Capitulum Tertium Atrium Substantiv och adjektiv: Genitiv singularis och pluralis i alla deklinationer. Verb: 3 person singularis och pluralis, perfekt aktivum och passivum, indikativ och konjunktiv i alla konjugationer. Perfekt infinitiv. Perfekt particip med ablativus absolutus. Komparation av några oregelbundna adjektiv: bonus, malus, magnus, parvus C. Repetitio est mater studiorum. cj. Sic transit gloria mundi. CII. Seneca, Epistulae, 49,12: Veritat_ simpl_ orati_ est. CIII. Iniuri_ remedi_ est oblivi_. CIV. Impossibil_ null_ obligati_ est. CV. In turbida aqua optima est anguillae captura. CVI. Deus crea_, Linnæus dispo_. CVII. Bene qui lat_ bene vi_. CVIII. Omn_, qu_ s_, aliquando coep_. CIX. Quod non fec_ barbari, fec_ Barberini.
CX. Vid_ consules, ne quid res publica detrimenti cap_. CXI. Perfecta emptione periculum ad emptorem respicit. CXII. Quid iuva_ amiss_ claud_ saept_ greg_? CXIII. Mal_ sine cortic_ bon_, cum cortic_ melior_. CXIV. Maximum remedium irae mora est. CXV. Nihil melius quam lingua est, nihil peius. CXVI. Omnes insulani pravi, Siculi autem pessimi. CXVII. De minimis non cura_ lex. CXVIII. Gravinskrift: HIC QVIESC_ QVI NVMQVAM QVIEV_. CXIX. Naevius, Lycurgus: Oderunt di homines iniuros. CXX. Naevius: Fato Metelli Romae fiunt consules. CXXI. Ennius (cit. av Cicero): Qui vicit non est victor nisi victus fatetur. CXXII. Publilius Syrus: Paucorum e_ intellig_, quid cel_ deus. CXXIII. Plautus, Aulularia 741: Factum est illud: fieri infectum non potest. CXXIV. Lucretius 1,101: Tantum religio potuit suadere malorum.
CXXV. Caesar, Commentarii de bello Gallico 1,53,1 Ita proelium restitutum est atque omnes hostes terga verterunt neque prius fugere destiterunt, quam ad flumen Rhenum milia passuum ex eo loco circiter quinque pervenerunt. CXXVI. Caesar, Commentarii de bello Gallico 5,11,1: His rebus cognit_ Caesar legiones equitatumque revoca_ atque in itinere resist_ iube_, ipse ad naves revert_. CXXVII. Cicero, De officiis 1,110: Invita Minerva, ut aiunt. CXXVIII.Cicero, De finibus bonorum et malorum 2,105,5: Iucund_ memori_ est praeterit_ mal_. CXXIX. Cicero, Epistula ad Atticum 12,28,2: Me_... conscienti_ pluris est quam omn_ serm_. CXXX. Cicero, Philippicae orationes 2,113: intere_. Et nom_ pac_ dulc_ e_ et ips_ re_ salutar_, sed inter pac_ et servitut_ plurim_ CXXXI. Cicero, Philippicae orationes 12,5: Cuiusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis in errore perseverare. CXXXII. Catullus 87: Nulla pot_ mulier tantum se dic_ amatam vere, quantum a me Lesbia amata mea e_; nulla fides ullo fu_ umquam foedere tanta, quanta in amore tuo ex parte repert_ mea e_. CXXXIII. Catullus 43: Salve, nec minim_ puell_ nas_ nec bell_ ped_ nec nigr_ ocell_ nec long_ digit_ nec or_ sicc_
nec san_ nimis elegant_ lingu_, decoctor_ amic_ Formian_! Ten provinci_ narrat esse bell_? Tecum Lesbia nostr_ comparatur? O, saecl_ insapien_ et infacet_! CXXXIV. Vergilius, Georgica 4,187ff.: Vesper ubi e pastu tandem deced_ campis Admonu_, tum tecta pet_, tum corpora cura_; Fi_ sonitus mussa_que oras et limina circum. Post, ubi iam thalamis se composu_, sile_ in noctem fessosque sopor suus occupa_ artus. CXXXV. Ovidius, Ars amandi 3,397: Quod latet, ignotum est, ignoti nulla cupido. CXXXVI. Horatius, Carmina 1,4,13: Pallida mors aequo pulsat pede pauperum tabernas regumque turres. O beate Sesti, vitae summa brevis spem nos vetat incohare longam. CXXXVII. Seneca, Epistulae 41,6,5: Non fac_ meli_ equ_ aure_ fren_. CXXXVIII. Quintilianus, Institutio oratoria 2,19,3: Natura materia doctrinae est. CXXXIX. Iuvenalis 1,48: Quid enim salvis infamia nummis? CXL. Martialis 5,43: Thais habet nigr_, nive_ Laecania dent_. Qu_ rati_ est? Empt_ h_ habet, ill_ su_. CXLI. Martialis 5,47: Numquam se cenasse domi Philo iurat, et hoc est:
non cenat, quotiens nemo vocavit eum. CXLII. Gravinskrift: ART_ GRAMMATICES DOCT_ MOR_QVE MAGIST_ BLAESIANVS BITVRIX, MVSA_ SEMPER AMAT_, HIC IACE_ AETERN_ DEVINCT_ MEMBR_ SOPOR_. CXLIII. Vulgata, Evangelium secundum Iohannem, 8,7: Qu_ sine peccat_ est vestr_, prim_ in ill_ lapid_ mittat. cxliv. Ur S:t Benedikts klosterregel: Otiositas inimica est anime. Ideo certis temporibus occupari debent fratres in labore manuum, certis iterum horis in leccione divina. CXLV. Ur ordningsreglerna för Västerås gymnasium 1623: Qui scholaris fi_ pet_ et privilegiis ac beneficiis scholæ fru_ desidera_, apud Rectorem Scholæ nomen suum profite_, ut sese in matriculam refer_ cur_. Si quis perjurii reus perag_, propter hoc solum virgis castig_ et insuper octiduo in carcere aqua et atro pane cib_. CXLVI. Georg Stiernhielms gravinskrift: VIXIT, DVM VIXIT, LÆTVS.