DE PRAEFECTURA NAESGARDENSI DALEKARLIAE, C O N T I N U A T I O I V : t a, PAROECIAM GRYTNÅS; Quam Conf. Amplijf. Ord. Pbilofopb. in Reg. Acad\ Upfalienfi, D D i c c i r i t? M ao. e r i c o m. f a n t, HISTOR. PROF. REG. ET ORD. S. R. S. M. PRO GRADU, PUBLICE VENTILANDAM SISTIT JOHANNES CHRISTOPH. HULT, ST IPE N D. NESSEL. DALEKARLUS. IN AUD. GUST* MAJ. D. 24 MAJI, I 78 2. U P S A L I Æ, a p u d J o h a n. E d m a n, d i r e c t, e t r e g, ac a d. t y p o g r.
Kongl. Maj:ts Tro - Man och Bergs - R åd, Välborne Herr P ehr H e d e n b l a d, Stora Kopparbergs Gruf-Råtts Ledamöter, Adlc och Hhgaktaäe, Hélhetrodde Herr Bergmåftaren ANDERS LUNDSTRÖM, Herr Kon ft Stats Infpett. PEHR DAHL, Herr Krono Infpett. INGEL FA LLSTED T, Herr Gefchvorn MATHIAS EGGERTZ, Herr Bergs-Kamereraren WILHELM MORÆUS, Herr Påft-Infpettorn OLOF WESLIEN, Herr Controlleurn A N TO N A. BRANDBERG, Herr Bergs-Rådman JOHAN HEDENBLAD, Herr Bergs-Rådman DANIEL STRÔM, Herr Bergs-Rådman OLOF TROILI, Herr Bergs-Rådman ERIC FORNMARCK, Herr Bergs-Rådman PEHR MORÆUS, Herr Bergs-Rådman ANDERS EG G ERTZ, S;l ock Samtelige Deputerade och Menige Bergslag. In gen larer lå ttre) ån J, M in e Herrar, Jafom fje lfv e Âgare a f A veft a B ruk, kunna infe ofullkom ligheten a j denna Befkrifnmg 'x men i det ang t n am a boppt
hopp, att J bafven mera affeende på m itt goda upß t, ån min ringa förmåga, har ja g åt Eder, M ine Herrar, fbrnämligaft velat upoffra detta m itt fbrfök. Med ofbrånderlig vbrdnad får ja g åran framhärda och fbrblifva E der vdtftjukafie och hd^ßfdr bundne tjcnnrt JOHAN CHRISTOPH. HULT.
. v i l. W cd vero, cum condaret, Societatem Metallicam Fah- O lunenfem idum fundum, ut fuperius innuimus, pretio 18 mille Thaleror. Imperial, fibi quondam comparavid'e; ab fodalitate Æraria {Koppar (.ompagniet), quæ Sc ipfa illum, cum privilegio & permidu Regali, numerata pecunia emtitaverat, Cuisque impends obvias ibi officinas fabricasque indruxerat, æquum eft vifum, ut pofteffio Avedadienfis, judo parta titulo, Fahlunenfi focietati farta te&aque fervaretur; præfertim cum Sc Novi-Cuprimontanis Sc Garpenbergenfibus integrum foret, fuas propriasque exdruere reco&ionis officinas. At anno 1667, cum ad præditurum finem dedu&a elfet ultima cum Vidua KOCKII confefta pa&io; officina Avedadienfis non modo fifco publico, tanquam Regalis poflelfio, jure, quod ajunr, retractus adjudicabatur; fed erjam per 20 annos, ob folutam pecuniae fummam 82000 Thai. Imperial., pignoris loco ed tradita fupra laudari KOCKII Heredibus, nomen jam CRONSTRÖMIORUM, una cum nobilitatis infignibus, adeptis. Mox autem hoc eodem anno denuo declarata ed Officina nodra ad Societatem Metallicam Fahlunenfem pertinere, quæque port illorum 20 annorum decurfum ad pridinos podedores Cupri mon* tanos rediret; id quod etiam litteris Regiis, anno 1676 d. 17 April datis, fuit confirmatum b). Jus deinde CRON- ST ROM IA N Æ idius pignerationis, numerata fuperius di ta pecuniæ fumma, anno 1669 in fe derivarunt Regis Regnique Senator LAUR. CREUTZ Sc Regni Quaedor, ut dicebatur, BERGE CRONBERG, ea conditione, ut fub iisdem 20 annis penderentur quotannis Societati Eahiunenfi Metallicae io tnillia Thalerorum Cupreorum in fubfidium Sc fudemarionem Magnae Fodinæ Cuprimontanæ, L quam b) V id. L a u r. S c h u lt i l, Micr. antea cit.
