Helga Maureen Gylfadóttir Drífa Kristín Þrastardóttir Pétur H. Ármannsson Guðný Gerður Gunnarsdóttir. Húsakönnun. Vogahverfi.

Storlek: px
Starta visningen från sidan:

Download "Helga Maureen Gylfadóttir Drífa Kristín Þrastardóttir Pétur H. Ármannsson Guðný Gerður Gunnarsdóttir. Húsakönnun. Vogahverfi."

Transkript

1 Helga Maureen Gylfadóttir Drífa Kristín Þrastardóttir Pétur H. Ármannsson Guðný Gerður Gunnarsdóttir Húsakönnun Vogahverfi Reykjavík 2010 Minjasafn Reykjavíkur Skýrsla nr. 151

2

3 Húsakönnun Vogar Barðavogur Eikjuvogur Ferjuvogur Gnoðarvogur Karfavogur Langholtsvegur Nökkvavogur Skeiðarvogur Snekkjuvogur Staðgreinireitir 1.440, 1.441, 1.442, 1.443, 1.444, 1.445, og Helga Maureen Gylfadóttir, sagnfræðingur Drífa Kristín Þrastardóttir, sagnfræðingur Pétur H. Ármannsson, arkitekt, FAÍ Guðný Gerður Gunnarsdóttir, borgarminjavörður Reykjavík 2010 Minjasafn Reykjavíkur Skýrsla nr. 151

4 Unnið að beiðni Skipulags- og byggingarsviðs Reykjavíkurborgar vegna deiliskipulagsvinnu. Ljósmyndir: Ásta Ólafsdóttir og Helga Maureen Gylfadóttir, Minjasafni Reykjavíkur. Húsverndarkort Reykjavíkur: Þórarinn Jón Jóhannsson, Skipulags- og byggingarsviði Reykjavíkur. Skýrslur Minjasafns Reykjavíkur Árbæjarsafns. Ábyrgðarmaður: Guðný Gerður Gunnarsdóttir borgarminjavörður. Minjasafn Reykjavíkur Árbæjarsafn, Drífa Kristín Þrastardóttir sagnfræðingur, Helga Maureen Gylfadóttir sagnfræðingur og Pétur H. Ármannsson arkitekt, FAÍ. Mynd á forsíðu: Loftmynd af Vogunum frá því í júlí Ljósmyndari ókunnur, Landmælingar Íslands, LÍ Minjasafn Reykjavíkur Árbæjarsafn Skýrsla nr. 151 Reykjavík 2010 Öll réttindi áskilin

5 Efnisyfirlit 1. Húsakönnun Formáli... 3 Byggingarsaga... 5 Varðveislumat Kort Húsverndarskrár Reykjavíkur Húsaskrá Ítarskráning einstakra húsa í Vogahverfi Barðavogur Barðavogur Eikjuvogur Eikjuvogur Karfavogur Karfavogur Karfavogur Langholtsvegur Nökkvavogur 52.. Snekkjuvogur 3-9. Snekkjuvogur Steinahlíð við Suðurlandsbraut Húsaskrá Barðavogur 1 44 (odda- og sléttar tölur).. Eikjuvogur 1 29 (odda- og sléttar tölur)... Ferjuvogur (oddatölur).... Gnoðarvogur (sléttar tölur)

6 Karfavogur (odda- og sléttar tölur). Langholtsvegur (odda- og sléttar tölur).. Nökkvavogur 1 62 (odda- og sléttar tölur)... Skeiðarvogur Snekkjuvogur Snekkjuvogur/leikvöllur... Steinahlíð við Suðurlandsbraut Vogaskóli..... Menntaskólinn við Sund.. Viðauki I: Húsakönnun Vogaskóli Menntaskólin við Sund Viðauki II: Listi yfir sænsk hús í Vogahverfi Heimildaskrá Myndaskrá

7

8 Formáli Hér fer á eftir könnun byggðar á svæði sem tekur til staðgreinireita 1.440, 1.441, 1.442, 1.443, 1.444, 1.445, og í Reykjavík, en svæðið afmarkast af Sæbraut til austurs, Suðurlandsbraut til suðvesturs og Skeiðarvogi til norðvesturs. Húsakönnunin er unnin að beiðni Skipulags- og byggingarsviðs Reykjavíkur í samræmi við skipulagslög vegna gerðar deiliskipulags á svæðinu. Þessir reitir eru utan þess svæðis sem varðveisluskrá Reykjavíkur nær til, en það er svæðið innan Hringbrautar / Snorrabrautar. Húsin á þessum reitum voru að mestu byggð á 5. áratug 20. aldar. Ekki er um að ræða tæmandi sögulega úttekt á viðkomandi svæði, en þó er skoðað hvaða hús hafa verið byggð á svæðinu í áranna rás og þau metin sem enn standa. Sú rannsókn er nauðsynleg til að átta sig á samhengi byggðarinnar og þróun svæðisins. Við mat á varðveislugildi húsa er lagt mat á fjóra þætti: Listrænt gildi, menningarsögulegt gildi, umhverfisgildi og upprunalega gerð. Varðveislugildi húsa byggist síðan á innbyrðis mati á vægi hvers þáttar og vega þar þyngst gildi byggingarlistar, menningarsögu og umhverfis. Stuðst er við Húsverndarskrá Reykjavíkur, sem gefin var út sem þemahefti með Aðalskipulagi Reykjavíkur , Húsvernd í Reykjavík, svæðið innan Hringbrautar / Snorrabrautar. Apríl 2010, Guðný Gerður Gunnarsdóttir, borgarminjavörður Minjasafni Reykjavíkur. 3

9

10 Byggingarsaga Hér fer á eftir byggingarsöguleg úttekt á deiliskipulagssvæði í Vogahverfi í Reykjavík sem hlotið hefur verkheitið Vogar og tekur til staðgreinireita 1.441, 1.442, 1.443, 1.444, 1.445, og Innan þessa svæðis er einnig að finna reit 1.440; Vogaskóla og Menntaskólann við Sund en Skipulagsráð Reykjavíkur samþykkti breytingu á deiliskipulagi fyrir skólalóðirnar þann 20. maí Þar er meðal annars gert ráð fyrir nýjum byggingarreitum og að eldri hlutar skólahúsnæðis sem liggja samsíða Gnoðarvogi megi víkja fyrir nýframkvæmdum. 1 Í apríl 2004 vann Nikulás Úlfar Másson arkitekt húskönnun á reitnum og fylgir greinagerð hans með í viðauka. Staðsetning Svæðið afmarkast af Sæbraut til austurs, Suðurlandsbraut til suðvesturs og Skeiðarvogi til norðvesturs. Kort af svæðinu sem er hér til umfjöllunar. 2 1 Vogar. Skipulagsforsögn og verklýsing fyrir deiliskipulag Voga sunnan Skeiðarvogs. Júní Kort Skipulags- og byggingarsvið júní Fylgdi forsögn vegna deiliskipulags svæðisins. 5

11 Húsagerð og aldur Á reitnum sem hér eru til umfjöllunar standa 270 hús. Þar af eru 5 samstæður húsa eða raðhús sem hvert um sig hefur tvö til sex húsnúmer. Í meðfylgjandi húsaskrá er farin sú leið að skrá hverja húsasamstæðu eða raðhúsalengju sem eina heild, en ekki hverja einingu undir sínu húsnúmeri, þar sem hver samstæða var hönnuð og byggð sem heild en ekki mörg aðskilin hús. Því eru skráningarfærslurnar 250 talsins þó húsnúmerin séu 270. Ein lóð á svæðinu, Eikjuvogur 27, er auð. Af þessum húsum og húsasamstæðum eru 168 steinsteypt, 77 byggð úr timbri og fjögur hlaðin úr holsteini. Samkvæmt fyrstu brunavirðingum voru 208 húsanna einlyft að upphaflegri gerð, 36 töldust tvílyft og fimm þrílyft. Vogahverfið samanstendur af heildstæðri byggð stakstæðra húsa og samstæðum húsa eða raðhúsum. Húsin eru flest einföld timbur- og steinsteypuhús líkt en einkenni þeirra eru að þau eru lítil og lágreist, látlaus og einföld að frágangi og fyrirkomulagi.yfirleitt eru þau einlyft eða voru það upphaflega, ýmist með lágu risi eða nýtanlegri rishæð og standa á lágum steinkjallara. Þau eru flest með steinsteyptum tröppum að inngangi í stað inngöngskúrs. 3 Eitt helsta sérkenni byggðarinnar í Vogahverfi eru sænsku timburhúsin svokölluðu sem risu við göturnar Langholtsveg, Nökkvavog og Karfavog á árunum eftir seinni heimstyrjöld. Þau eru yfirleitt einlyft með risi og á steinsteyptum kjallara. Sum hver eru með kvisti og flest eru þau klædd með timbri eða bárujárni á veggjum. Húsin að Nökkvavogi 17 og 42 eru hlaðin úr holsteini en farið var að verksmiðjuframleiða holstein hér á landi í byrjun 20. aldar. Pípuverksmiðja Reykjavíkur sem stofnuð var 1907 (síðar Pípuverksmiðjan h.f.) framleiddi m.a. holsteina. 4 Húsin að Langholtsvegi 181 og 188 eru einnig hlaðin úr steini, það fyrrnefnda úr vikursteini en hið síðarnefnda úr víbrósteini. Séð yfir Vogahverfið árið Hálogalandsbragginn stendur enn í götustæði Skeiðarvogar. 5 3 Hrefna Róbertsdóttir: Gamli austurbærinn, bls Skrá yfir friðuð hús, bls Hörður Ágústsson: Íslensk byggingararfleifð I, bls Ljósm. Bragi Guðmundsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur, 365 Reykjavík loftmynd 7.jpg. 6

