alvar LARS-AKE JANZON
Gaddsteklar och andra blombesrikande insekter pd Alands Stora alvar 173
174 Lars-Ake Janzon
Sedum album - Tortella-aIvar Festuca-alvar Gadtlsteklar ot'h andra blombesiikande insekter pd Ahnds Stora alvar 175 Vaxter Plants B i n, humlor ( honor ) Bees, bumble-bees (females) Sedum reffexumalvar lnsufficient data He1 i anthemumalvar Arrhenatherum pratense-aivar Sesleria - Moliniaalvar Anemof i 1a Anemoph i lous General i st entomof i 1a Ceneral i st entomoph i l-ous General i ster Genenal ists r ::::::ir:l ::l:r:llii.," r ::::i:i::l:,^ Fig. 2. Fiirdelning av de viktigaste vhxtekologiskt adaptiva typerna inom en alvartyp och de gaddsteklar som hr iakttagna inom respektive alvartyp. Distribution of major anthecological adaptive plant types in different alvar environments and aculeate Hymenoptera observed within the environments.
HYMENOPTERA Gasteruptiidae Gasteruption assectqtor (Linnaeus) I g Formicidae Lasius niger (Linnaeus) 4 I Eumenidae Eume nes c oarc tal u s t uraniformis Bliithgen Sphecidae S p ilo me na exp e ctata Valkeila Colletidae Hy lae u s commu ni s Nylander H. confusus Nylander H. rinki (Gorski) Andrenidae A ndr e na tarsala Nylander A. subopaca Nylander Halictidae Las io g los s u m a/brpes (Fabricius) L. calceatum (Scopoli) L. morio (Fabricius) L. leucopum (Kirby) L. aeratum (Kirby) Sphecodes miniatus von Hagens S. punctipes Thomson Megachilidae C he los t oma campanuloru m (Kirby) Apidae B omb u s t erue stri s (Linnaeus) B. soroeensis (Fabricius) B. lapidarius (Linnaeus) B. hypnorum (Linnaeus) DIPTERA Stratiomyidae O p lo do nt a v i ri du la (Fabricius) Bombyliidae Hemipenthes maurus (Linnaeus) I ex Syrphidae Syrp h u s ribesii (Linnaeus) Episy rp hu s balt eat u s (DeGeer) Sphaerophoria menthastri (Linnaeus) I ex S. scripta (Linnaeus) Eristalis arbustorum (Linnaeus) I ex E. tenax (Linnaeus) Eristalinus sepulchralis (Linnaeus) I ex Syritta pi p i e ns (Linnaeus) Scatophagidae S cat op hag a st e rcoraria (Linnaeus) Muscidae Ort h ellia corni ci na (Fabricius) Thricop s hirs u tula (Zetterstedt) Phaonia perdita ( Coenosia pumila ( Sarcophagidae Ravinia pernix (Haris) Calliphoridae B e llar di a b i s e t a (Kramer) B. pusilla (Meigen) P olle nia nrdrs (Fabricius) Tachinidae Eri o t hr ix r ufu mac u lat a (DeGeer) Otitidae H e r i na fr o nde s c e nt i a e (Linnaetrs) COLEOFTERA I)ermestidae A nt h re nu s mu s e oru m (Linnaeus) Melyridae Dasytes niger (Linnaeus) Malachiidae A nt h o c o m u s fasclatas (Linnaeus) Nitidulidae M eli g et hes aeneas (Fabricius) Phalacridae Olibru s? bimaculatus Kijrster Coccinellidae C oc c i ne lla I I -p u nctata Linnaeus Oedemeridae C hry s ant hia v iridis sima (Linnaeus) Chrysomelidae Ap htho na lu t e s c e ns (Gyllenhal) Curculionidae P olydros u s c en'inu s (Linnaeus) M i aru s g r a mi nls (Gyllenhal) A nt honomu s rabi (Herbst) LEPIDOPTERA Scythrididae Scythris laminella (Denis & Schiffermtiller) Nymphalidae A g la i s u rt icae (Linnaeus) H i p p arc h i a s e m e I e (Linnaets) M aniola j urti na (Linnaeus) A p hant opu s hyperant us (Linnaeus) HEMIPTERA - HETEROPTERA Miridae A de lp h ocori s li ne olat u s (Goeze) P la g io g nat hu s arb u storu m (Fabricius) NEUROPTERA Chrysopidae Chrysopa sp., larvae 3ex 4ex 4ex - - Zex - 3ex - - 2ex I ex 4ex I ex l9 - - 3ex - 4ex - 3ex
Gaddsteklar och andra blombesiikande insekter pd Ahnds Stora alt'ar 177 Tab. 3. Observationer av pollen- eller polliniesamlande gaddsteklars blombes<ik pi Olands Stora alvar. Observations of pollen- or pollinia-collecting Aculeate Hymenoptera and the plants visited on the Great Alvar of Oland. 'olletes floralis Andrena nigriceps A. tarsata A. labiata A. semilaevis Halictus tumulorum Lasioglossum albipes L. calceatum L. morio L. leucopum Melitta leporina Osmia aurulenta O. bicolor Bombus terrestris B. soroeensis B.lapidarius B. muscorum Apis mellifera Bes<ikande stekelfam.