qnam quidem in focietatem ac transa&ionem receptus cil 1SAACUS CRONSTRÖM, ut qui non modo particeps effet, fed etiam officinam dirigeret (Diretteur), atque deinceps pari modo ac fub iisdem titulis anno 1671 Asfeffores ABR. CRONSTRÖM & JOH. F U N C K, nec non JOËL GRIPENST1F.RNA. Sed biennio poft, nempe 1673, ambo CRONSTRÖMII & GRIPENST1ERNA ab hac Societate fuoque in ea munere receflerunt, folo FUNCKIO, fub nomine Praefe&i (DireEleiir), cum reliquis Societatis participantibus remanente. Porro anno J675 Camerae Confiliarius ISAAC CRONSTRÖM & Affeffi JOH. FUNCK portionem, quam CRONBERGII Vidua in pigneratione Aveftadienli habebat, numerata pecunia libi compararunt, & quidem ita, ut illi una, huic duœ partes tertiæ CRONBERGIANÆ portionis cederent, usque ad annum 1687, qui fupra di lae vicennali pignerationi finem impofuit. Interea anno proxime praecedente 1636 per vindicias publicas ad fifcum iterum redierat Aveftadium, quod exinde nonaginta annorum fpatio Regalis permanfit polfeffio; privilegiis municipalibus, quae habuerat, abrogatis, & oppidanis hinc demigrare coa&is; juxta tamen, ex tenore referipti Regii d. ii Aug. 1687> 10 mille Thaleri Cuprei, fub nomine penfionis Aveftadienlis, Fahlunenfi Societati Metallicae, inlfar remunerationis, fingulis annis pendendi decernebantur; ipfa aurem Aveftadienfis Officina poffmodum elt conceffa Vidilæ AfTefforis JOH. FUNCK usque ad 1694, ut ex annuo proventu rependeretur credita pecuniae fumma; & deinde Regii Cubicularii CAROLI & Pra?fe li ( Directeur) GUSTAVI FUNCK procurationi permiffa, ea conditione, ut quotannis fifco publico folvèftntur 23 mille Thaleri Argentei. Hi vero tali uterque renuntiarunt padioni, tam propter continuas lites cum Cuprimontanis de extraordinaria exuftione, quam etiam quod dimi-
diminutio de nimia ilia penfione annua obrineri non po(fer. Quocirca cum nemo reperiretur, qui novam bac «le re pa tionem inire vellet; decrevit Magni Cuprimontis Societas Metallica totam Officinam conducendam in fe fufcipere. Arque lie transactio inter fifcum publicum & iftam Societatem Metallicam 1698 d. 23 Dec. certis conditionibus eft inita, quæ quoniam per triennium tantum duraret, eft eadem fæpius fæpiusque prorogata, donec nova transactio anno 1742 inftitueretur, quæ tandem anno 1760, adje tis novis quibusdam pa tionibus, eft renovata. Conditiones, quæ fub hifce transa tionibus inter publicum fifcum & Societatem Metallicam pa tæ fuerunt, pro ratione temporum, ficut a ta fatis fuperque comprobant, hinc inde fuis in momentis variarunt; fed reperiuntur tamen in eo, tanquam palmario articulo, convenire, quod Societas Metallica penfionem fuam annuam 10 millium Thal. Cupr. acciperer, & fru* eretur antiquitus huic Officinae deftinaro Minifterio, juxta & carbonibus, tam ve tigalibus, quam vendibilibus, ex Parceciis Grytnas, Folkarnn, By & Hedemora advehendis, quorum in numero effient non modo carbones vectigales, Officialibus Militaribus æque ac Civilibus in annuum llipendium defignati; fed etiam reliqui fifco fervati reditus carbonarii & praeterea etiam fequiori ætate ita di ta FUNKIANA pigneratio, quæ conflaret annuo reditu carbonario, nimirum 137? cratibus, certo ac publice conftituro pretio æftimatis. Ex adverfo fibi ftipulatus eft fifcus publicus non modo certam pecuniæ penfionem annuam, quæ fecundum transa tibnes annorum 1742 & 1760 effiet 8000 Thalerorum Argent,; fed etiam Ut fifei aes vectigale recoquendo purgaretur, & publica rroneta minore cuderetur mere ede, quam quæ a privat s folveretur. Verum enim vero, quoniam publicus fifcus, in hac rerum temporumque vicifficudine, ex ifto locationis condu tionis L 2 con-
contra&u, ratione accepti & expend, haud mediocrem quotannis fecifle reperiebatur ja luram i ) j placuit Sacræ R:æ M:ti, litteris Regii Collegii Metallici anno 1777 d. 4 Junii, clementiflime declarare, quod tota Officina Ave» iladienfis, cum omnibus fuis privilegiis, immunitatibus, prædiis, fundis, aedificiis publicis, fabricis eoquc pertinentibus inftrumentis & reliquis ita di&is inventariis, Societati Magni Cuprimonris Merallicæ in perpetuam pofteffionem, cum pleno dominii jure conjun&am, verbis præfcripris pa&isque conditionibus, venderetur. Quod quidem negotium follemni, ut ajunt, emtionis venditionis inftrumento {Kope-Contraft), nomine Sacrae R:æ M:tis, a Regiis Collegiis, quæ Camerae, Rei Merallicæ ac Regni Reditibus (Stats Contoiret) præfunr, fubfcripto, d. 12 Nov. anni 1777 plene eft confe&um abfolutumque k).. VIII. i) Vid. Litr. ^fubmitr. R. Coll. Met. od Reg. Maj:tem d. 14 April, anno 1777, una ciun adje&o calculo, quar cum hæc omnia diduftius exponant, longiores tamen funt, quam ut hoc loco transfcribi queant. k ) Hoc inftrumentum adferre lubet: Kongl. Maj:ts och Sveriges Rikts Cammar Collegii, Stats Contoirs, fnmt Bergs Collegii, Vi underfkrefne Friherrar, PrzeHdenter, Commendeur af Kongl. Svards Orden med Stora KoiTer, och Commendeur of Kong!. Nordftierne Orden, S3 ock Kammar Räder, Stats Commiflnrier, Bergs Råder och AflefTorer; Göre vitterligit, att fom Hans Kongl. Maj:t, Vår Allernådigfte Konung, ge. nom Skrifvelfe af den 4 fulftledne Junii, N åd ig t behagat förflåndiga, det Kongl. Maj:t, uppå Defs och Rikfens Bergs Collegii underdånig«tilltyrkande, i Nåder funnit for godt, nt emot vifle förefkrefne vilkor till Stora Kopparbergs Bergslag upplåta och föifalja Avefia Krono Bruk, i Srora Kopparbergs Höfdingedöme, Nasgårds Lån och Gtftnas Socken belåget, och tillika i Nåder onbefalt Collegierna och Stats Contoiret, at gtmenfamt derom uppratra behörigt Köpe Contrnft med bema'lte Bergs* lag, Altfå och til underdsnigft följt deraf, hafva Kongl. Collegierne och Stats Contoiret om berörde Krono Bruk med Bergslagen ingått och traffat följande Kjöpe Athandling, nembligen:
