LICHENES SCANIAE, >j 0 Q U O R \J M ENUMERATIONEM 1 CONTINUATAM yenia AMPLISS. FAC. TIIILOSOPH. UPS., P R A E S I D E ELIA FRIES d ^ C. PRACT. PROF. GROIN. BEG. ET BORGSTR, P. P. D A N I E L. E K E L U N D Wenulandus. IN AUDIT. GysTAV. D. MaJI MDCCCXXXYI, H s P. M. S. TOPOGRAPH. S'p Hi p. SCANIC. PART. MX. UPS A L I JE, E X C U D E B A N T RJiGLE ACAD, TYTOGR APHU.
Ilen Huldaste Fader Helgadt af Sonlig vördnad, karlek och tacksamhet.
M ALGAE Vulgaris ad cortices; var. leucostoma in arboribus campestribus v. c. in Helgonbacken; sterilis sorediifera est Lich. car pineus. L. * P. sorediata, subtartarea, albicans, ambitu zonato apoth. farinaceis pertusis. Copiose ad Fagos, specie forte diversa, licet passim cum priori concrescat. Sorediifera L. fagineus L. 1433. P. ceuthocarpa Turn, fuscescens, fusco-limitata. apotheciis caespitoso-confluentibus, ostiolis prominulis. Rarissima ad Fagorum bases. [Vulgo in saxis]. 1434. P. ulfenii Dec. sulfurea, expallens, nigrolimitata, apotb. depressis, ostiolo communi dehiscente. Ad Fagi cortices copiose. 1435. THELOTREMA lepadinum Acb. apoth. urceolatis. Ad Fagi, Quercus etc. truncos. VII- VERRLICARIEAE. Unicum nobis genus, apotbeciis simplicibus, perithecio carbonaceo aterrimo = Verrucciriaj in legionibus tropicis magnus generum valde singulalium et peritbeciis in singulo apothecio pluribus compositorum numerus. 1436. VERRUCARIA sabuletorum Fr. terrestris, tartarea, alba, peritli. emersis papillatis. Ad terram glareosam raro. Abunde differt a V. epig a e a, quam Recent, fide ad Pyrenotheas refero. [Proxima V. muscorum in Blekingia lecta] ** saxicolae. i4 3 /. V. argillacea Fr. tartarea, albicans, perith. dimidiatis conico-hemisphaericis. Ad lapillos argillaceos, passim ad Lund. i438. V. muralis Acb. subtartarea, albicans, peritb. integris semiimmersis persistentibus. In muris v. c. Gamla Hospitalet ad Lund. l4 3 g. V. laevata A. tartareo-pulvernlenta albicans, perith. nudis integris collabescendo-umbilicatis. Ad saxa formationis recentioris; crusta primo viridis. Subspecies V rupestris, apud nos vix bonae. ln schisto ad Trolleholm Verr. crusta imperfecta, sed perith. dimidiat, basi circumscissis ab hac diversa. Accedit ad V. talc ace a m, sed multiplo minor. i44o. V. nigrescens Pers. rimosa, fusco-nigricans, perith. globosis obtectis.