12 Í eldri götum Vogahverfis ber mest á þeim valmaþaks- og skeljasandsarkitektúr sem mótaðist á kreppuárunum og varð einkenndi fyrir þau borgarhverfi sem byggðust um og eftir seinni heimsstyrjöld, svo sem Hlíðar og Laugarneshverfi. Sjötti áratugurinn var tímabil togstreitu milli andstæðra viðhorfa í byggingarlist. Annars vegar voru arkitektar sem aðhylltust hefðbundnari og rómantískari hugmyndir um hönnun íbúðarhúsa. Í þeim hópi má nefna Einar Sveinsson, Gunnar Ólafsson, Halldór H. Jónsson, Þór Sandholt og Þóri Baldvinsson, sem allir teiknuðu eitt eða fleiri hús í Vogahverfi. Hins vegar var sú kynslóð arkitekta sem kom heim frá námi milli 1945 og Þeir aðhylltust módernisma í alþjóðlegum anda og áttu með verkum sínum stærstan þátt í að móta húsagerð módernismans á 6. áratugnum. Frumkvöðlarnir í þeim hópi voru arkitektarnir Gísli Halldórsson og Sigvaldi Thordarson. Árið 1942 reistu þeir hvor sitt einbýlishúsið við Efstasund nr. 55 og 57 í Kleppsholti, sem kalla má tímamótaverk í íslenskum arkitektúr. Húsin voru einlyft með einhalla þaki og í flestu ólík þeim valmaþakastíl sem einkenndi önnur hús í hverfinu. Í þessum húsum mátti sjá fyrstu vísbendingu um þau útlitseinkenni sem áttu eftir að einkenna íslenska húsagerð á 6. og 7. áratugnum. Auk þeirra Gísla og Sigvalda voru í þessum hópi þeir Gunnlaugur Pálsson, Skúli H. Norðdahl, Gunnar Hansson, Aðalsteinn Richter og Kjartan Th. Sigurðsson, sem allir teiknuðu hús í hverfinu. Nokkru eldri var Ágúst Pálsson arkitekt, sem teiknaði tvö pallabyggð einbýlishús við Barðavog 20 og 24 um Þessi aðgreining í hópa var þó ekki einhlít, því ýmsir fulltrúar módernismans teiknuðu einnig hús í hefðbundnari stíl og nokkur úr hinum hópnum skópu einstök hús sem bera skýr einkenni módernisma. Stakstæðu sambýlishúsin í Gnoðarvog í byggingu á árunum Ein af þeim húsgerðum sem einkenndi mjög reykvísk íbúðarhverfi eftirstríðsáranna voru stakstæð sambýlishús á tveimur hæðum, oftar en ekki með aukaíbúðum í kjallara og í risi. Í mörgum tilvikum voru slík hús byggð í samvinnu fólks úr sömu fjölskyldu, starfsfélaga eða þá að sá sem byggði fjármagnaði eigið húsnæði að hluta með sölu annarra íbúða í húsinu. Fyrir tíma húsnæðislánakerfis var bygging slíkra húsa því hentug lausn fyrir margra. Stakstæð sambýlishús af þessu tagi urðu fyrst algeng í Norðurmýri og á Melunum og fáum árum síðar í Hlíðunum og Laugarneshverfi. Á 6. áratugnum risu slík hús einnig í Laugalækjarhverfi, í 6 Ljósm. Pétur Thomsen. Ljósmyndasafn Reykjavíkur, PTH jgp. 7

13 Heimunum og við Gnoðarvog. Í upphaflegu skipulagi var gert ráð fyrir að húsin yrðu tvílyft en sökum þrýstings frá húsbyggjendum voru undanþágur veittar fyrir hækkun þaks og jarðhæðar, þannig að húsin urðu í flestum tilvikum eins konar fjögurra hæða turnar. Við þetta riðluðust hlutföll og heildarmynd götunnar varð ósamstæð og heldur lítið fyrir augað. 7 Árið 1960 ritaði Hörður Ágústsson grein í tímaritið Birting þar sem hann gagnrýndi þá sundurgerð sem að hans mati einkenndi nýju hverfin í Reykjavík. Í myndatexta kallaði hann ósamstæða götumynd fjórlyftra turnhúsa við Rauðalæk hinn skörðótta hundskjaft eftirstríðsáranna. Gæti sú lýsing einnig átt við húsaröðina sunnanvert við Gnoðarvog. 8 Í byggingarsögulegum rannsóknum á Minjasafni Reykjavíkur er einna helst stuðst við fyrstu brunavirðingu sem heimild um aldur viðkomandi húss, en hús voru að venju ekki brunavirt fyrr en þau voru að mestu fullgerð. Einnig eru dagbækur byggingarfulltrúa gagnlegar heimildir. Í þessari rannsókn er haldið þeirri reglu að láta fyrstu brunavirðingu húss gilda sem byggingarár þess. Við gerð þessarar skýrslu fundust engar skjalfestar heimildir um eldri byggð á svæðinu aðra en núverandi og teljast því húsin sem hér eru könnuð öll vera fyrsta kynslóð húsa á lóðunum. Fremst má sjá raðhúsin við Skeiðarvog en síðan taka við þau hús í Vogahverfinu sem hér eru til umfjöllunar. Myndin er tekin á árunum Vogahverfið byggðist að mestu upp á 5. og 6. áratug 20. aldar en flest húsin voru byggð á árunum eða um helmingur þeirra, alls 126. Elsta byggð innan þess reits sem húsakönnunin tekur til eru fimm íbúðarhús sem upphaflega stóðu ein og stök á erfðafestublettum, öll reist nokkru áður en svæðið var tekið til skipulags. Elst þeirra er Steinahlíð reist árið Frá árinu 1953 til 1960 risu 43 hús og á 7. áratugnum risu á svæðinu 36 hús til viðbótar. Á árunum voru reist 27 hús og árið 1980 var yngsta húsið sem hér er til umfjöllunar reist. Á lóðunum sem hér eru kannaðar er að finna fjórar spennustöðvar sem eru allar á sérlóðanúmerum. Þær voru reistar á tímabilinu Raðhúsin sem hér eru könnuð standa við Karfavog og Snekkjuvog og voru þau elstu, Snekkjuvogur 11 17, reist á árunum Raðhúsin við Snekkjuvog 3 9 voru reist á árunum og árið 1955 voru raðhúsin við Karfavog reist. Á árunum risu raðhúsin við Karfavog 1 24 og að endingu voru reist á árunum húsin við Karfavog Í dag er að finna tvo skóla í Vogahverfinu, Vogaskóla og Menntaskólann við Sund. Vogaskóli var byggður í áföngum á árunum 1958 til Árið 1974 seldi 7 Borgarhluti verður til, bls Hörður Ágústsson: Byggingarlist VIII, Birtingur 3, Ljósm. Magnús Daníelsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur, MAD SO

14 Reykjavíkurborg hluta af skólahúsunum íslenska ríkinu og er Menntaskólinn við Sund til húsa í þeim hluta. Breytingar Nokkuð hefur verið um breytingar á húsunum. Einkum hafa verið settar nýjar klæðningar á timburhúsin. Einnig hefur verið bætt við kvistum á sum húsin og gluggum hefur verið breytt á einhvern hátt. Talsvert er af húsum á svæðinu sem varðveist hafa með upprunalegu lagi og stíleinkennum. Höfundar Allt frá stríðslokum og fram yfir 1960 voru helstu nýbyggingarsvæði Reykjavíkur í Voga- og Langholtshverfum. Auk innfluttra húsa má þar finna verk eftir flesta þá húsameistara og arkitekta sem starfandi voru á þessum árum. Áhrifa Einars Sveinssonar arkitekts og húsameistara Reykjavíkurbæjar gætir ekki aðeins í skipulagi Vogahverfisins. Hann teiknaði einnig Vogaskólann, þá byggingu sem mestan svip setur á hverfið. Í næsta nágrenni skólans er stílhrein raðhúsalengja eftir Sigvalda Thordarson arkitekt. Aðalsteinn Richter arkitekt reisti sér hús á baklóð við Nökkvavog 52 snemma á 6. áratugnum og bjó þar alla tíð, en hann var skipulagsstjóri Reykjavíkur á árunum Á árunum reis þyrping einnar hæðar raðhúsa, Sólbyrgi við Snekkjuvog eftir teikningu Gunnlaugs Pálssonar arkitekts. Húsin voru hin fyrstu sinnar gerðar í Reykjavík og birtist umfjöllun um þau í yfirlitsriti um norræna byggingarlist sem út kom á vegum Nordisk Byggedag í Helsinki árið Þriðja lengjan með líku útliti en með annars konar íbúðagerðum á sama reit reis nokkru síðar við Karfavog 34 42, einnig eftir teikningu Gunnlaugs Pálssonar arkitekts. Teikning Gunnlaugs Pálssonar af raðhúsunum við Snekkjuvog Byggingarfulltrúi í Reykjavík. Innlagðar teikningar. 9