. VIII. Varias jam Fabricas Machinasque, quas fißit Avefta. L 3 dium i:mo Uppj Kongl. Maj;ts Vår A llernådigfte Konungs vagnar, upplåta och fcufirlja Kongl. Collegierna och Srats Contoirct, harmed och i kraft af deua Opna Bief, till^sroia Koppnrbergslagen, Avefta Krono Bruk, med alla derunder lydande Abyggnader och Väikftåder, med deras Varkryg t Redfkap och öfiiga Inventarier: I 'kiledes Mjöl - och Sågqvarnor, famt Bulks eller den få kallade Herregården, T ra-och Kåhlgårdar, Hagar, Fifke och andre tilhörigheter, of hvad namn de vara kunna, efter de der öfter upprättade Beficktnings Inftrumenter, tillika med Ströms Afra> den och Kantan af de Hemman och Lagenheter, fom begripas under namn af den få kallade Djeknehytte Roten, och enligit 1760 års Inventarium beftiga fig til 2-y Hemman, med 38 daler 25 öre Silf:mts Ranta, famt 6 (kattlagdc Torp, med 19 doler 17 öre Silfjmts Ranta, hvaraf likval et år donerat til Capellans Boftalle. 2:do För fa k ras Bergslagen, or till godo njuta alla de Vilkor, Rättigheter, Afhandlingar och Författningar, fom i en eller annan måtto blifvit tagne, (å ock Bruks Articlarne och hvarjehandn Ordningar, hvilka Bruket angå och från början af Kongl. Majn och Kronan eller nf Bergslagen på alla de vid Avefta bygde Varken kunna vara betingade, få vida derutinnan federmera ingen åndring fkiedt. 3:tio Ager Stora Kopparbergslagen, nt, likmatigt Avefta Bruks Privilegier och iårfkildte Föifattningar, icke allemft nyttja den Bruket uplåtne Kolilhandels Rättighet i Grytnäs, Folkierna, By och Hedemora Socknar, utan ock at upbårn Knhlfkarten i defta Socknar emot den betalning för Råntekohlen, fom i 9 utfatt finnes, och med cien rättighet på Bergslagens (Ida, ot hädanefter på liko fått, fom hiftils, bevaka Kohlhandelen och indriftandet af Knhlfkatten' genom fin egen Edfvorne Betjänt eller Ccmintftionaire; Men Har*dsFokfden upbâr i f B ergslogen b etalning för de vid Bruket lefvererade Skattekohlen. 4*.to huruvål hädanefter, fedan Avefta Bruk kommer i Bergslagens å?o, ingen vifs och ftändig betalning för Gåimakare-och Smides löner, i affeende til «nfkilta» Koppar, kan utfåttas, uton denne betalning efter tider och
dium, breviter contemplaturis prima, quæ nobis obvenit oalftåndigheter råttas bör; åligger likval Bergslagen at hhvid i akttaga fsthm rttedéivlf,0 5 at p5 ena fi lan Bruket kan devmed beftå ; men på andra fidan Kopparprifet icke for mycket nedtryckas. 5 *r Äger Bergslagen a t til godo njuta de med A'imogen flotne Contracer om Koppar - Transporten emellan Fa HI un och Avelli, fii at Allmogen åligger, at den fatnma få hådanéfrer, fom hitintil fullgöra. Emot hvilka iùledes upraknade fôrinohner och ràttigheier 6:to Bergslagen förhinder fig, at vid Avefh forfvarligçn Gira all den dic ankomnnnde Råkoppnr, och i fynnerher den, fom ifrån Stora Kopparbergs Kopparvåtk anlåider, fjrnt efter Requifirioner, Contra&er och Modeller tårfårdiga alla forter at Koppar Bleck-och M inufacinr-arbetm, och efter hand och alt fom beftåilningar inlöpa, på alt fått befrrdra och utvidga Knpparförådlingen, 15 igenom D jnpning, fom Valtsning och Bronze nubere; Ofver h vilket alt K magi. Bergs Collegium ager rillfyn hafva: Åfven fo 11 ock i fall fråga (kulle yppas, om någon Gainings flyttande ifrån Aveftn til Stora Kopparberget, den på Kongl. Bergs Collegii beprôfvande ankommer. 7:010 Åtager Bergslagen fig, nt bådnnefler, l'ka font under fednaftc arrende- Sren (kedt, gårn Koppar Råntan för tjugu fyra (killing (keppundet, då den vid Avefta på något fatt förådlas; mm trerrio fex (killintr, når den går ut i går; men om Kronan (kulle til fina b hof upköpa någon Koppar till fmidning, tillkommer Bergslagen derföre lika mycket i Smidare- IÔ11 och afbranning, foin andra drlågga. 8:vo Utfåfter Bergslagen fig at hålla Mynrvåken vid Avefia vid mockt, fa at myntning, enår få p å fo rd ra s, kan behörigen vårkftållas; Dock at Stora K o p p a rb e rg s Grufve Rått tidigt får kunfknp om lådam och andra Kronms Requificioner, på det alt måtte vara i beredfkop, då fådanr beböfves, och kommer Bergslagen af få den för myntningeii beftådde afbranning årfiitt i Ijelfva Kopparen in natura; åfven fom myntnre lönen, hvilken förut år utfatt efter ni piri cours, hådanefrer kommer at råttas och urftakgs fålunda, at 9 Daler Kopparmynt blifver fvarnnde emot En Riksdaler Specie.
venit commemorabilis, eft æris crudi reco&ioni infer- viens 9:no Betraffande Kjöpefkillingen, là àr med Stora Kopparbergslagen betingat om vide iärfkilte vilkor, fom lumalte Bergslag ingått, i affigt nt der emot njuta lindring i den Penninge fumma, hvilken iåfom Kjöpefkil; ling kommer ar utbetalas. Sålunda, ocb jemte det, foin i 7 och 8 $ år nfbandlnt om Kronans Gånnakare och Smideslöner, afftår Beigslngen j:m o ifrån detta års början den Donation af Femhundrade femtio ofch fem Riksdaler 16 fkill. 8 runft. 5iligen, foin efter Kongl. Relolution af den II Aug. lf>87 Bergslagen til godo njutit under namn nf Avefta Penfion. 2:0 betalar Stora Kopparbergslagen nu och framgent ifrån detta års början de Avefta Bruk onflagne Råntekohlen, fom aro indelre,. vfrer årlig Markegång, och dein loin åro Kongl. Mnj:r och Kronan förbehålln e, med Sexton Schilling Tolfrunne Siigen; b varemot den förening Bergslagen, iåfom Arrendator af Bruket, år 1714 ingådr med en del Skoglöfe Hcinmins Aboer i Hedenioia Socken, angående prifet på deflgs Skatteknhl under Arrende tiden, til fin vårkan tiphörer. 3 : t i o Afftår BrrgSlauen med detta års början ifrån Arrende Contra&et, eller.de ånnu återftående Arrendeåren, och ifrån alfa de vilkor och fövmohrev, fom medel ft famma Contraff* blifvit Bergslagen beringade. 4:10 Betalar Bergslagen deruröfve»-, iåfom Contant KuVefhilling, FMofva Tufende Etthundrade Ellnfva Riksdaler Fem Sel illii'g Fyia runft., hvaiaf halfren under den 6 fidft'edne Junii år betald, och den andra hålfren den 4 nåft- kommande December, med -3- procents månadtelig ranta, if ån den 4 Junii innevarande 3, då kiöpec at Kongl, Maj;t i Nåder beviljades, kommer at arlåggas. Under alla förefkrefne Kjnpevilkor, fom '3 Bct*gs fagert* fida orygge ligen böra npfyllas. olbå id» Kongli Collegtérna och Stats Contoirct fördenfkull, tmder förbii delfe af HemuJ, fo#n Lag,förmår, Kongl. Majrt fmnt Sverige* K»ono, föiheroäftf* Ali (tå IûOno Bruk, belågit uri Sro,ra Kopparbeigs Hötdingedöme. Nåseårds Lan och Gryrnas Sockan, och tillagne detcajntna Stora Kopparberg stage' med al la di fs til hörigheter, intet undantagande af alt det, fom de dl! lyder, med låua liglta bör, och 1 gligen tillvinnas kan, at aga, belktia och nyttia, lålom defs vålfångne ågendorfi.