Lichenes. Ad saxa calcarea, lateres raro. Stratum gonimon nigrum ab omnibus distinguit. l4 4 l. V. m argacea Wblnb. e viridi cinerea albave, perith. integris hemisphaerico-conoideis apice denudatis. Ad rupes graniticas irriguas. Klöfvahall in S, Asen. A h n feltl i44a. V. umbrina A. e fusco umbrina subverrucosa, peritheciis globosis obtectis papillatis. Ad saxa granitica juxta aquas v. c. ad Ringsjö. 1443. V. maura Whlnb. ex atroviridi aterrima rimosissima, peritb. innatis globosis astomis Ad maris litora abunde, Båstad, T orekow, Kullen etc. ** * Corticolae. 1444. V. nitida A. olivaceo-virens, perith. integris obtectis. Copiose ad Fagos, Carpinos etc. ln Fago crusta saepe fusca, in Carpino laete virens. 1445. V. alba Schrad. alba, pea-ith. integris liberis nudis. Ad Quercus, Tilias etc. rairo. Crusta denudatur leprosa. 1446. V. gemmata Acb. glauco-.albicans, perith. hemisphaeri cis dimidiatis emersis. Ad cortices Fagi. Crusta haud leprosa. 1447. V. carpinea Aeli, fusco-nigricans, peritheciis integris innato-denudatis papillatis. In cortice Carpini, sqq. proxima sed crusta manifesta, quae in sqq. vulgo, uec semper, omnino deficit. 1448. V. epidermidis A. peritlieciis dimidiatis basi patente innato-superficialibus. In Betula perith. elliptic*s; orbiculatis in Alno. l44q. V. punctiformis A. perith. minimis basi inflexa dimidiatis innato-superficialibus. Ad corticem v. c. Fraxini. - Haec et prior in bivio Lichenum et Pyrenomynetum positae sunt, sed ad Lichenes referendae e vegetatione, e duratione perenni, e loco in cortice v iv o, <1 nuclei analysi, e tota historia v. c. anamorphcisi abeunt in maculas A rthoniae aliorum LicliéiiUm simillimas; ut taceam usurn, a quo in rebus aequivocis numqu^m discedamus. VIII. LIMBORDEAE. Perithecium a) astomum, collabescendo corrugatum, rimis transversim dehiscens, nucleo incluso Cliostomum. b) poro pertusum, nucleum globuli
ALGAE. instar eructuans, dein scutellato-dilatatura = Pyrenothea. Plurima accedunt insignia genera tropica, quorum Strigulct in foliis coriaceis tropicis commune, Lichenum infimum. 1450. CLIOSTOMUM corrugatum Fr. granulosum, glaucum. Ad truncos Quercus etc. L ecid dein Lim boria Ach. Cleiostomum Lk. Pyrenothea Spreng. Hal., sed cum Fyrenothea vix apte jungitur. 1451. PYRENOTHEA epigaea Spreng. terrestris, e gelatinosoleprosa lutescenti-pallida, perith. minimis nudis. Ad terram nudam in ericetis. Secundum Sprengelium (FI. Hal. ed. 2) in hoc genere recepi, licet nucleo coronatum nondum legerim, cum demum fiat Lecidinodilatatum, nucleo orbatum. 1452. P. incrustans Fr. rupestris, tartareo-leprosa, alba, peritheciis nudis globulo gelatinoso luteo. In cryptis rupium, sequenti prope cognata, at pro ejus subspecie vix sumenda; globulus maxime differt! nec Lecidina. 1453. P. leucocephala Ehrli. corticola, laevigata, glauca, peritheciis nudis globulo farinaceo albo. Ad cortices Quercus, Alni etc. minime rara, sed illa f 01013 L ecidm a, in Abiete in hujus crusta obvia, apud nos absolute deest. Transcribendo alios auctores W allrothius omnia synonyma hujus sibi ignotae ad P. vermicelliferam refert, plantam genere potius diversam, quam specie conjungendam.,i454. P, vermicellijera Kunze /3. fuscella corticola, crusta cinereo-fuscescente, perith. e crusta vestiente albis glosbiferis. Ad cortices arborum circa Krageholm Ljungstedt, ad Belteberga! borma hujus speciei primaria (num diversa?) crusta glauca nobis deest; et eximio Ljungstedt nostram sub P. juscellae nomine distinguenti haec nondum innotuerat. Utraque perithecio haud vere carbonaceo et crusta vestito ab hoc genus ad Segestretias fere abit. i4 5 5. P. stictica Fr. hypophloeodes, glauca, illimitata, dein rufescens, perith. punctiforiuibus immersis nudis. Ad cortices praecipue Alni. Huic speciei, quam pro typo generis habeo, variae accedunt novae, Lich.