15 Tæknimenntaðir húsameistarar og byggingarfræðingar voru höfundar að drjúgum hluta þess sem byggt var á þeim árum sem Vogahverfi byggðist. Ýmsir í þeirra hópi höfðu næmt auga og skiluðu af sér góðum byggingum. Ber sérstaklega að geta þeirra Ágústs Steingrímssonar og Sigmundar Halldórssonar. Hafliði Jóhannsson og Guðmundur H. Þorláksson voru mikilvirkir húsameistarar af gamla skólanum og verk þeirra setja áberandi svip á eldri götur í Vogahverfi. Um 1960 hafði módernisminn að mestu náð yfirhöndinni sem ráðandi fyrirmynd í hönnun húsa, jafnt meðal arkitekta og tæknimanna. Af yngri byggingarog tæknifræðingum sem teiknuðu mörg íbúðarhús á þeim árum má nefna Hörð Björnsson, Kjartan Sveinsson og Magnús Guðmundsson. Hús eftir þá er að finna við Gnoðarvog, Barðavog og Eikjuvog. Af yngri húsum í hverfinu með sérstakt gildi sem byggingarlist ber að nefna íbúðarhús og vinnustofu Kristjáns Davíðssonar listmálara við Barðavog 13, teiknað árið 1967 af Manfreð Vilhjálmssyni arkitekt. Útfærsla þaksins er helsta sérkenni þessa óvenjulega húss. Burðarásar úr dökkum viði liggja þvert yfir húsið og á þeim hvíla bogadregnar hvelfingar. Veggfletirnir undir þakbogunum eru klæddir vatnsvörðum krossviði og málaðir í sterkbláum lit. Á steyptum útveggjum eru lágmyndir sem húseigandinn, Kristján Davíðsson, vann í mótin. 11 Teikning Manfreðs Vilhjálmssonar af Barðavogi Eins og minnst var á hér í upphafi þá er að finna í Vogunum fjöldann allan af innfluttum húsum, flestum frá Svíþjóð. Teikningarnar af húsunum eru flestallar undirritaðar af íslenskum arkitektum eins og lög gera ráð fyrir. Byggingarsamvinnufélag Reykjavíkur reisti mörg húsanna og í auglýsingu frá félaginu árið 1946 segir að félagsmenn geti skoðað teikningar af húsunum á stofu Gísla Halldórssonar arkitekts. 13 Af þeim 44 húsum sem teljast til sænskra timburhúsa og standa í Vogunum skrifar Gísli ásamt samstarfsmönnum undir 11 Manfreð Vilhjálmsson arkitekt, bls Byggingarfulltrúi í Reykjavík. Innlagðar teikningar. 13 Tíminn, 5. febrúar 1946, bls. 8 10

16 teikningar af 12. Meðal annarra íslenskra hönnuða sem skrifa undir teikningar af sænsku húsunum eru Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller og Þorleifurr Eyjólfsson. Einnig er að finna tvær teikningar sem undirritaðar eru af Halldóru Briem arkitektt en það eru húsin við Langholtsveg 151 og Nökkvavog 8. Halldóra Briem ( ) var fyrsta íslenska konan til ljúka námi í arkitektúr en hún útskrifaðist frá Konunglega tækniháskólanum í Stokkhólmi árið Halldóra starfaði um tíma hjá HSB, Hyresgästernas Sparekasse- og Bygningsforeningars Riksförbund og líka hjá Svenska Riksbyggen þar sem hún náði hvað mestum frama er hún vann samkeppni um fjölbýlishúsahverfi sem reis í bænum Vesterås í kringum Það hverfi var síðan verðlaunað að nýju árið 1985 þegar það var friðlýst sem frábært dæmi um húsagerðarlist síns tíma. Halldóra sérhæfði sig síðar meir í litavali og varð sérfræðingur fyrirtækisins á því sviði. 14 Halldóra Briem arkitekt. 15 Þróun byggðar í Vogunum Á fyrstu áratugum 20. aldar var svæðið milli núverandi Laugardals og Elliðaárvogs grasvellir eða ónumið land. Hér á eftir fer rannsókn á upphafi byggðar svæðisins og þróun þess fram til dagsins í dag. Hluti Kleppslandss Svæðið sem hér er til umfjöllunar er syðsti hluti þess landsvæðis sem á öldum áður tilheyrði jörðinni Kleppi. Kleppur byggðist snemma úr landi Laugarness og var austasti hlutinn úr því landi. Landamerki Laugarness og Klepps lágu í línu norður frá svokölluðum Þrísteinum í Sogamýri, skammt frá þar sem nú eru gatnamót Suðurlandsbrautar og Skeiðarvogs, vestur fyrir Langholt og fram eftir Laugarási. Að sunnanverðuu lá landamerkjalína Klepps frá Þrísteinum yfir í Markalæk svokallaðan sem féll í Elliðaárvog og sunnan hennar voru lönd jarðarinnar Bústaða. Suðurlandsbraut liggur í dag nokkurn vegin í sömu línu og þessi fornu landamerki og eru þetta suðurmörk svæðisins sem hér er til umfjöllunar. 16 Sunnan svæðisins er Sogamýri, sem var áður stórgrýttur mýrarfláki sem teygði sig milli Bústaðaholts og Dragháls, syðsta hluti Langholts, og norðan svæðisins lá Kleppsmýri, stór mýrarfláki vestur og suður af Kleppstúni. Um norðurhluta svæðisins lá Hámýri, mýrarsvæði vestur af Gelgjutanga sem er smánes sem skagar út í Elliðaárvog á móts við Grafarvog. Vestan svæðisins var svo Laugamýri eða Þvottalaugamýri sem teygði sig suður undan Laugarnesi austur að Laugarási og Langholti Mo rgunblaðið, 2. desember Hér tekið eftir: Dagur, 21. desember 1994, bls Guðlaugur R. Guðmundsson: Örnefnalýsing Laugarness, Klepps og Rauðarár, bls Guðlaugur R. Guðmundsson: Örnefnalýsing Laugarness, Klepps og Rauðarár, bls. 300 og Páll Líndal: Reykjavík. Sögustaður við Sund, 2. bindi (H-P), bls. 103 Þórunn Valdimarsdóttir: Sveitin við Sundin, bls

17 Hér sjást landamerki jarðarinnar Klepps á korti af gamla bæjarlandinu. 18 Bæjarstjórn Reykjavíkur keypti jörðina Klepp ásamt Laugarnesi árið 1885 í því skyni að tryggja Reykvíkingum aukið land til beitar, ræktunar og mótöku. Þá upphófust miklar deilur um landamerki milli bæjarstjórnar og H. Th. A. Thomsen, eiganda Bústaða. Thomsen vildi meina að landamerkjalínan milli Klepps og Bústaða lægi frá Þrísteinum yfir í Gelgjutanga. Það þríhyrningslaga landsvæði sem afmarkast af Þrísteinum, Markalæk og Gelgjutanga og er einmitt svæðið sem hér er til umfjöllunar, átti því samkvæmt Thomsen að tilheyra Bústaðalandi. Deilunum, sem stóðu frá 1891 til 1893, lauk þó með því að úrskurðað var að landamerkin milli Klepps og Bústaða skyldu vera úr Þrísteinum í Markalæk, sem ráða skyldi mörkum til sjávar. Þar með var staðfest að landsvæðið tilheyrði Kleppi. Árið 1894 var svæðið svo lagt undir lögsagnarumdæmi Reykjavíkur með jörðinni Kleppi, ásamt Laugarnesi. 19 Upphaf byggðar erfðafestubýli Árið 1918 var skipuð nefnd til að íhuga framtíðarræktun bæjarlandsins og upp úr því var byrjað að framræsa og þurrka upp í stórum stíl mýrlendið austan bæjarins; í Laugardal, 18 Hluti af korti af gamla bæjarlandinu sem Karl Benediktsson vann eftir gömlum Reykjavíkurkortum og kortum eftir Guðlaug R. Guðmundsson. Hér tekið eftir: Þórunn Valdimarsdóttir: Sveitin við Sundin, bls Guðlaugur R. Guðmundsson: Örnefnalýsing Laugarness, Klepps og Rauðarár, bls. 298 Páll Líndal: Reykjavík. Sögustaður við Sund. 2. bindi (H-P), bls. 102, 117 og 124 Guðjón Friðriksson: Saga Reykjavíkur. Bærinn vaknar. Fyrri hluti, bls. 45 og