viens, quæ hodie in tribus perficitur fornacibus /), quarum unaquæque duobus furnis ( bârdar) eft inftru&a, una cum duobus furnis purgatoriis [K rats - ugnar) & duabus fabricis, in quibus fcoriæ malleis contunduntur. Sed in hifce operationibus, quae ad reco&ionis opus peragendum ejusque officinam pertinent, figillatim deleribendis non elf, quod multi limus; quum erudite ac folide, quæ de lingulis hifce obfervanda fuerint, in lucem ediderit Præclariffimus D:nus Mag. atque ad hanc Academiam tum Chemiæ Docens MATTH. KEVENTER,in Diflertarione Chemico Metallurgica Om Koppar gärningen i Aveftay den 22 Dec. 1762 publice ventilata. Proxime hanc re- Till yttermera vilto ar detta tned Kong!. Collegiernes och Srats Contoirets Bgenhandiga underfkrifr, famt Kong!. Cammar Collegii Sigill bekråäadr. Stockholm den 12 Novembr. 1777. P â dragande K all och Âm letes Vägnar ^ JEAN GEORG LILJENßERG. W. BOYE. (L. S.) (L. S.) PHILIP. T. ROTHLIEB. JOH. RUDBECK. SKRODERSTIERNA. CLAS LAGERSTRÅLE. CARL STIERNGR a N A T. A. BOTIN. SAM. SANDELS. PEHR ADLERHEIM. NILS MYLLFR. CARL BUNGE. SVEN STENHAGEN. ZACH. LÔNBBRG. D. AURELL. P. v. STOCK EN STRÖ M. J. RUTHER. JÖ N S R1SELL. 6. A. LEYONMARK. S. G. HERMELIN. O iop W bidmam. J san Nfoaéos. /) Vetua de Officina Aveftadienfi relatio peihibet, fex omnino ibi quondam viguilfe fornaces reco&orias.
SÆ SG AR DES SIS DA LEICA RLIÆ. 263 recoffionis Officinam excipit malleario {Jmidningen) m ), quæ jam peragitur o lo tudibus {Koppar-bantr ur) cum fuis focis (bardar). Ars airem illa fabricatoria in eo confiftir, quod faber ærarius crudas reco tas {garade kopparfkifvor) excipiat, atque in foco 2 vel 24 pondo nautica capiente de novo liquefa&as vafculis ferreis infundat, &, cum obduruerint, malleo fubjiciat. Valcula illa {Deglur) intrinfecus argilla & cinere funt illita, eorum capacitate ad quodvis opus proportionata. Et ubi frufla hæcce area fub mallearione penitus refriguere, faber ærarius eadem rurfus candefacit & fabricar, donec eorum quodque latitudinem & tenuitatem juftam præfcriptamque obtinuerit. Laminæ fie malleatæ bleck nominantur, & pro opere, cui dedinantur, nominibus & appellatione differunt. Præterlapfo proxime anno ædificata ed machina, qua fruda M ærea w) Koppa«förädlingen har hur år frun år, men furdeles nu i 2:ne år mårkeligen ftigir, få at i (taller for några iootde (keppund om aret i förre tider, ar i förledit år 2277 flceppund 3 lispund 9 marker upfmidde, af hvilka (torre de>en varit finare Üer extra ftniden, och i år, om icke någte oförmodade hinder mellankomma, går förädlingen emellan 3, och 4000 fkeppuiid. Til la hög förädling har bidragit, utom generele förbättringen vid Våiket, dels åtlkillige förmånlige andringar vid fmideriet, få vål i nnfeende til Hammarbyggnader och fmåltprocefs, fom vårktyg och handilag, hvilket man de fednare åren, förmedelft utlandfka Kopparfmeders inföi fki ifvande och nyttjande, haft rilfalle at årliålla, dels ock de af Bergslagen nyligen i gång fntte 2:ne Vatsvark, vid hvilkas inrättning man i agttagit v i (Ta fördelar, (om underhålla och forthjclpa arbetet. Utom de(fe inrättningar för Kopparfmide, har Bergslagen atven för 2:ne år fedan gjordr inrättning af Gjuterie för Kopparfptk, det förda af (it (lag i Riket, hvilket, i anfeende til de ingenieule fördelar och methoder, fom man dervid med fpikens formning och defs vidare fårdiggörande i nkttager, icke bör låmnas obema'lt. A f fådan fpik gå 18, à 20,ooo på h var t (keppund metallvigt, hvilka hitintils med god afgång blifvit föryttrade.