B'/ssaceae Europ. edituro bene milii cognitae, quas vero speciminibus in Exsicc. divulgatis nondum fixas seorsim describere nolui, ne vagorum titulorum numerus augeatur. Ex his jam ab Ani. Stenhammar distributa est P yren * liiacina Lich. Suec. exs. n. 272. Plures sequentur. Fam. LXXXI. BYSSACEAE. C h a r. T h allu s lib er, discretus, hygrophanus,' floccosus 1. in frondem gelalinosatn absque om n ib u s stratis discretis conglutinatus. Sporidia recepta ascis thalarnio vu lgo im m ersis, interdum liberis. A lg a e am ph i- h ia e, perennes p e r intervalla in vegetatione re ta rd a ta e, h eterogen eae, n u lla vero stra ta discern en tes, sporidiis g o n id iisq u e m u ltiplicatae. Ordo inter Lichenes et Ulvaceas ita intermedius, ut singula fere species in diverso statu et inter Lichenes et Phyceas adhuc recepta»it. Vegetatione Phyceis utique proximae, sed e statione aerea fructu Lichenes imitantur. Necesse igitur duximus admiltei'e ordinem inter Algas aereas et aquaticas medium et amphibium, cum characteribus et habitu bene v i deatur definitus eoque haud separato reliquorum limites omnino fluctuent. Byssaceae typice sunt Lichenes in statu liypotliallino, sed praeterquam quod Byssaceae hunc evolutionis gradum numquam superant ab hypotliallis Lichenum dignoscuntur thallo libere evoluto et discreto. Cfr. LichenoL Fund.. 6. Nobis paucae formae, in tropicis plures. R e petunt singula genera tribus Lichenum. Tribus: I. COLLEMACEAE. Thallus gelatinoso-conglutinatus, caulescens aut foliaceus. Apoth. endogenea. II. BYSSEAE. Thallus filamentosus aut floccosus, haud gelatinosus. Apothecia subexogenea. I. COLLEMACEAE. Apothecia 1) clausa vel terminalia libera Lichina (Sphaerophoron Coilemaceum) vel minutissima, thallo immersa, nucleum eructuantia = J\ostoc (Endocarpon Collemaceumj ^ 2) discoideo-aperta, excipulo thallode = Collema (Parm elia Collemacea, thallo pulposo, contextu moniliformi-filamentpso) vel proprio = Leptogium ( Biatora Collemacea, thallo miembranaceo, contextu celluloso.) i4 5 6. LICHINA confinis Ag. ithallo tereti. Lichen Tum. In scopulis marinis paulo supra aquae limites v. c. iu
39* ALGAE. Kullaberg; Inter Lichenologos olim Stereocaul. confine A ch., nunc Thrombium glaciale Wallr. Obs. Genus SYNALISSA et thallo et apotheciis omnino medium inter hoc et sq. genus tenet locum. 1457. NOSTOC commune Vauch. olivaceo-viride. Ad terram argillaceam passim v. c. ad Lund (Lergraf- arne utom N. Tull.) Inter Lichenologos audit Collema fu g a x Ach., Thrombium Nostoc Wallr. Reliqua Nostocia terrestria in statu perfecto ad Collemata pertinent v. c. LJostoc Lichenoides ad C. crispum, N. foliaceum ad Coll. fiaccidum. COLLEMA. Genus specierum in diversis regionibus dives, sed e speciminibus siccis, licet reviviscant, aegre determinandum. * thallo udo crasso tumido lobulato. 1458. C. crispum L. atro virens, lobis pulposis imbricatis crenatis. Lich. Suec, exs. n. 3o3. Ad terram Scaniae orientalis passim; etiam in rupibus ad BösmöIIan e. s. p. * lim osum, lobis granulosis discretis integris. Lich. Suec. n. 3o2. Vulgare ad terram argillaceam. i45g. C. tenax Sw. glauco-virens, lobis compactis rotundatis planis. Ad terram Scaniae orientalis, ad Karsholm raro. 1460. C. jasciculare L. olivaceo-virens, lobis gelatinosis in caespitulum hemisphaericum complicatis. Lich.Suec.n, 5o. Ad truncos praecipue Sorborum. 1461. C. fu rvu m Acb. 1 olivacenm, lobis gelatinoso-turgidis imbricatis corrugatis. Lich. Suec. X I I. Ad cortices Fagi, Fraxini. Siccum quidem membranaceum, sed ceterum priori proximum et a C. flaccido tam diversum, ut aliam habere videantur plantam cum hoc jungentes. * * thallo tenui Joliaceo gelatinoso-membranac. l4 6 a. C. cheileum Ach. olivaceuin, lobulia foliaceis imbricatis subcrenatis. Lich. Suec. n. 3o4. Copiose in aggeribus argillaceis. f C. melaenum Ach nigrescens, lobis foliaceis elongatis stellatim expansis multifidis. Lich. Suec. n. i3 4.