18 Kringlumýri, Fossvogi, Vatnsmýri, Sogamýri og einnig í landi Klepps. 20 Á landsvæðunum sem þurrkuð voru reis á 2. og 3. áratugnum fjöldi smábýla á svokölluðum erfðafestublettum sem bærinn útvísaði mönnum úr landinu. Útdeiling erfðafestulóða úr landi Reykjavíkur hafði hafist árið 1859 er lóðum næst þéttbýlinu í Kvosinni var úthlutað til ræktunar, en færðist svo að útjöðrum bæjarlandsins, eftir því sem það stækkaði. Markmiðið með útdeilingu erfðafestulanda var að gefa bæjarbúum kost á landi til ræktunar og búrekstrar. Blettirnir voru afhentir til eignar gegn árlegri leigu, en erfðafestuhafar voru þó skyldaðir til að láta af hendi byggingarlóðir úr erfðafestulöndum sínum, ef á þyrfti að halda, gegn niðurfærslu á árgjaldinu. 21 Eftir 1900 var þeim hugmyndum mjög haldið á lofti að verkamenn í þéttbýli ættu að geta haft dálítinn búskap sér til lífsviðurværis samhliða verkamannavinnunni. Jafnframt var slíkt talið stuðla að jákvæðum áhrifum sveitamennsku gegn neikvæðum áhrifum kaupstaða. 22 Erfðafestublettir í sunnanverðri Kleppsmýri og austanverðri Þvottalaugamýri. Það svæði sem hér er til umfjöllunnar liggur norðan þjóðvegarins út úr bænum (Suðurlandsbrautar) og beggja vegna Langholtsvegar, sem liggur í sveig niður að þjóðveginum, og Engjavegar, sem liggur frá Þvottalaugunum austur að Langholtsvegi Guðjón Friðriksson: Saga Reykjavíkur. Bærinn vaknar. Fyrri hluti, bls. 53 Þórunn Valdimarsdóttir: Sveitin við Sundin, bls Páll Líndal: Reykjavík. Sögustaður við Sund. 2. bindi (H-P), bls. 126 Guðjón Friðriksson: Saga Reykjavíkur. Bærinn vaknar. Fyrri hluti, bls Guðjón Friðriksson: Saga Reykjavíkur. Bærinn vaknar. Fyrri hluti, bls Kort sem sýnir erfðafestubletti í Reykjavík, teiknað af Þorleifi Kristóferssyni, 5. apríl Hér tekið eftir afriti á Minjasafni Reykjavíkur Árbæjarsafni. 13

19 Erfðafestulöndin voru leigð til ræktunar en ekki annarra afnota og ekki mátti reisa á þeim hús nema með sérstöku leyfi bæjarstjórnar. Samkvæmt skilmálum þurftu erfðafestuhafar að rækta til túns, matjurtagarða eða annarrar sáningar ákveðinn hluta af landinu á hverju ári þannig að landið yrði fullræktað á næstu sjö árum eftir útvísun. 24 Framan af 20. öld var reglum um erfðafestulöndin breytt á ýmsa vegu og meðal annars tryggði bæjarstjórn eign sína á bæjarlandinu með nýjum skilmálum árið Á 2. áratugi aldarinnar reis hvert smábýlið á fætur öðru á svæðinu sem þurrkað var upp í Þvottalaugamýri og árið 1918 byggðust bæirnir Laugarás og Langholt austast í mýrinni, þar sem samnefnd holt koma saman. 26 Eftir því sem leið á 3. áratuginn tók hin dreifða byggð í mýrunum smám saman á sig mynd og götuslóðar voru lagðir yfir holt og ása. Á árum fyrra stríðs var elsti hluti Langholtsvegar lagður í atvinnubótavinnu frá Kleppsvegi suður með Kleppsmýri og á 3. áratugnum var hann lengdur áfram til suðurs, austan með Langholti og alla leið niður að þjóðveginum sem lá austur úr bænum í framhaldi af Laugaveginum (Suðurlandsbraut). Árið 1928 var Langholtsvegi og fleiri götum á þessum slóðum gefið formleg nafn. Götum sem lágu yfir Þvottalaugamýri þvera voru gefin nöfnin Holtavegur og Múlavegur og vegi sem lá frá Þvottalaugunum suðaustur eftir Þvottalaugamýrinni endilangri allt niður að Elliðaárvogi var gefið nafnið Engjavegur. 27 Árið 1928 var haldið áfram að úthluta erfðafestulöndum á þessum slóðum. Landsvæðinu austan Þvottalaugamýrar, sem teygði sig til austurs milli Langholtsvegar og Suðurlandsbrautar, var á þessum tíma skipt niður í átta lönd sem úthlutað var á erfðafestu og töldust til Þvottalaugabletta. 28 Úr hinu gamla landi Klepps, austan Langholtsvegar, var á sama tíma úthlutað svokölluðum Kleppsmýrarblettum. Hluti af því svæði sem hér er til umfjöllunar og þar sem Vogahverfi byggðist síðar, er á þeim slóðum þar sem syðstu Kleppsmýrarblettunum var úthlutað á þessum tíma, það er Kleppsmýrarblettum Sá hluti svæðisins sem liggur vestan Langholtsvegar taldist hins vegar til Þvottalaugabletta Þessum blettum var öllum úthlutað á árunum Hins vegar var erfðafesturétturinn í mörgum tilfellum framseldur frá manni til manns næstu árin og ekki byggt á löndunum fyrr en nokkrum árum eftir að þeim hafði fyrst verið úthlutað. Á 4. áratugnum og fram á þann 5. reis hins vegar hvert nýbýlið á fætur öðru á þessu svæði og þá var um að litast þarna eins og víða í bæjarlandinu vestan Elliðaáa á þessum tíma, þar sem úr sér breiddu græn tún og ræktarlönd og hestar, kindur og kýr ráfuðu um beitihaga. 29 Kleppsmýrarblettur 16 Steinahlíð við Suðurlandsbraut Meðal þeirra býla sem fyrst byggðust upp á þessum slóðum var Steinahlíð, eign Halldórs Eiríkssonar kaupmanns og heildsala og konu hans frú Ellyjar Schepler Eiríksson. Steinahlíð var reist á erfðafestulandinu Kleppsmýrarbletti 16, sem fyrst var úthlutað til Kristmanns nokkurs Eyleifssonar árið 1928 en var komið í eigu hjónanna Halldórs og Ellyjar árið Þau hjónin byggðu sér íbúðarhús á landinu árið 1932 sem enn stendur á stórri lóð við Suðurlandsbraut, syðst og austast á svæðinu sem hér er kannað. 24 Borgarskjalasafn: Skjöl bæjarráðs (E) fyrir erfðafestulöndin Kleppsmýrarbletti X-XVI (E-nr ) og Þvottalaugabletti XXXI-XXXVIII (E-nr , 528 og 615). 25 Eggert Þór Bernharðsson: Saga Reykjavíkur. Borgin Fyrri hluti, bls Þorgrímur Gestsson: Mannlíf við Sund, bls. 204 Árni Óla: Landnemar í Langholti. Reykjavík fyrri tíma. Annað bindi, bls Þorgrímur Gestsson: Mannlíf við Sund, bls. 323 og 357 Páll Líndal: Reykjavík. Sögustaður við Sund, 2. bindi (H-P), bls. 113 og Þorgrímur Gestsson: Mannlíf við Sund, bls Eggert Þór Bernharðsson: Saga Reykjavíkur. Borgin Fyrri hluti, bls. 51 Borgarskjalasafn: Skjöl bæjarráðs (E) fyrir erfðafestulöndin Kleppsmýrarbletti X-XVI (E-nr ) og Þvottalaugabletti XXXI- XXXVIII (E-nr , 528 og 615). 14

20 Steinahlíð sumarið Þetta er sérstætt hús með fjórum útskotum, byggt eftir teikningu Arne Finsen og hefur staðið að mestu óbreytt frá því að það var byggt. Arne Finsen var danskur arkitekt sem átti ættir að rekja til Íslands. Hann dvaldist á Íslandi í nokkur ár um og eftir 1930 og starfaði meðal annars hjá Sigurði Guðmundssyni arkitekt og á teiknistofu Húsameistara ríksins. Hann teiknaði Siglufjarðarkirkju og tillaga hans að Akureyrarkirkju hlaut 1. verðlaun í samkeppni arkitekta árið Auk Siglufjarðarkirkju er Steinahlíð kunnasta verk Arne Finsen. Húsið er teiknað undir áhrifum norrænnar klassíkur 3. áratugarins og er einkar stílhreint og formfagurt. Það stendur stakt miðsvæðis í miklum trjágarði sem tekur yfir mestan hluta hins upphaflega erfðafestulands. Aðkoma að Steinahlíð er frá Suðurlandsbraut og minnir hún helst á heimreið að erlendum herragarði. Fá dæmi eru um hliðstæða eign í borgarlandi Reykjavíkur. Á árunum reistu Halldór og Elly einnig lítið garðhús úr bindingi nokkru norðar á landinu sem ætlað var sem barnaleikhús. Garðhúsið teiknaði Þorlákur Ófeigsson húsameistari, sem unnið hafði við smíði Steinahlíðar. Árið 1946 var garðhúsið flutt til Þingvalla þar sem það stendur enn sem sumarbústaður. 31 Frú Elly ræktaði upp landið kringum húsið og kom þar upp bæði matjurtabeðum og mikilli trjárækt. Eftir að hún lést árið 1941 ákvað Halldór í samráði við börn sín að gefa Barnavinafélaginu Sumargjöf eign þeirra Steinahlíð til minningar um konu sína og til að starfrækja mætti þar barnaheimili þar sem áhersla væri á að kenna börnum trjárækt og ræktun matjurta. Frú Elly hafði síðustu árin sem hún lifði fært félaginu árlega fjárupphæð á sumardaginn fyrsta. Halldór Eiríksson lést áður en gengið hafði verið frá gjöfinni en erfingjar hans ákváðu að fara að óskum hans og gefa Barnavinafélaginu Sumargjöf eignina Steinahlíð. Gjöfin var afhent í minningu Halldórs og Ellyar á 25 ára afmæli Sumargjafar 11. apríl Skilyrði fyrir gjöfinni voru meðal annars þau að eingöngu yrði starfrækt barnaheimili að Steinahlíð, þar sem sérstök áhersla yrði á að kenna börnum trjárækt og matjurtarækt og að 30 Mynd í einkaeigu. 31 Viðtal Pétur H. Ármannssonar við Elsu E. Guðjónsson