crea facilius diftendumur ( V altsvark)?;), duas habens peritrochos (valtsfvarfvar), quorum altero deteritur quidquid eft craffioris fecamenti, altero æreæ cruftæ complanantur. Ad Officinam Monetariam quod attinet, dupplex illa eft, alia nummis æreis formæ quadratae grandioris, alia minoris formæ rotundæ cudendis accommodata. Et quoniam hiftoria præpararionis nummorum æreorum formæ quadratæ grandioris, Diflertarione Academica habita anno h) År 1772 npbygdes hår et Valsvark for Kopparbleck; rnen flere omftandigheter intråffade d à, at den inrättningen ej kunde med fördel fortdrifvas. Då Sr 1780 på Kopparfmide blef god nffåttning, och mera Mamtfyclurercd Koppnr requirerades, an tred de dår varande arta kopparhainrar kunde Sfitadkommas, (hackte man fin omtanka dårhån, huru förädlingen kunde drifvas fa högt, fom möjeligt voro. Til den andan gjordes förledit år, eller 1781, et nytt förfok, ot få Valsvårks inrättningen i gång, hvarmed m9ti hoppades, at intet allenaft kunna drifva arbetet med mera fkyndfnmhet, an med hamrar allena, utan ock at dermed befpara kohl och arbetslöner. a:ne par Valfar inråttades derföre, på det ftålle, dår Hammar - eller Åmnes - fmedjan förut varit belågen. Det ena paret har 13 tums diameter och f 'j qvarters långd innom banan, och det andra 13 rums diameter och 9 qvarters långd inom banan. Wattnhjulen, fom fatta dem i rörelfe, hafva til det ena paret lo alnars diairtefer och til det andra 9 alnar, och drifvas af et 6 qvarters högt vatnfall med 1 alns fprångvatn. De gå under valsningen omkring, 15 à 18 gånger i minuten. Ehuru denne Inrättning ånnu år i fin början, har den likvål lyckats få vida, at man låtteligen kan finna fördelen af denfamma framför Kopparhammare. Et lika antal Arbetare hårvid utråtta långt mern, ån lika antal pä lika tid vid hamrar, och arbetet får defsutom et vackrare urfeende, at förtiga, det valfat arbete har i flere affeenden preferencen framför det, fom år fm idt, i anfeende til godheten. Man har ånnu ej med fåkerhet kunnat utröna åtgången på brånfle vid Valsvårket, men det liknar fig åtminftnne, nt confumera långt mindre ån Kopparhamrar. Glöggningen fker alt med tall och granved, uti dårtil inråttade drag-eller vindt-ugnar.
anno 1717, ea, qua par eft accuratione, a Magiftro BE NEDICTO MORIN, Calm, eft expolita, & ad hæc methodus cudendi monetas areas rotundas, in Diflertationibus annis 1725 & 1731 eel iris, a Magiftro ER1CO THUNIO, Su farm, egregie folideque eft defcripta- pro inde ne rem a tam egiiïe videamur, ulteriore utriusque hujus Officinæ Monetariæ defcriptione fuperfedemus. Id vero folum eft addendum, quod poft annum 1769 omnis hujus monetæ præparatio defierit 0). Deinde de moneris aereis rotundis obfervandum, quod novae monetæ majores f Aveftadienfis (Sfantur) ditftæ, quæ pretium impreftum i. Or. S. M. præ fe ferunt, jam anno 1730 &. poftea anno 1743 aliae grandioris duplo pretii, 2. Or. S. M. cudi cceperint p ). Nec heic praetermittendum, Magni Cuprimontis Societati Merallicæ anno 1762 feorfim fui (Te conceftiim, in Officina Aveftadienli, inftar monetæ fe paratæ, cudere tefteras, Polletter didas, quarum aliae 1 oram arg., aliae binas valerent q). Sed quoniam haud ita multo poft privari etiam homines in quibusdam Regni provinciis, loco numeratae pecuniae cupreae (Skiljemynt), coeperant edere partim ejusmodi cupreas tefleras, partim fchedulas tam feriptas, quam typis expreflas, certum nume- M 2 r u m 0 ) Efl nobis ad manus Tabula, qux defigunt, quantum criis inde ab anno 1710 ad usque annum 1762, in grandiorem monetam cudendam, quotannis confumtum fit. Patet ex illa, ifto annorum intervallo amplius 139,000 pondo nautico aris fuifie cufa, alio tomen anno numero plura, alio pauciora. Ad annum 1715 quodlibet pondo naur. 360 Thuleros Cupr. confecit; pofi: illum, crefcent«pecuniar pretio, ut di. CUnt, numerali quodvi* pondo nant. 540 Tlialeros Cupr. valuit. Sumina nutem boc modo figmtee per hofce 52 annos pecunia* ad 77 milliones, ut loquuntur, Thalerorum Cnpr. parum abeft, ut exfurgnt. p) Vid, Fdicln Reg. d. 21 Jul. 1730 & d. 2p ÖÖobr, 1743 Pu Ulicata. q ) Vid. Litt. Reg. Colleg. Met. ad Tribunal Mont. Fahlun. d. 14 Jun. 1762,
rum orarum arg. prae fe ferentes, quarum in quotidiano mercatu, monetae inftar, frequentior ufus invaluerat; fa- tum elt, ut ifto privatis aufu poftea Edi&o Regio prorfus interdiceretur, & non nifi Societati Fahlunenfi M e tallicae clemenrillime indulgeretur, modo memoratas fuas tefleras cupreas (Polletter) fervare, quae intra Provinciam Cuprimonranam valerent r). Praeter reco&oriam ut & monetariam Officinam, quas modo ftri&im commemoravimus, Aveftadii etiam reperiuntur multae nec unius illae generis aerariae fabricae, recentiori tempore a Societate Metallica Fahlunenfi non fine ingenti fumtu inftitutae conftru&acque; ferrariae etiam Officinae, ferrae ac moletrinae aquaticae &c., operi, quod ibi fervet, perficiundo omnes apprime neceflariae & infervientes; Officiales adhaec hifce lingulis praepofiti : ita ut hic locus hominum numero, aedificiorum multitudine, negotiorum varietate, fpeciem omnino praebeat oppiduli, licet municipali libertate non amplius frui illi contingat s).. IX. r ) Viri. Kong). Maj:rs Förbud emor de få kollade Valuter f?.mt Koppar-Polletters gångbarhet 1766. j) Operæ quidem foret pretium, per fingula eundo, ifta perfequi : fed vero, cum non ferat locus, nonnulla tantummodo ac praecipua momenta decerpere liceat e Commentariis, quorum copiam, pro fua humanitate fiioque de publico non minus, quam de nobis, bene merendi ftudio, nobis facere haud gravati lunt viri harum rerum fcientiffimi Dorn. J acobus Pm n t z, Aveffad. Officinae«rationibus St Dominus G u s t. A r o n L in d b o m, in Keg. Colleg. Met. Notarius, cui & occepta plurima retulimus, quæ fupra a nobis allata font» Ita vero habent i de Officinis <St aedificiis: Bruket bafver följande Varkflåder och Byggnader, 3:ne Gårmakare-ugnar ocb 2 härdar i hvardero, med 2 par balger till hvarje Vårkflnd. 2 ne Kratsugnar och 2 hardar i hvardera: 2 par balger til hvar ugn» 1 Slngg och I Sand Bokvark med 8 ftampar till hvar. 1 Litet isfthus til fkarftens rättande.