Bes<ikt vixt Bescikare Lokal Datum Frekvens Plant visited Visitor Frequency Potentilla.fiuticosa Potentilla.fiutit'osa H eliantltentu ttt (onilm Heliantltemunt (anum Heliantltemrrm oelandicunt Helianthemunr oelandicum Heliunthemunt oelandicum Heliantltemum nrt mmu lariu m H clianthe munt tttt tnmulariunt H eliantltemum tttt mmulariunt H elianthe nttutr ntr m mu Iaritt nt Andrenu tarsal 0 Lasioglossu nt calceultrnt Lasioglossun letu'opunt Apis melli.feru Halictus tumttlontnt Lasioglossttm calceatttm Rltogogaster v iridis Andrena nigrice ps Andrt,tta ni grit e ps Bombrrs terrestris Bombus t erre sl ri s Locality Date K<in Pollenanalys Sex Pollen analysis Potantilla cf..lrrtticosa Obest. cf. Letrtanlltenutm cf. Silene maritinta Potentilla cf..lrutit osa H elianthenttr rtt cf. (0ruttn cf. Silene maritima cf. lnula cf. Cirsium H elianthemunt cf. corurnt Helianthemum oelandicum Rosaceae Sedtrnt Helianthemunt oelantlicum Rosaceae Heliontltemum oelandictotr S edrrnt Poaceae Pinus Plantugo Obest. Sedu nt Lamiaceae Helianthemum nu m mu Iariu m Gypsophila J'astigiata Liguliflorae H eliunthemtrnt nu m mu larium Sedum G1'psophila.fitstigiata Lamiaceae Helianthemum ntrmntulariunt Rosaceae H cliantltenturtt tttt nt ntu lori tr ttt Lamiaceae Liguliflorae Second Second Second lmp Imp Second Imp Imp Imp Second Second Imp Imp
Gatltlsteklar ot'h andra blombest)kande insekter pd Olands Storo ulrar 179
Halictidae Las io glos s u m lec u opu m (Kirby) Apidae Apis mellifera Linnaeus DIPTERA Syrphidae M etasyrp hu s corollae (Fabricius) M. luniger (Meigen) S c aev a py rastri (Linnaeus) Eristalis rezax (Linnaeus) Apterona crenulella (Bruand), larvae ca 20 ex HYMENOPTERA Colletidae Hy lae u s c onfu s u s Nylander Andrenidae A ndre na ni g ri c ep s (Kirby) Halictidae Las io g los s u m c alceat u m (Scopoli) L. fulvicorne (Kirbyl L. morio (Fabricius) I I Apidae Bombus terrestris (Linnaeus) 2 I DIPTERA Syrphidae Sphaerophoria menthastri (Linnaeus) I ex S. scripta (Linnaeus) Melanostoma mellinum (Linnaeus) 2 ex Eristalis tencx (Linnaeus) Conopidae Zodion notatum Meigen COLEOPTERA Melyridae Dasy t e s niger (Linnaeus) Malachiidae M alac h i u s yiridis Fabricius Nitidulidae Meligethes aen errs (Fabricius) Tenebrionidae I s o m i r a mu r i na (Linnaeus) Anaspidae A nas p i s b ru n ni pe s (Mulsant) I ex
Gaddsteklar och andra blombesijkande insekter pd Olands Stora ah'ar 181
182 Lars-Ake Janz,on Knuth, P. 1898. Handbuch der Bltitenbiologie. Leipzig. Kugler, H. I 970. Bliiteniikologie. Stuttgart. Leraut, P. 1980. Liste systematique et synonymique des L6pidoptdres de France, Belgique et Corse. - Suppl. d Aanor. Bull. Soc. ent. France 334 pp. Lid,I. 19'14. Norsk og Svensk Flora. Oslo (Det Norske Samlaget). Lomholdt, O. 1975. The Sphecidae (Hymenoptera) of Fennoscandia and Denmark. - Fauna ent. Scand. 4(l): l-224. 1976. The Sphecidae (Hymenoptera) of Fennoscandia and Denmark. - Fauna ent. scand. 4(2): - 225452. Louveaux, J., Maurizio, A. & Vorwohl, G. 1978. Methods of Melissopalynology. - Bee World 59(4): t39-157. L0ken, A. 1973. Studies on Scandinavian Bumble Bees (Hymenoptera, Apidae). - Norsk ent. Tidsskr. 20: l-2 I 8. Proctor, M. C. F. 1978. Insect pollination syndromes in an evoltionary and ecosystemic context. ln: The pollination offlowers by insects. - Linnean Society Symposium Series 6: 105-l16. Richards, O. W. 1978. Aculeata. /n: A check list of British Insects, 4. Handb. Ident. Brit. Ins. ll(4): 126-140.