21 tryggt yrði að landið sem fylgdi eigninni yrði ekki skert, ekki yrðu lagðir vegir um það né lóðum úthlutað úr því. Árið 1967 varð þó að skerða land Steinahlíðar að austanverðu vegna veglagningar en að öðru leyti er lóðin enn óskert. Þar er enn í dag starfrækt barnaheimilið Steinahlíð. 32 Kleppsmýrarblettur 12 Vík nú Langholtsvegur 145 Um ári eftir að Halldór Eiríksson og frú Elly komu sér upp húsinu Steinahlíð, eða árið 1933, byggði Högni nokkur Halldórsson steinsteypt íbúðarhús nokkru norðar, á landinu Kleppsmýrarbletti 12 þar sem hann leigði erfðafestu í félagi við Ágúst Ármannsson. Íbúðarhúsið byggði hann í norðvesturhorni blettsins og stóð það við Langholtsveg austanverðan. Húsið nefndi Högni Vík og stendur það enn í dag á sínum stað og telst nú númer 145 við Langholtsveg. Húsið er reist eftir uppdráttum Einars Sveinssonar arkitekts, sem lauk námi í arkitektúr í Þýskalandi ári fyrr. Húsið er eitt af hans fyrstu verkum og hefur haldið sér með upphaflegum útlitseinkennum. Jafnframt er það í flokki elsta húsa í Reykjavík í anda funksjónalisma, eitt fárra slíkra sem byggt var á svæðinu utan Hringbrautar. Í suðausturhorni blettsins, nálægt Engjavegi, byggði Högni hænsnahús sem Jakob Jóhannsson fékk síðan til umráða nokkrum árum seinna ásamt skika úr þeim hluta landsins. Jakob breytti hænsnahúsinu í íbúðarhús og bjó þar síðan með fjölskyldu sinni. Það var kallað Bali en var rifið árið 1960 vegna veglagningar. Á norðurmörkum blettsins, nokkru austan við íbúðarhúsið, byggði Högni langa byggingu þar sem hann hafði alifugla, fjós fyrir sjö kýr og heyhlöðu. Einnig byggði hann á landinu tvö hús sem notuð voru sem svínahús. Árið 1946 var ákveðið að taka hluta af Kleppsmýrarbletti 12 úr erfðafestu vegna byggingarframkvæmda á svæðinu. Árið 1952 keypti bæjarráð útihús Högna vegna fyrirhugaðrar veglagningar og var hið austasta þeirra þá fjarlægt. Árið 1965 var það sem eftir var af blettinum tekið úr erfðafestu og Högni Halldórsson fékk þá úr landinu leigulóðina Langholtsveg 145 með íbúðarhúsinu Vík. Útihúsin sem eftir stóðu á landinu munu hafa verið fjarlægð um mitt ár Trjágarður tilheyrandi húsinu Vík var á lóðinni Langholtsvegi 147 en þar var byggt hús árið Kleppsmýrarblettur 15 Birkibær nú Eikjuvogur 25 Á árunum byggði Kjartan Ó. Bjarnason prentari steinsteypt íbúðarhús á næsta bletti vestan við Steinahlíð, Kleppsmýrarbletti 15, og kallaði það Birkibæ. Húsið byggði hann svo að segja á miðjum blettinum og lagði þangað heimreið frá Langholtsvegi, en þegar húsbyggingar voru leyfðar á erfðafestublettum virðast litlar reglur hafa gilt um hvar þau skyldu standa eða hvernig þau skyldu snúa. 34 Ekki virðist Kjartan hafa haft mikinn búskap á landi sínu því útihús voru ekki byggð þar svo heimildir séu um. Árið 1949 var landið allt tekið úr erfðafestu vegna byggingarframkvæmda á þessum slóðum, en Kjartan fékk í staðinn leigulóð úr landinu við Eikjuvog, þar sem íbúðarhúsið Birkibær stendur enn og er númer 25 við götuna. Árið 1983 var húsið stækkað með viðbyggingu til austurs inn á lóðina og nýlega hafa verið gerðar breytingar á suðurhlið þess, þar sem kjallaragluggar hafa verið stækkaðir mikið Borgarskjalasafn: Skjöl bæjarráðs (E) fyrir erfðafestulandið Kleppsmýrarblett XVI (E-nr. 312) Barnadagsblaðið, 16. árg., 1. sumardagur 1949, bls. 3 Morgunblaðið, 8. apríl1949, bls Borgarskjalasafn: Skjöl bæjarráðs (E) fyrir erfðafestulandið Kleppsmýrarblett XII (E-nr. 308) og skjöl byggingarfulltrúa (B) fyrir Langholtsveg 145 (B-nr. 2816). 34 Árni Óla: Landnemar í Langholti. Reykjavík fyrri tíma. Annað bindi, bls Borgarskjalasafn: Skjöl bæjarráðs (E) fyrir erfðafestulandið Kleppsmýrarblett XV (E-nr. 311) og skjöl byggingarfulltrúa (B) fyrir Eikjuvog 25 (B-nr. 7306). 16

22 Hér sést húsið Birkibær rétt neðan við miðju og Steinahlíð lengst til hægri á loftmynd frá Ofar sést herskálahverfið Camp Monmouth sem dreifðist yfir stóran hluta svæðisins á hernámsárunum. 36 Þvottalaugablettur 35 Hraunborg nú Karfavogur 32 Um svipað leyti og Kjartan Ó. Bjarnason reisti húsið Birkibæ á bletti sínum austan Langholtsvegar byggði Valdimar Sveinbjörnsson fimleikakennari í Menntaskólanum íbúðarhús úr bindingi á blettinum næst norðvestan við gatnamót Langholtsvegar og Engjavegar sem taldist númer 35 af Þvottalaugablettum. Húsið var byggt vestarlega á blettinum og taldist standa við Engjaveg, enda var aðkoma að því frá þeirri götu. Það var kallað Hraunborg og var fullbyggt í október Upphaflega var það klætt með bárujárni á veggjum og þaki en árið 1943 var búið að múrhúða það með skeljasandi. Árið 1941 keypti Sigurður Eiríksson landið ásamt íbúðarhúsinu og í janúar 1943 var hann búinn að reisa þar tvö útihús, fjós og hlöðu úr steinsteypu og annað mun hærra hús sem var heyhlaða. Seinna voru einnig reist á landinu hænsnahús og svínahús. Útihúsin stóðu norðan við íbúðarhúsið, hér um bil þar sem nú eru húsin nr við Karfavog. Á árunum voru stórir hlutar landsins teknir úr erfðafestu, en eftir var spilda þar sem íbúðarhúsið Hraunborg stóð. Henni var árið 1950 breytt í leigulóð sem í fyrstu var talin nr. 34 við Karfavog en frá 1954 nr. 32 við götuna. Bæjarsjóður keypti steinsteyptu útihúsin á landinu (fjós og hlöðu) og árið 1953 voru þau leigð loftvarnarnefnd sem geymsluhúsnæði. Þau voru rifin fyrir 1971, þegar byrjað var að byggja húsin nr við Karfavog, en húsið Hraunborg stendur enn á lóð sinni við Karfavog Ljósm. Sigurhans Vignir. Pappírskópía varðveitt á Minjasafni Reykjavíkur Árbæjarsafni, LS Borgarskjalasafn: Skjöl bæjarráðs (E) fyrir erfðafestulandið Þvottalaugablett XXXV (E-nr. 334) og skjöl byggingarfulltrúa (B) fyrir Karfavog 32 (B-nr. 3051). 17