N imirum. IX. poftquam acceflu, ut diximtos, Præfe&i rei Monetariæ MARCI KOCK1I, cui foci Avefladienfes M 3 re- 8 Kopparhamrar med tiihôrige hammar* och blås - hjul och 2 par bålgec til hvnrdera. I Valtsvark beftaende af 2 flora jernvaltfar till kopparblecks valtfande, 4 flora vottuhjul, och 2.ne glöggugnar. I mindre Valtsvarkshus till flantmyntningen och blindmynt, med tillhörige hjul och ugnar. I Jårnhammarfmedja, med 2 hårdar och 2 par bålger, hraruti förfärdigas gröfre ja'rnredfkap. I Mynt* eller Klenfmedja med 3 hårdar och 3 bålger, hvaruti förfärdiga* frtiårre jernfmide och redftcap. 1 Mjolqvarn med 4 par flenar. * I Såg med 2 :ne ramar, den ens 8 -och den andra 1 - bladig. Plurima praeterea aedificia alia, inftrumentis parandis atque eonfervnndfs, nec non reliquis Officinarum neceffitatibns in fer vicinia, ne nimium crefcat opella, fcientes praeterimus. 2. De ipfa materia rudi, carbonibus &c. Den Rudiniareria, på hvnrs förådlande Avefta Bruk egenteligen blifl vit grundat, år all den Råkoppnr, lom tillvårkas vid Stora Kopparberget. Dock uparbetas hår åfven den Koppar, fom från andra Vårk kan blifva tillförd. A f Fahlu tillvårkning, fom årligen heftiger fig emellan 5 a 6000 fkeppund, blifver nu, genom 17^9 års förmedling, endnft fevart 8 fkep* pund tils vidare för Kong!. Maj:t och Kronan, fåfom ranta och tullkoppor, ofdragen, och kallos Kronkoppor; det öfriga kallas Privatorum eller Bergsmans koppar, fom agaren hnr frihet föryttia. Så fnort Råkopparen år på Fahlu Kionvåg inkommen, lamnar YågBetjeningen dir* flådes ddrpå de TS knllsde Kopparfedlar, af det innebå 11, att Innehafvoren deraf hor vid Avefta Bruk att utbekomma den invågde Kopparen, emot Gårmsknre-lönens årlåggande,. fevilka galla i livars mans hand: dock f5r ej Kopparen lyftas i Aveflnd förr ari éftff vifstid, hvarifrån Kopporfedeln år daterad, hvilken tid nnvåndes till de* framfkaffande till Aveftad. Den föres vintertiden direâe från Fahlu våg, men fommartiden dels fjövågen % mil öfver ljön Runn till»joftagéplatfema Strahd och Enebacka, dtls landvågen deiiftåu af jolerodd Bömdev i Skedvi, ('förfång; Vika och en del af T ura S oknarfona. emot vifs betalning åro förbundne innom 8 dygn den famma lefvema»
reco&orii & mallei ærarii maximam partem; monetaria vero res & atufcæ illæ meridiem verfus du tæ per montem Hnmmarbyggnadeo år ej mycket olikn den, fom brukas vid Srångjårnsfmidet. Tyngden af hammaren plagnr vara omkring 36 à 40 Iis* pund, och fladet, gutit nf Tackja'rn, 6 d 7 fkeppund. Sådane Vàrkflider aro vid Bruket 8 till antalet, och vid hvarje Vårkftad 4 Arbetare, 1 Maltare, I Ofverdring, I Underdrang och 1 Lårogåfle. De farter af Kopparfmide, fom hâr fôrfardigas, åro allehanda flag bleck och bottnar, kertel - ftö rto r-ö r- Hak-koppar, formplåtar, ungerfk» plåtar, och 15 kolla N egros, men 1111 for tiden i fynnerhet de få kallade Skepsbleck af I I qvarfers långd och 2 0 tums bredd och högft 20 markers vigt, hvilka iednare ar det enda arbete, fom annu fyffelfatt Vals* varken, for hvilket alt betalas arbetslön efter fort och vigt. % Materinlier, fom vid Bruket årfotdras, aro i fynnerhet kohl, af hvilka årligen Stgå 8, à 9000 fligar, Skattekohl, hvilka de 4 nårmatl be* ligne Soknar aro fkyldige att till Bruket lefverera, utgöra åtminflone hälften af denne fumma. Af defla 4 Soknar lefvererar Hedtmorn Sokn 2995 ftigar>2 korgar, Falkarna 1407 fligar, 2 korgar, G rytnås 849 fligar, i f - korg, famr B y 1243 frigar, I korg, tilfiimmans 649$ Stigar, 2 f- korg. Dock betalas hårni ungefärligen iooo fligar med penningar af dem, fom i brifl på fkog inga kohl kunna lefverera. Desutom hafva defla Soknar ej rättighet, at annorflådes föryttra fino fåljekohl, ån till Avefla Bruk, hvarigenom det öfriga af kohlbehofvet derftådes århålles» Timmer och vårke till byggnader vid Bruket köpes dels från Vefler* Dalarue, hvilket flottas utfor Döhldfven, dels från kringliggande Soknar m.m, 3. De Officialibus. Kronans Betjening vid Bruket år: I Infpector, fom bevokar Kopparförtullningen: I Bokhållare, till hjelp för Infpettoren: I V åg/krifvare ech I Graveur. Bergslagens Betjening ar? 1 Infpettor, fom har direftion vid Varket och håller carrefpondenccn : I Gaffeur, fom belörjer om varu uphandlingen till Brukets behof och aflöningen för folket m. m. : I Vågfk, ifv a r e, fom anteknar in - och utgående koppar : 1 Kohl - och M ^erial-skrifvarc : I Bruks - Ftfcal, lom bevakar Brukets rättigheter, och 1er till att Kohlen ej blifva från Bruket undanfnillade : 1 Bod - Skrifunre, till CafTeurs hjelp: 3 Koppar Skrifvare, en fom emottnger Råkopparen i Aveftad, och tvenne], fom beftyra om afftfndningen, den ene i Strand och den andra i Enebacka.