w m r m Byss ace as 2g3 In Scania lectum specimen» vidi, sed locus nimis incertus. 1463. C. nigrescens Huds. olivaceo-nigrescens, monophyllumj membranaceo-expansum. L ich. Suec. n. 6g. Ad truncos Populi. 1464. C. saturninum Dicks, atrovirens, lobis latis subtus velutinis. Lich. Suec. n. 2gg. Ad truncos vetustos. Apothecia in Smoland. legi. In Lich. Suec. exs. insuper ex hoc genere tradnntur Collema flaccidum n. 135 cique proximum C. rivulare n. 2g8, C. plicatile n. 96. Quo modo hoc cum Leptogio lacero jungere potuerit Wallroth, ipse explicet. 1465. LEPTOGIUM Tremelloides L. ex atro-viridi caesium, lobis rotundatis laevibus integerrimis. Lich Suec. n. 70. Ad rupes irriguas ad Ofvedsklosterj Kullaberg. Ze/?- togia ob fructum diversissimum, cui addetur diversa metamorphosis et thalli structura, a Collemate necesse esse separanda primarii Lichenologi consentiunt, sed cum Stereocaulis et Cladoniis, suadente W allrothio, equidem conjungere nequeo. 1466. L. scotinum Ach. fuligineum, lobis complicatis rugosis subintegris. Lich. Suec. X l l. In campis muscosis ad Ryssbergen in par. Ifötofta hactenus tantum lectum. 1467. L. lacerum Ach. glauco-fuscescens, lobis Iacero-laciniatis denticulato-ciliatis. Lich. Suec. 4g. Ad terr<am inter muscos, bases truncorum passim. * C. tenuissimum Dicks, lobis linearibus. Lich. Suec. 3o5. Ad terram collium argillacearum abunde fructiferum (vulgare saepius sterile) v. c ad Trollenäs. 1468. L. muscicola, nigrum, fruticulosum, pulvinatum. Lich. Suec n. 3o6. Ad latera rupium inter muscos. Copiose ad Hallands* ås. Habitus prorsus sqq. II. RYSSEAE. [Plurima nobiliora genera, thallo laeta viridi Confervaceo, sed in frondem saepe contexto v. c. C ilicia, JDichonema, Coenogonium tropicis regionibus propria videntur. At a Coenogonio vix nisi thallo et habitu differt Thermulis, fructificatio eadem.] Asci 1) thalamio immersi, a.) excipulo proprio e pluribus fibris hypothalli copulati*
ALGAE. enato s= Thermutis; b.) excipulo tballode e singula fibra enato = Ephebe 2) e fibris ipsis mutatis a.) contiguis medio fertilibus = Racodiurn (Color ater 1. atrovirens); b.) apice subincrassatis articulatis = Byssus (Color laetus, siccitate aertigineo-canescens.) i4 6 g. THERMUTlS pannosa (Collema Acb.). Ad saxa et muros locis udis. Scytonema byssoideum Ag. et Phycologor.; mire a Wallrothio cum sq. jam hypotballi structura diversissima jungitur. JNec cum hypotballo B iatorae triptophyllae, ut vulgo fit, commutanda. Plures exstant hujus et sqq. generum species. 1470. EPHEBE pubescens L. (Lich.) Lich» Suec. n. 211. Ad saxa (nec alibi) aqua saepe irrigata. Siigonema Phycologorum. Apothecia Usneacea, prioris Biatorae.»471. RACOD1UM rupesire Pers. nigrescens. Lich. Suec. 24i^ Ad rupium latera, lanuginem perennem atram subcompactam reterens, locis irriguis atrovirentem. Stirps certe autonoma nec Fungis adscribenda. Haec est primaria Racodii Pers. species, haec sola autonoma generis stirps, quare hoc loco nomen necesse servandum. Conf. ebenea Dillw. inter hoc et sequens genus medium indicat. BYSSUS. Genus olim prorsus vagum, sed quale a nobis plurimis abhinc annis limitatum et ad species Linnaei primarias (B. auream, B. Jolithum) restrictum utique maxime naturale. Cum hae species et Maclielio et Linnaeo fuerint generis typi ad hoc nomen servandum omnino cogimur. Una alterave tantum fertilis visa. * E x aureo canescentes. Trentepohlia JHart. 1472. B. aurea L. aurea, fibris persistentibus, Lich. Suec. X /I. Ad rupes irrigatas v. c. in schisto a Löddeström irrigato ad Bösmöllan. Dematium petraeum Pers. 1473. B. abietina (Dematium P.) fulva, fibris collabentibus. Ad corticem vivum Abietis passim. ** je rubro canescentes. Ampliiconium. Nees. i4 y 4. B. Jolithus L. odorata, sanguineo-rosea, fibris persistentibus pellucidis. Lich. Suec. n. 3 90. Ad saxa juxta vias in pinetis. 1475. B. odorata Web. odorata, coccineo-rubra, fibris ramosis opacis persistentibus. L ich. Suec. n. 3ox.