23 Hér sést býlið Hraunborg neðarlega til hægri á mynd frá Austan Langholtsvegar, sem liggur þvert yfir myndina, eru frá vinstri býlið Vogatunga, því næst Vík fyrir miðri mynd og á suðausturhorni Langholtsvegar og Engjavegar, inni í Camp Monmouth, stendur lítið hús sem síðar var skráð númer 163 við Langholtsveg. 38 Kleppsmýrarblettur 14 síðar Langholtsvegur 163 Austan Langholtsvegar, á blettinum milli Birkibæjar og Víkur, Kleppsmýrarbletti 14, byggði Elín Guðmundsdóttir lítið íbúðarhús úr timbri árið Blettinum hafði árið 1928 verið útvísað til Magnúsar V. Jóhannssonar framfærslufulltrúa, sem ætlaði hann til garð- og túnræktar fyrir börn í unglingastúkunni Unni. Magnús sótti árið 1937 um leyfi til að byggja íbúðar- og gripahús á landinu, en ekki virðist hafa orðið af byggingu þeirra húsa. Árið 1940 var erfðafesturétturinn kominn til Elínar Guðmundsdóttur og fékk hún í júní það ár leyfi til að reisa sumarhús á landinu. Húsið var brunavirt í september sama ár sem íbúðarhús og stóð það í norðvesturhorni blettsins, á horninu sunnan og austan gatnamóta Langholtsvegar og Engjavegar, þar sem nú eru gatnamót Langholtsvegar og Snekkjuvogs. Árið 1946 var samþykkt að taka allan blettinn úr erfðafestu þar sem talsverður hluti hans átti að fara undir götur og opið svæði samkvæmt fyrirhuguðu skipulagi. Úr landinu var skipt lóð umhverfis húsið sem talin var númer 163 við Langholtsveg. Þar virðist húsið hafa staðið í að minnsta kosti áratug í viðbót en var fjarlægt einhvern tíma á tímabilinu , líklega fyrir 1960, en þá var byggt hús á lóðinni næst sunnan við þessa, númer 165. Árið 1975 var einnig búið að byggja nýtt hús á lóðinni númer Ljósm. Sigurhans Vignir. Pappírskópía varðveitt á Minjasafni Reykjavíkur Árbæjarsafni, LS Sjá sömu mynd með skýringum í: Gunnar M. Magnússon: Virkið í norðri II, bls Borgarskjalasafn: Skjöl bæjarráðs (E) fyrir erfðafestulandið Kleppsmýrarblett XIV (E-nr. 310). 18

24 Loftmynd tekin til vesturs yfir svæðið í mars Hér sjást vel braggahverfin sem settu svip sinn á svæðið á hernámsárunum. 40 Kleppsmýrarblettur 10 Vogatunga nú Barðavogur 14 Í það minnsta eitt býli til viðbótar var byggt á þessum árum á því svæði sem hér er til umfjöllunar, en það er Vogatunga sem Guðmundur Ólafsson byggði á Kleppsmýrarbletti 10, austan Langholtsvegar og sunnan Kleppsmýrarvegar. Kleppsmýrarvegur lá til austurs frá Langholtsvegi út á Gelgjutanga við Elliðaárvog. Landinu var fyrst úthlutað á erfðafestu árið 1929 en ekki var byggt á því fyrr en eftir Það ár fékk Guðmundur Ólafsson leyfi til að byggja þar íbúðarhús, fjós og hlöðu úr timbri. Íbúðarhúsið virðist þó ekki hafa verið reist fyrr en árið Það var byggt á norðvesturhluta landsins og útihúsin stóðu litlu norðar og austar, þar sem nú eru gatnamót Skeiðarvogs og Barðavogs. Í fjósinu voru básar fyrir níu kýr. Bletturinn næst austan við þennan, Kleppsmýrarblettur 9, sem lá niður að Elliðaárvogi, var einnig í eigu Guðmundar. Árið 1949 voru blettirnir báðir teknir úr erfðafestu vegna byggingarframkvæmda á þessum slóðum og ekkja Guðmundar, Helga Guðlaugsdóttir, og börn þeirra afsöluðu sér báðum löndum ásamt útihúsum, en fengu í staðinn leigulóð úr Kleppsmýrarbletti 10, við götuna Barðavog sem lögð var austan við íbúðarhúsið. Útihúsin þurftu líklega að víkja skömmu eftir þetta vegna lagningar Skeiðarvogs. Húsið Vogatunga stendur hins vegar enn á lóð númer 14 við Barðavog, næst suðvestanvið gatnamót Barðavogs og Skeiðarvogs Ljósm. Sigurhans Vignir. Pappírskópía varðveitt á Minjasafni Reykjavíkur Árbæjarsafni, LS Skýringar settar inn af Drífu Kristínu Þrastardóttur. Sjá sömu mynd með skýringum í: Gunnar M. Magnússon: Virkið í norðri II, bls Borgarskjalasafn: Skjöl bæjarráðs (E) fyrir erfðafestulandið Kleppsmýrarblett IX og X (E-nr. 305 og 306). 19

25 20 Loftmynd tekin til austurs yfir svæðið í mars Austan Langholtsvegar eru býlin Vogatunga, og Vík (áasmt Bala), herskálasvæðið Camp Monmouth og húsin Birkibær og Steinahlíð. Við Engjaveg er býlið Hraunborg og lengst til vinstri á myndinni sést í hluta Hálogalandskamps og hús sem nýlega hafði verið flutt á svæðið af Þórsgötu 1. Ljósm. Sigurhans Vignir. Pappírskópía varðveitt á Minjasafni Reykjavíkur Árbæjarsafni, LS Skýringar settar inn af Drífu Kristínu Þrastardóttur.

26 Hernámsárin - braggahverfi Á árunum um og eftir síðari heimsstyrjöld settu braggar og önnur mannvirki hernámsliðsins svip á byggðina á þessum slóðum eins og annars staðar í bænum. Stórt herskálahverfi myndaðist á svæði austan Langholtsvegar, sunnan við austasta hluta Engjavegar, og teygði það sig allt niður að Elliðaárvogi og dreifðist raunar víðar, einnig um löndin vestan Langholtsvegar. Svæði þetta tók að mestu yfir Kleppsmýrarbletti 13 og 14, þar sem í dag er gatan Eikjuvogur og iðnaðarhverfið sunnan Sæbrautar, við Dugguvog, Kænuvog og syðsta hluta Súðarvogs. Á austari hluta svæðisins, Kleppsmýrarbletti 13, þar sem fyrir var býlið Strönd, sem stóð hér um bil þar sem nú eru húsin númer 9-11 við Dugguvog, settu Bretar í fyrstu upp búðir fjarskiptaliða, svokallaðan Gíbraltar-kamp. Hann rann síðar saman við stærra braggahverfi sem Bandaríkjamenn reistu á svæðinu og kölluðu Camp Monmouth. 42 Í einu horni þessa svæðis bjó Elín Guðmundsdóttir í litlu íbúðarhús sem hún hafði byggt á horni Langholtsvegar og Engjavegar árið 1940, eins og áður er lýst. Eftir stríðið fékk Pípugerð eða Pípuverksmiðja Reykjavíkur til afnota hluta af svæðinu ásamt bröggum við Langholtsveg og hafði þar starfsemi fram til ársins Bærinn tók við fleiri bröggum á Loftmynd frá 1949 sem sýnir svæðið eftir að byrjað var að reisa þar núverandi íbúðabyggð. Hér má enn sjá braggahverfið Camp Monmouth sem Pípuverksmiðja Reykjavíkur fékk að hluta til umráða Eggert Þór Bernharðsson: Undir bárujárnsboga, bls og 49 Þór Whitehead: Ísland í hers höndum, bls. 126 og Þjóðviljinn, 20. september 1946, bls. 6 Vísir, 29. desember 1961, bls. 12 Alþýðublaðið, 24. apríl 1966, bls. 10 Morgunblaðið, 26. apríl 1966, bls Hluti af loftmyndakorti af Reykjavík sem gert var eftir frummyndum Ágústs Böðvarssonar og Mælingadeildar Reykjavíkur frá 2. september Pappírskópía varðveitt á Minjasafni Reykjavíkur Árbæjarsafni. 21

27 svæðinu eftir að hernámsliðið hvarf á brott, til dæmis átta geymsluskálum vestan Langholtsvegar, á Þvottalaugabletti 33, sem síðan voru leigðir út sem vöruskemmur, en bæjarsjóður keypti á þessum tíma herskála víða um bæinn og fékk auk þess til eignar fjölmarga skála sem bætur fyrir landnot og landspjöll eftir hernámið. 45 Annað herskálahverfi hafði risið nokkru vestar á svæðinu, á og í kringum Þvottalaugablett 38 sunnan Engjavegar, og var það kennt við bæinn Hálogaland sem stóð nokkru norðar, á Þvottalaugabletti 31, þar sem nú eru blokkir við Sólheima Landið var leigt hernámsliðinu, fyrst Bretum og síðan Bandaríkjamönnum, og þar reistu Bandaríkjamenn nokkra bragga, meðal annars stóran skála sem þeir notuðu sem íþróttahús, bíó og samkomusal. Skálinn var vígður í nóvember 1943 og var nefndur Andrews Memorial Field House, í minningu Frank M. Andrews herforingja sem farist hafði í flugslysi hér á landi vorið áður. 46 Skáli þessi varð síðar betur þekktur sem íþróttahúsið Hálogaland, eða Hálogalandsbragginn. Hann stóð nálægt Suðurlandsbraut, hér um bil þar sem nú eru gatnamót Skeiðarvogs og Gnoðavogs. Þarna stunduðu bandarísku hermennirnir körfubolta og aðrar íþróttir og lánuðu húsið einnig íslenskum íþróttafélögum. Í september 1944 hélt söng- og leikkonan Marlene Dietrich þarna tónleika fyrir bandaríska hermenn og gesti þeirra og einnig mun bandaríski gamanleikarinn Bob Hope hafa komið þarna fram á skemmtun á hernámsárunum. Árið 1944 keypti nýstofnað Íþróttabandalag Reykjavíkur Hálogalandsbraggann af sölunefnd varnarliðseigna og eftir það varð húsið vettvangur allra helstu kappleikja innanhúss fram á 7. áratuginn, þegar Laugardalshöllin tók við því hlutverki. Eftir að fyrsti áfangi Vogaskóla var byggður á seinni hluta 6. áratugarins þjónaði Hálogalandsbragginn einnig sem íþróttasalur fyrir nemendur hans og um tíma var hann jafnframt notaður undir guðsþjónustur fyrir Langholtssöfnuð. Hlutverki sínu sem íþróttahús þjónaði bragginn allt fram til ársins 1970 þegar hann var loks rifinn. 47 Hér sést Hálogalandsbraggi lengst til vinstri á ljósmynd frá Einnig má sjá fyrir miðju, hús sem flutt var á svæðið af Þórsgötu 1 árið 1945 og lenti síðar inni á lóð Vogaskóla og var líklega fjarlægt skömmu eftir að myndin var tekin Eggert Þór Bernharðsson: Saga Reykjavíkur. Borgin Fyrri hluti, bls Þjóðviljinn, 21. nóvember 1943, bls. 1 Morgunblaðið, 21. nóvember 1943, bls Eggert Þór Bernharðsson: Saga Reykjavíkur. Borgin Fyrri hluti, bls. 226 og síðari hluti, bls. 277 Tómas Þór Tómasson: Heimsstyrjaldarárin á Íslandi Seinna bindi, bls. 83 Alþýðublaðið, 24. apríl 1966, bls. 8 og 10 Morgunblaðið, 15. september 1944, bls. 4; 16. nóvember 1944, bls. 12; 12. september 1964, bls. 22; 14. maí 1970, bls. 2 Tíminn, 27. júní 1970, bls. 12 Vísir, 1. nóvember 1963, bls. 2 Þjóðviljinn, 12. janúar 1945, bls. 3; 9. júlí 1970, bls Ljósm. Pétur Þorsteinsson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur, PÉÞ