NÆSCiARDENSIS DALEKARLIÆ. zs9 tem foft'æ totæ originem debent Tuam, Aveftadium hau^l exigua ceperat incrementa; faftum eft quoque, ut Ilii anno 1 6 4 1 d. 2 6 O&obr. jura ac privilegia municipalia a REGINA CHRISTINA, minorenni adhuc, donarentur, ita tamen ut Urbis Fahlunenlis jurisdictioni {ubeffet, & non haberet, nili quandam Curiam fuo in oppido Minorem, quam hodie Kjàmnârsrâtt adpellamus. Et iftud quidem inftitutum deinceps Regia confirmatione d. 28 Dec. 1 6 4 5 eft ftabihtum; unde ab hoc tempore noftro oppido fui fuerunt Juftitiarii, qui partes Præfidis in memorata curia obirent t). Verum enim vero ifta oppidi fors fuas habuit vices, & adtulit Aveftadio haud levem rerum converfionem annus 1 6 8 7, quo, ut fupra innuimus, Regio fubje&um fifco, juribus exuebatur ac privilegiis municipalibus, civesque fedem rerum ac fortunarum liiarum alibi collocare jubebantur. Inde usque ab eo tempore ad noftram ætatem vix alios hoc in loco reperies habitatores, quam qui munere aliquo ad Officinam Aveftadienfem funguntur, vel illius cauffa ibi degunt, quique fexcenti ad minimum funt numero. Atque in horum ufum ut & vicinorum ruricolarum taberna mercatoria a Fahlunenfi Societate Metallica ea lege eft inftituta, ut nemini præterea mercaturam exercere fit integrum. Eft quoque Aveftadii forurn fatis fpatiofum & jus poftarum publicarum, quæ funt velut reliquiæ quædam ac veftigia condiri hic olim oppidi. Trathis hic in fex omnino regiones (Q uarter) partitus, qui nominantur M ynt-lorg- Kyrko- Norradamm - Sôdradamm - & Nya Bruks - O vatt er en, fuis f) Hos inter nominantur i;o E ricus E rlandi anno 1666, qtii limul fuit Judex Territoi inlis in Jernheria Occidentali ab anno 1662 usque ad fuuit) obitum 1679» 2:0 Huic fucceftit P etrus L aur en tii G a h m, tanquam Juftiriorius, qui tamen itidem fuit Piafeftus rationum publicarum in Prsefeftnra Natsgardenfi. Agmen claudit S te f h a n u s N o r d i n, qui poftea conftitutus eft C onful civitatis Telgae Borealis. Cfr, Mon. Palmlk.
fuis quamque cultam aedificiis ligneis; nam. Ii Templum excipias, lapideum non invenitur. Praeterea eciam in urum publicum anno 1767 cura Societatis Metallicae Fahlunenfis inftitutum eft Pharmacopolium *, ut jam praetereamus privata inftittita, inter quæ funt non modo Lanificii Officina, nonnullis fabricis Stockholmienfibus infervitura, in qua aufpicio Domini Infpe loris PAQUALIN...Lanam mollire puella difcunt,?* plenas exonerare colos. fed etiam textrina (Kladesfabrique\ in qua pannorum textura duabus & nonnunquam tribus machinis* (Pafftolar) peragitur, nec non tin loria Officina, quæ ab Infpe&ore laudato fuere inftituta.. X. Habet quoque Aveftadium fuum Templum, cujus cum incunabula, tum incrementa ftatumque hodiernum brevibus fumus vifuri. Nempe per illud temnoris fpatium, quo Officina Aveftadienfis a GO VERTO SILENTZ cceperat exftrui & porro aufpicio curaque MARCI KOCK, una cum re monetaria, ulterius perfici atque abfolvi, numerus incolarum pedetentim ita magis magisque increverat, ut feparatæ a Paroecia Grytnæfenfi, ad quam pertinebant, Ecclefiæ conftituendæ par effet. Quocirca nutu & au loritate Epifcopi Arofienfis Do t. JOHANNIS RUDBECKI1 conventum eft, ut Sacerdotes Grytnåfenfes, nempe Paft. OLAUS MORÆUS & Sacellanus OLAUS PETRI, apud Aveftadienfes interdum concionando faera publice celebrarent, cui ufui ab initio inferviifle accepimus atrium quoddam, eodem fitum loco, quo poftea villa Monetarii Magiftri (Myntmaßare gården) collocabatur. Sed quum neque hoc atrium amplius capere poftet auftiorem jam fa&um numerum incolarum ; ideo fæpius memoratus Monetae Magifter M. KOCK aedificandum cura-
curavit Sacellum prope fluvii catarratam, Sc eodem quoque tempore, nimirum anno 1642, ex voto Parcecorum ÉRICUS HYSTADIUS Paedagogus efl: conftitutus, qui puerorum informationi prae effet Sc flmul concionaretur diebus feflis minoribus {Apoftcldugav) in eodem Sacello j diebus vero Dominicis & feflis majoribus fæpiufcule, prout ejus fieri poterat, conciones quidem habitae funt a Paftore GrytnaeCenfl; interea tamen membra hujus Ecclefiae Sacram Cœnam in Templo Grytnsefenfi frequentarunt ibidemque mortuos fepeliverunt. Sed cum Templum Grytnæfenfe, quantumvis uno alterove ampliatum podio (Là'cktare), neque lie capere poffet novam hanc hominum multitudinem, quotannis infigniter crefcentem, veterumque juxta Parcecorum numerum nimium quantum au&am; idcirco decreverunt Aveftadienfes, quantocyus in fuos ipforum ufus exftruere majus Sacelium, propter ipfam Oflicinam, ibidemque Coemeterium ordinare, idque eodem loco, quo Templum Avcfladienfe fuo cum Ccemeterio hodie efl litum. Opere ad finem feliciter perdu&o, anno 1647 d. 11 Julii, quarta poft Trinitatis feflum Dominica, primam in hoc Sacello concionem habuit Præp. & Paff. Hedemorenlis ERICUS SVENO- N 1S SCRIBERUS, qui etiam, ipfa I:ma Dominica Adventus eodem anno, follemni ritu inauguravit Sacellum cum Ccemeterio; atque exinde omnibus diebus feflis Sc Dominicis cultus publicus in hoc Sacello fine intermiflu efl: celebratus; conftituto eum in finem, ex unanimi Parcecorum ele tione, Paedagogo ERICO HYSTADIO ordinario Sacellano, fub moderamine Pafloris Grytnæfenfis OLAVI MORÆI. Haud ita multo pofl, fcilicet d. 29 Martii *1652, fundari occepit atque exftrui templum lapideum, quale hodie confpicirur, cura fingulari flepius a nobis laudati M. KOCK Sc filii ejus IS A AC l CRON- STROM, confilio Sc re juvante Judice Territoriali ERICO N ER-