fiy ssa re a e 2g5 Ad Fagos passim, pulchra in Kullaberg. Lib. Car. G yllenstjerna. 1476. C. spiralis Fr. inodora, rosea, fibris simplicibus spiraliter intorlis persistentibus. Ad ligna putrida. Helicomyces roseus L ink. 1477. B. rubens, inodora, rubens, fibris crispis pulveraceocollabentibus. Licii. Suec. n. 181. Copiose ad Salices prope Lund. Plures similes (Chroolepi spece. Ag.) v. c. Conf. rubicundam, Lichenicolam etc. vidim us, sed spec. Exsiccat. divulgatis nondum fixas recipere noluimus. Caute separandae Lichenum crustae e gonidiis rubentes. Byssi genus sub Amphiconio Nees, sub Trentepolia Martius rile indicarunt. III. D u a e restalit p lantae L ich enoso-byssaceae u tique a ty p ic a e, sed nondum ad aliam tute referendae. C onstant e fibrillis ram osis in p u lvin u los in tricatis et gon i diis d en se obtectis. L in k in ter S porotricha recep it, sed n eu tiq u a m fungosae indolis et vegetatio ru p estris, p e rennis etc. prorsus D ichenosa. V id i in utraque apotliecia ex habitu T ra c h y lii g e n e r is, ut ad idem lacile transferres, sed forsan parasitica m odo sunt. t LEPRARIA chlorina Ach. pulvinato-conglomerata, citri na. Lich. Suec. 121. Ad latera rupium umbrosa, in cryptis montium. -f- LEPR. l a t e b r a r u m Ach. late contexta, m ollis, e violacea incanta. Lich. Suec. n. 271. Locis similibus. Minime prioris status expallens, ut suadet Flo+ke. De aliis similibus conferas infra Byssaceas spurias a-) 19J
ALGAE. A p p e n d i x. JBY SSA C EA E s p u r i a e. (S yst. orb. veg. i. p. o ra) V ulgo cu.cn praecedentibus co n fu sa e, sed absque fructificatione tantum ob viae et e x au louom aru m plautarum censu prorsus exclu d en d ae. N im is o m n in o a plerisque negligi m a x im e necessariam d istin ctio n em in ter plantas autonom as et sp urias, d erivatas e. s. p. utram que speciem haud esse com m iscendam plurim is lo c is, f r u s tr a tam en h acten u s, m onuim u s. R e s tam en in aprico est. H o c loco citandae form ationes non e d iscrip tio n i bus et characteribus dignoscuntur, sed e x m o rp h o si et anam orphosi agnoscendi. Cum characteribus circu m scrib untu r, diversae originis necesae con fun duntur. A.) B yssa cea e sp u ria e e con textu alioru m vegetabiliu m dissoluto ortae: a. Leprariae, strata pulverulenta e gonidiis Lichenum effo etis, inderjue nec fructificationem edunt, nec in perfectus Lichenes explicari possunt. B yss. saxatilis, lactea, incana, candelaris L., quae loco humido ouipino viridis fit et in 13. bolryoidem L. varia tamen complectentem abit. Quando simili ratione Lichenes contextu floccoso dissoluti, oriuntur Puloerariae Ach. v. c. Byssus aeruginosa s. Conf. pu lveria a Parmel. lanuginosa; Cladoniis e. s. p. B. antiquitatis L. ex hypolhallo Lichenum soluto oritur. b. Mycinemata. Cqntextus fungorum locis cryptis, defectu lucis, in floccos caespitosos solutus. Tales B yssus septica, phosphorea L. Ceterum magna copia Fnngprum s. d generum, a nobis in syslemute, npn vero in observando, neglectorum.