28 Eitt hús var flutt á svæðið sem hér er til umfjöllunar skömmu eftir stríðslok. Það var lítið íbúðarhús úr timbri sem staðið hafði við Þórsgötu 1 í Skólavörðuholti og var árið 1945 flutt á blettinn næst austan við Hálogalandskamp, Þvottalaugablett 32. Hús þetta hafði verið byggt á Þórsgötu árið 1920 en þurfti á þessum tíma að víkja þaðan vegna byggingar steinhússins sem nú hýsir Hótel Óðinsvé. Þórður Guðmundsson sem átti erfðafestu á Þvottalaugabletti 32 fékk þá leyfi til að flytja húsið þangað. Það var sett niður á norðurhluta blettsins, rétt austan við röð af bröggum sem stóð á austurmörkum Hálogalandskamps. Þar stóð það fram undir lok 6. áratugarins, en var þá lent inni á lóð Vogaskóla, sem byrjað var að byggja á árunum Bærinn keypti þá landið ásamt húsinu og líklega hefur það verið fjarlægt skömmu eftir 1960 þegar haldið var áfram byggingu Vogaskóla. 49 Margir af bröggum hernámsliðsins á svæðinu voru fjarlægðir fljótlega eftir stríðslok því á síðari hluta 5. áratugarins var byrjað að skipuleggja og reisa íbúðabyggðina í Vogunum, þar sem áður voru hinir strjálbýlu Þvottalaugablettir og Kleppsmýrarblettir. Þeir braggar sem eftir voru á athafnasvæði Pípuverksmiðjunnar austan Langholtsvegar voru þó ekki rifnir fyrr en eftir 1965 og þá var klárað að skipuleggja þar áframhald af þeirri íbúðabyggð sem byggst hafði upp allt í kring á síðari hluta 5. áratugarins. Svæðið á korti frá 1947, þegar byrjað var að skipuleggja og byggja upp hið nýja Vogahverfi í landi erfðafestubýlanna austast í Þvottalaugamýri og Kleppsmýri. 50 Erfðafestubýlin og hin eldri byggð sem hér hefur verið sagt frá féll inn í hina nýju byggð eftir því sem hún breiddi úr sér yfir gömlu erfðafestulöndin og erfðafestuhafarnir fengu í staðinn lóðir sem mældar voru út umhverfis íbúðarhús þeirra. Í næstu köflum verður nánar greint frá sögu skipulags og uppbyggingar Vogahverfisins. 49 Borgarskjalasafn: Skjöl bæjarráðs (E) fyrir erfðafestulandið Þvottalaugablett XXXII (E-nr. 331). 50 Hluti af korti Ágústs Guðmundssonar af Reykjavík Hér tekið eftir eintaki á Minjasafni Reykjavíkur Árbæjarsafni. 23

29 Skipulag Vogahverfisins Fram undir seinni heimsstyrjöld þróaðist Reykjavík að mestu sem samfelld og heilsteypt byggð út frá einni þungamiðju í gömlu miðbæjarkvosinni. Í fyrsta heildarskipulagi bæjarins frá árinu 1927 var reiknað með að vöxtur byggðar myndi rúmast innan Hringbrautar næstu áratugina, en reyndin varð önnur. Um og eftir 1935 voru fyrstu íbúðahverfin skipulögð utan Hringbrautar, það er Melar og Norðurmýri. Á árum seinni heimsstyrjaldar sköpuðust nýjar aðstæður sem höfðu mikil áhrif á þróun borgarinnar. Herskálakampar risu á auðu byggingarlandi næst byggðinni og bygging Reykjavíkurflugvallar hindraði frekari vöxt bæjarins í átt að Skerjafirði. Stöðugur aðflutningur fólks af landsbyggðinni jók mjög á þann húsnæðisvanda sem fyrir var. Bæjaryfirvöldum var vandi á höndum, því kostnaður við lagningu gatna og holræsa kom í veg fyrir að unnt væri að gera nýjar lóðir byggingarhæfar. Því var gripið til þess ráðs að beina nýrri byggð inn á svæði fjær meginbyggðinni þar sem nýta mátti vegi og stofnlagnir sem fyrir voru. 51 Fyrsta skipulagða úthverfið fjarri miðju Reykjavíkur reis í austanverðu Kleppsholti um og eftir 1942, við Langholtsveg, Kambsveg, Efstasund og nálægar götur. Þar voru fyrir erfðafestulönd sem sum voru með stökum húsum. Nálægðin við Kleppsspítala var ein helsta skýring þess að byggð tók að myndast á þessum slóðum. Lagning ræsis í tengslum við gerð nýrrar vatnsæðar fyrir spítalann eftir Langholtsvegi skapaði skilyrði til uppbyggingar á þessu svæði. Einnig var unnt að samnýta ýmsa þjónustu sem fyrir hendi var vegna spítalans, svo sem ferðir strætisvagna. 52 Árið 1934 var Einar Sveinsson arkitekt ráðinn í stöðu húsameistara Reykjavíkurbæjar. Auk þess að teikna skóla og aðrar byggingar hafði hann umsjón með skipulagsmálum bæjarins fram til ársins Í embættistíð Einars voru unnin drög að heildarskipulagi svæðisins umhverfis núverandi Laugardal. Uppdrættir, sem varðveist hafa, sýna að hugmyndir hans um heildarmynd svæðisins voru ólíkar þeirri byggð sem síðar reis, þó einstakir hlutar hafi verið byggðir í samræmi við þá. Bærinn óx hratt á þessu tímabili og skipulagið hafði ekki undan þróuninni. Varla gafst tími til að annars en að móta helstu drætti heildarskipulags áður en íbúðarhúsin risu við nýjar götur á áður ónumdu landi. 53 Í skjalasafni Skipulagssviðs Reykjavíkur er varðveittur uppdráttur af deiliskipulagi í Vogunum og miðhluta Sundanna dagsettur og undirritaður af Bolla Thoroddsen, Einari Sveinssyni og Gunnari Ólafssyni. 54 Þar komu fram helstu meginlínur í skipulagi og gatnaskipan innan þess svæðis sem húsakönnunin tekur til. Ýmis atriði höfðu áhrif á mótun og útfærslu skipulagsins, svo sem lega Langholtsvegar og Suðurlandsbrautar og mörk erfðafestureita sem fyrir voru á svæðinu. Samkvæmt uppdrættinum var gert ráð fyrir hálfhringlaga torgi á svæði þar sem nú eru mót Suðurlandsbrautar og Skeiðarvogs. Út frá því áttu fjórar geislagötur að liggja inn í hverfið, ein í stefnu núverandi Snekkjuvogs, önnur í vegstæði Skeiðarvogs og tvær til viðbótar inn á það svæði sem nú er Heimahverfi. Efst á Hálogalandshæðinni átti samkvæmt uppdrættinum að koma hringtorg (Fleyvangur) með götum út frá í allar áttir. Sjá má götuna Elliðavog í vegstæði núverandi Sæbrautar og elsta hluta iðnaðarhverfis við Súðarvog og Dugguvog Borgarhluti verður til, bls Samtal Péturs H. Ármannssonar við Einar B. Pálsson verkfræðing árið Pétur H. Ármannsson: Einar Sveinsson arkitekt og húsameistari Reykjavíkur, bls Skipulag einlyftra húsa í Kleppsholti, m. 1:2000. Skjalasafn Skipulags- og byggingarsviðs Reykjavíkur. 55 Finnur Kristinsson: Drög að skipulagssögu Reykjavíkur, bls

30 56 Skipulag einlyftra húsa í Kleppsholti, m. 1:2000. Skjalasafn Skipulags- og byggingarsviðs Reykjavíkur. 25 Deiliskipulagsuppdráttur af Vogahverfinu frá árinu 1946 undirritaður af Einari Sveinssyni, Bolla Thoroddsen og Gunnari Ólafssyni. 56