ERL ANDI, eftque hæc facra Ædes poft trium cum dimidio annorum decurfum, impenfisque 37,274 Thal. ii or./monet, cupr. in cam faclis u), anno 1655 ad umbilicum perdudta, eodemque anno Dominica I:ma Adventus follemniter inaugurata ab Hedemorenliiim Part. & Præpof. modo memorato SCRIBERO, adliftentibus Paftore Grytnæfenli OLAVO MORÆO, & Sacellano Aveftadienli ERICO HYSTADIO. Longitudo Templi intra muros 50 & latitudo 25 ulnas compledtitur. Medio illius tedto imminet turris major, una cum horologio, ad latera lex minores: Parietes intus liint dealbati. Pulcram, quæ ad altare polita eft, tabulam anno 1661 dono dedit Vidua KOCKll, ELISABETH A v o n EYCK. Novus comptusque Templo jam eft fuggeftus, poftquam veterem, quem vendiderartemplum Tevtonicum Stockholmienle, & PETRUS johannis, Civis Stockholmienlis, Aveftadio anno i66r donaverat, foluro pretio 120 Thal. cupr. fibi comparavit Ecclelia GUSTAVI. Sex item lychnuchi orichalcei e fornice pendent, quorum unum, ex arce Danica Fridericiburgo huc advectum, Rex CAROLUS X. clementisfime dono dedit. Organum pnevmaticum, quod 8 integros & 4 dimidios habet fonos (flammor), impenfis Eccleliæ anno 1734 emtum eft, loco minoris organi (Pofitiv), quod Infpedtor LAUR. R O TH O FF1666donaverat. Adfunt praeterea varia Epitaphia & Cippi fepulcrales x). Ædicula campanis lervandis deftinata, impenlis partim Ecclefiæ, partim etiam Laud. Matronae ELISABETHÆ v o n EYCK, anno 1657 eft exftructa, in illaqua tres pendent campanæ, ad quas emendas Ecclelia contribuifte fertur ad 3518 Thal. 8 or. monec. cupr. Cccmeterium anno 1664 impenfis Ecclefiæ muro cindtum eft; fed porta una cum par- «) Vid. Laur. Schui.tzp antea cit. x) Cfr, Hülpmers, p. 2 9,
N Æ SG A R DENSIS D A LE K A R LIÆ. 2jy parvula ejusdem turri exftru&a & donata eft a fæpius laudata ELISABETHA v o n EYCK, ejusque Filio, Monetae Magiftro ISAACO CRONSTRÖM.. XI. Paftor hujus Ecclefiæ, quæ Parœciæ Grytnås eft adnexa, nullum heic habet domicilium; fed folitos tantum reditus paftorales, atque adhæc a Societate Fahlunenfc Metallica 600 Thai. cupr. y ). Sacellanus z) vero anno 1665 d. i i Junii ex donatione CRONSTRÔMMIANA N 3 in y') Inde usque ah nnno lf»97 vetus inter Grytnjefîæ atque Aveftadii Faroecos in eo fuit controverfïa, utrum ad redificationem Templi ac Villse Paftoralis Grytnsefienfis fymbolas conferre deberent Aveftadienfes, id quod aflerebant illi, hi negabant. Res ad Regni Comitia femel iterumque delata; & quamvis frpins ex Regine Mnj:tis Sententia» annis 1697 d. 22 Decembris, 1730 d. 18 Augufti & 1757 d* 6 O&obris lata, ifto onere, graves ob cauflas, Aveftadienfes funt liberati; recruduit tamen haud ira pridem controverfïa, refpeftu praediorum Djeknehyttenfjum, neque adhuc, quod fciamus,eft diremta; fed in fupremo S;ae R:ae Majjtis judicio pendens. z ) Seriem, qualem ex annalibus templi accepimus, Sacellanorum heic fubne&amus, par eft. Ericus M atthias H yfladius, primus fuit Comminifter anno 1652. Paftor Garpenbergenfis anno 1660. Jacobus Nicolaus M oklinius, Coinminiiter anno 1660. Oeconomus Xenodochii Arofiæ anno 1669. E r i eus Hyfihg, Sacell. anno 1669. Simon liju r h c tk, Sacell. 1680, fimulque Reßor Schölte A'eftad, Paftor in Ljusnorsberg anno l6g8* Carolus Arofelius, Sacell. anno 1688, obiit anno 1690. Daniel fveflling, Sacell. 1691. Paftor Garpenb. 1696, obiit 1722. Jchan Salander, Sacell. 1696, obiit 1702. Cbrijlopborus Hedman, Sacell. 1704. Paftor in Tillberg». Johannes H ykert, Sacell. 171.9, antea Pædagog, Grangerd. ob. 1726, Jacolus lo r sß tu s, antea Colleg. Schol. Fahltin., Sacell. 1728, munere luo fungendi impotens, Xenodochium Fahlunenfe ingreftus anno 1740. Petrus Hifm g, Sacell. 1740, ant. Comm. Hubboënf., obiit 1752. Carolus N ehh, Sacell, 1753, nnt. Adj. Pra?p. Saler.fis, obiit 1755.
in fui fuftentationem obtinuit praedium unius portionis virilis ( ett mantal) in pago Djeknebyttan, 13 crates carbonum ve&igalium pendens, & præterea ex donatione Regia anno 1691 praedium Jansbo, quod 3*- corbes carbonum ve&igalium pendet. Adhaec 7jo Thaleri cupr. numerata pecunia illi quotannis folvunrur a Societate Fahlunenfi Metallica, in compenfationem operarum (Dagsvarken) quas antea ipfi praedare tenebantur officinarum opifices. Ab Officialibus praeterea circiter 360 & ab Officina Orichalcea Bjurforflenfi 130 Thaleros cupr. in annuum habet dipendium. Ædituo, qui fimul ed Organifta & Collega Scholae, annuum Talarium 900 Thalerorum cupr. pertolvitur. Scholae puerili, quæ anno 1663 eft inditura, praeed DidaTcalus, qwi ftipendio Fruitur 20 medimnorum frumenti, una cum decimis publicis ex quibusdam agellis, & nummis (Socknegangspennmgar) collegis ab Avedadii Parcecis, atque 4 Thaleris cupr. pro quovis fcholari, habitatque in vico (Kyrkogvarteret) dido. Alexander A v e lin, Socell. 17Ç6, ant. Fffdngog. Ohrenf. poflen Commi* nifter Helleforfenfis anno 1763. E ritus G rann, Sacell. 1763, antea Adj. Palloris Dyenils, pod. Pallor Garpenberg. anno 1774* Johannes Lundvald, Sacell«1775» ant* Adj, Prarp, Fahlun. Munere hoc infigni fua cum laude hodienum fungitur.