowga kulanka sanadka. - La xidhiidhaaya kamuunka iyo xidhiidhka degmada. Gudiga doorashada Waa shirka dhisitaanka waa in la doorto gudi doorashada. Shaqada gudiga doorashadu waa in la soo jeediyo cida la dooranaayo shirka sanadlaha ah ee soo socda cida loo dooranaayo xilalka jaaliyada, sida gudoomiyaha, gudiga iyo xisaabiyayaasha. Shirka dastuuriga ah Dhismaha ka dib ayay gudi hoosaadku qaban doonaan shirka dastuuriga ah si ay iskaga doortaan gudoomiye ku xigeen, xoghaye, kasnaji iyo xilalkii kale ee imaan kara. Qofku waxa uu qaban karaa hal xil wax ka badan. Shirka dastuuriga ah waxa inta badan la qabtaa marka gudi cusub la doorto. Gudi hoosaadku waa inuu sidoo kale cayimaa cida saxeexa leh. Cida saxeexa leh Waa inay shuruucda ku cadahay sida loo cayimaayo cid leh saxeexa jaaliyada. Qoraalada kala duwan sida wixii bangiga iyo boostada qaabilsen, dalabka deeqaha iwm. wixii jaaliyada magaceeda khuseeya oo kali ahaan ah ee qofka ama dadka loo cayimey cida saxeexa leh.

4 Miyaa jaaliyada la diiwaan galinayaa? Jaaliyad looma baahna in la diiwaan galiyo si ay u hesho aqoonsiga jaaliyad aan ganacsi sameyn. Umana baahna inay lahaato lambar urur. Hadii siba ay baahi timaado loo qabo lambar urur, tusaale ahaan hadii au jaaliyadu tahay mid cashuur ku hadhsan tahay, ayaa taas laga dalbadaa xafiiska cashuuraha ee degaanka. Dawladu waxay doonaysaa shuruucda iyo nuqul brotokolka ka mid ah kaas oo tusaaya cida masuulka ka ah. Waxa kale oo jaaliyada laga diiwaan galinayaa kamuunka. Dalabka iyo nuqul ka mid ah brotokoolka kulankii dhisitaanka iyo shuruucda ayaa loo soo dirayaa xafiiska dhaqanka iyo xiliga firaaqada kaas oo diiwaan galinta jaaliyadaha kamuunka sameynaaya. Waxa kale oo jaaliyada laga diiwaan galin iyadoo lagu xidhaayo urur qaran. Kulanka sanadka Kulanka sanadka ayaa ah golaha ugu sareeya ee jaaliyada go aankeeda leh. Shurrucda awaa inay ku cadaato marka la qabanaayo kulanka sanadka. Brotokoolka Kulan kasta waa in la qoro brotokoolkiisa. Brotokoolka waa inuu ku dhignaado magaca jaaliyada, wakhtiga iyo goobta kulanka cid joogaysa iyo go aamada la gaadhaayo. Masuuliyada Gudigu waxa ay xubnaha ka heleen aaminaada inay jaaliyada maamulaan oo ay wada jir u matalaan jaaliyada. Matalaada jaaliyada waxa loola jeedaa gudiga iyo cida kale ee ka masuulka ah bixinta cashuurta iyo wixii dheeraada ah ee kale. Xilku waa mid wada jir ah taas oo ay micnaheedu tahay in dhamaan kharashka laga dalban karo cid kasta oo jaaliyada ka mid ah ama gudiga. Xilka gudiga - Hubinaaya in jaaliyadu raacayso shuruucda iyo xeerarka jira. - Qorsheyaasha, hogaamiya oo kala qeybiya shaqada jaaliyada. - In masuuliyad la iska saaro oo la maareeyo maaliyada jaaliyada. - U saara xisaabiyayaal sameeya odhidka. - Diyaarinta kulanka sanadka. Gudiga iyo cida ay gudigu dooratey waxay masuuliyadoodu noqon kartaa: Magdhowga, imaan kara hadii kulanka sanadku uu gudiga siin waayo xoriyada, halka shakhsiyaad gudiga ka mid ah lagu qaadi karo masuuliyad daro ay maaliyada jaaliyada ku sameeyeen. Masuuliyada ciqaabta mudata ee saameyn karta masuuliyiinta jaaliyada ee danbiga cashurta iyo wixii la mid ah. Masuuliyada shakhsiga ee cashuur bixinta taas oo imaan karta marka danbi weyn oo inaan cashuurta la bixin ah iyo wixii la mid ah, ama cida bayl u qaadey deynta jaaliyada. Tan danbe shaqo kuma lahasida ku xidhan waxqabadka waxay shuruud ka dhigeysaa in la hirgaliyo shuruucda dhaqaalaha ee shaqeynaaya.

5 Xagee ayaa loo raadsenayaa? Ururuka qaranka ama midka gaarka ururka ee Degmada Xafiiska dhaqanka iyo xiliga firaaqada Rugta kutubta Internedka Buugaagta: Larsson, Uno, Lilla Förenings Handboken, LT:s Förlag Malmsten, Krister, Idrottens föreningsrätt, Norstedts Juridik AB Pedersson, Svante och Lasse, Förenings Boken, Bilda Förlag