V / B yssaceae 297 c. lix aliis plantis et Plivceis pari ratione aquae vi dissolutis oriuntur etiam formationes Byssaceae, haud infrequentes. Vulgo vero sub aqua occurrunt intleque ad Phyceas relatae. Sed etiam corporis animalis in aqua putrescentis fibrae in similes byssaceas formas efflorescunt. Qui hunc typum pro Leptomiti, idea laabet, v ix errat. B.) B y ssa c ea e spu riae e x organis system atis vegetativi degeneratis ortae: a. Plegm atium. Fila implicata fulva 1. fusca, subseptata e radiculis luxuriantibus 1. degeneratis Filicum, Muscorum etc. «orta. Quales Byssus muscorum Bory s. Conferva muscicola, Protonemata fusca, Mycinema Pteridis, fulvuim e s. p. Hypotliallus Lichenum niger locis irriguis pari ratione in fibras continuas gonidiis farctas abit, qualia plurima Scytonemata terrestria et rupestria (Scytonema velleum autem Myxothecii, Fungi species.) Similis lusus inter Phyceas videntur Topliorae Syst. orb. veg. 1. c. aliaeque Phyceae anomalae, Stigonemata = thallus submersus sterilis Ephebes e. s. p. b. M ycin em ata, v. c. Ilypbae quaedam, h. 1. etiam citanda. c. P h y lier iaceae. Fibrae e pilis 1. cellulis plantarum vascularium tranformatis. Vulgo inter Fungos citantur. Haud praetervidenda analogia Bedeguar)> in ramis Rosarum, C.) B yssaceae sp u ria e aliarum plantarum prim ordia, licet sa ep e, extern is m om entis obstantibus, ad p erlectum 'latum haud attingant. a. 2}roionema. Fila viridia, radicantia, persistentia, nuda, in stratum intexta. Sunt Nemata Filicum, Muscorum etc. v. c. Byssus velulina L., umbrosa t e r r e s t r i s etc. [Nemata Lichenum, vulgo L ichenes dendritici, v. c. Bhizocarpi spp. utpote adnala facile separantur: Ad Protonemata se habent, ut Scytonemata terrestria ad Plegmatia.]
ALGAE. b. Bysaocladium. Fila decoloria, radiatim vulgo expansa, demmn in conidia collabentia. Sunt nemata s. Mycclia Fungorum, quibus etiam variae Hygrocroces v. c. H. atram enti, M ycodermata adnumeranda. [Syncollesiae veri Fungi.] c. Protococcus, gonidia Algarum primordialia globularia vegeta subgelatinosa, plerumque viridia [M ucor viridescens L.] interdum rubra. Matura sunt Phyceae, non Lichenosae, ut Leprariae, typice tamen identicae. Sed Leprariae perfectioris evolutionis baud compotes sunt, Protococci vero abeunt non tantum copulatione ad Ulvaceas (etiam veras Ulvas) sed etiam novorum gonidiorum intus susceptione in Palm ellam botryoid. et in Lichenes. Palmellae botryoidis evolutionem in B. vernalem, pineti e. s. p. vidi perspicuam. Sed Chi. murale v. c. elloetum omnino fit Lepraria betryoides, quando luce color incenditur Lepr. aurea quaedam-originem saepius ducit a P arm elia m urorum! d. Phycomater est mucilago fere inorganica absque gonidiis, Palmellis et Diatomearum strato ceterum similis. Talis saepe hypothallus Lichenum v. c. Lecideae m illia/ iae. Haec aliis locis plenius exposita, hoc loco repetere debui, ut tirones sibi persuasum habeant liarum atypicarum formarum studium magis gratum et fructuosum fore, si ad rerum nexus et caussas attendant, quam si modo recepto in collectivo nomine rerum beterogenearum acquiescant. Addi posset quarta grex tam Byssacea v. c. P anosa, Hypliae pi. p. quam Phyceae naturae v. c. ffygrococes spp. plur. a physicis et cbemicis legibus unice pendentes, indeque e Vitae legno excludendae. Sic fibra vegetabilis ex extractis fermentation e saepe separantur, fibrae ligni aeri expositi in floccos lanuginosos (Sow. Fung. t. 387. f 10) solvuntur etc., quae omnia Algae speciem prae se ferunt.