31 Um og eftir 1946 hófst uppbygging í elsta hluta Vogahverfis á grunni uppdráttarins frá 1946, nánar tiltekið á lóðum við Langholtsveg, Nökkvavog, Karfavog og Snekkjuvog. Á sama tíma eru Skjólin að byggjast, vestast í vesturbænum. Margt er líkt með þessum hverfum, bæði hvað varðar skipulag byggðar og byggingarlag húsa. Húsum var skipað á lóðir með tilliti til sólarátta. Þau voru flest stakstæð með kjallara og nýtanlegri þakhæð. Gatan var á þessum tíma grunneining hverfisins: almenningur, leiksvæði og samgönguæð allt í senn, enda var flokkun umferðaræða í skipulagi enn ekki komin til sögunnar. Þrjár húsaraðir eru á hverjum byggingarreit, tvær við götu og ein á baklóðum á miðjum reit. Göturnar þrjár voru lagðar í sveig samsíða beygju á Langholtsveginum. Húsunum er skipað á ská á lóðunum miðað við götulínuna þannig að langhliðar húsa að garði snúi sem best við sól. Þessi einföldu skipulagsatriði eiga sinn þátt í skapa þær fjölbreytilegu og fallegu götumyndir sem einkennandi eru í Vogahverfinu. Deiliskipulagsuppdráttur frá árinu 1956 sem sýnir uppbyggingu við Eikjuvog og Gnoðarvog. 57 Árið 1949 var Þór Sandholt arkitekt ráðinn forstöðumaður skipulagsdeildar Reykjavíkurbæjar og gegndi hann því starfi fram til Á þeim árum risu hlutar Vogahverfis sem liggja utan þess svæðis sem könnunin tekur til (m.a. göturnar Skeiðarvogur, Sigluvogur og Njörvasund). Meðal nýmæla í skipulagi sem Þór átti þátt í að innleiða má nefna lokaðar íbúðargötur (botnlanga) og tvílyft raðhús með aðkomu eftir göngustíg. 58 Árið 1954 tók Gunnar H. Ólafsson arkitekt við starfi forstöðumanns skipulagsdeildar af Þór Sandholt. Þremur árum síðar varð Gunnar skipulagsstjóri Reykjavíkur og gegndi því embætti til æviloka 57 Hluti af deiliskipulagsuppdrætti frá 1956, 1:2000. Skjalasafn Skipulags- og byggingarsviðs Reykjavíkur. 58 Borgarhluti verður til, bls

32 árið Ásamt Gunnari Hanssyni vann hann uppdrátt að skipulagi byggðar í Langholti Heima(hverfis). 59 Meðal nýmæla í því skipulagi voru íbúðarháhýsi, sem í fyrsta sinn settu áberandi svip á heildarmynd byggðar í Reykjavík. 60 Auk nýrrar byggðar í Heimahverfi sýndi skipulagsuppdrátturinn röð stakstæðra tví- og þríbýlishúsa sunnanvert við Gnoðarvog, meðfram Suðurlandsbraut. Jafnframt var götustæði Gnoðarvogs hliðrað frá því sem eldri uppdráttur sýndi. Þar var einnig sýnt fyrirkomulag bygginga á lóð Vogaskóla og útfærsla verslunarhúss á mótum Skeiðarvogs og Gnoðarvogs. 61 Frá árinu 1956 er deiliskipulagsuppdráttur við Eikjuvog og Gnoðarvog, undirritaður af Gunnari Ólafssyni. Þar er sýnd sú lóða- og húsaskipan sem fylgt var þegar þessar tvær götur byggðust á árabilinu Frá sama tíma er deiliskipulagsuppdráttur af deiliskipulagi við Vogaskóla sem sýnir fyrirkomulag skólabygginganna með líku sniði og raunin varð. Þar er einnig sýnd raðhúsbyggð sunnanmegin við Karfavog og er húsalengjan nr byggð í samræmi við hann. Fyrir voru á þessum reit þrjár raðhúsalengjur við Snekkjuvog 9 11 og Karfavog 34 40, reistar eftir uppdráttum Gunnlaugs Pálssonar arkitekts. Sænsku húsin - Bo i ro i eget bo Á eftirstríðsárunum var mikill skortur á húsnæði, enda hafði aðstreymi fólks til höfuðstaðarins aukist mjög í stríðinu og hélt áfram eftir að því lauk. Stríðsgróðinn var einkum notaður til uppbyggingar atvinnuveganna og gekk því fljótt til þurrðar. Því varð fljótlega að setja á ýmis konar innflutnings- og fjárfestingahöft, sem komu illa við byggingarframkvæmdir í borginni. Herskálar voru teknir til íbúðar jafnóðum og herinn losaði þá. Vegna haftanna var erfitt að fjármagna byggingu nýrra íbúða og þar af leiðandi að losna við braggahverfin, sem oftast voru talin heilsuspillandi húsnæði. 63 Ljóst var að grípa þurfti til skjótra úrlausna á þeim mikla húsnæðisvanda sem íbúar Reykjavíkur glímdu við á þessum árum. Ýmsar hugmyndir litu dagsins ljós, meðal annars ein þess efnis að flytja til landsins tilbúin hús frá Svíþjóð. Um svipað leyti stóðu Bretar fyrir miklum innflutningi á húsum frá Svíþjóð til Bretlands. Í nóvember 1945 var lögð fyrir sameinað þing þingsályktunartillaga um ráðstafanir til að ráða bót á húsnæðisskortinum og um afnám húsaleigulaganna. Höfuðatriði tillögunnar voru þau að ríkisstjórnin tryggði og greiddi fyrir svo miklum innflutningi á tilbúnum húsum frá Svíþjóð að unnt yrði að bæta úr húsnæðisskortinum fyrir haustið 1945 og jafnframt að hefjast handa um afnám húsaleigulaganna. Í þingsályktunartillögunni segir meðal annars: Alþingi ályktar að fela ríkisstjórninni eftirfarandi:... Að útvega innflutningsleyfi fyrir húsum frá Svíþjóð, nógu mörgum til að fullnægja húsnæðisþörfinni, að því leyti, sem eigi er framkvæmanlegt með innlendu vinnuafli. Að leyfa innflutning á húsum þessum með tollum, sem eigi séu hærri en nú eru á byggingarefni. Að leyfa, að sænskir sérfræðingar komi hingað til landsins til að setja húsin upp. Að sjá um, að kostur sé á viðunandi lóðum undir húsin og taka land eignarnámi í þeim tilgangi, ef þörf krefur Í greinargerð sem fylgdi tillögunni er fjallað sérstaklega um gæði sænsku húsanna. Þau eru talin mjög vönduð að allri gerð og tekið fram að heilu hverfin í bæjum í Svíþjóð hafi verið byggð upp með húsum af þeirri gerð sem hér um ræðir. Húsin eru þannig gerð: Þau eru byggð úr vel þurru timbri, og eru útveggir sem hér segir: Yzt er þumlungs þykk klæðning 59 Skipulag í Langholti, m. 1:2000. Skjalasafn Skipulags- og byggingarsviðs Reykjavíkur. 60 Morgunblaðið, 19. júlí Finnur Kristinsson: Drög að skipulagssögu Reykjavíkur, bls Finnur Kristinsson: Drög að skipulagssögu Reykjavíkur, bls Trausti Valsson: Reykjavík, Vaxtarbroddur, bls Tíminn, 23. nóvember 1945, bls

33 lóðrétt með listum á samskeytum, en skipta má á klæðningunni og múrhúðun og fylgir þá í staðinn tjörupappi og múrhúðunarnet, þá er einangrunarpappi, ¾ þumlung panell, 1 ½ þumlungs loftrúm, þar næst tveggja þuml. plægðir plankar og innan á þá koma tréefnisplötur (tex), þær má svo mála eða veggfóðra eftir vild. 65 Hverfi tilbúinna smáhúsa í Svíþjóð. 66 Þó nokkuð er fjallað í blöðum um innflutning á sænskum húsum til landsins á næstu mánuðum. Í lok nóvember 1945 er sagt frá blaðamannafundi þar sem Haukur Björnsson kaupmaður segir frá innflutningi á húsunum. Þar kemur fram að gerður hafi verið sænskíslenskur viðskiptasamningur árið 1944 þar sem gert var ráð fyrir innflutningi á 300 sænskum timburhúsum á samningstímabilinu. Ákveðið var að leyfa innflutning á 100 húsum til reynslu og úthlutaði Viðskiptaráð leyfum fyrir húsunum til félagasamtaka, starfsmannahópa, kaupfélaga, innflutningsfirma, einstaklinga og þriggja bæjarfélaga. Haukur segir frá því að hann hafi verið í samstarfi við Svensk Trähusexport í Stokkhólmi en það fyrirtæki var þá fulltrúi fyrir 17 verksmiðjur í þessari grein í Svíþjóð. Ennfremur segir hann frá því að hann hafi notið góðrar aðstoðar Halldóru Briem arkitekts en hún starfaði þá hjá HSB, Hyresgästernas Sparekasse- og Bygningsforeningars Riksförbund, við gerð uppdrátta fyrir einbýlishús úr timbri. 67 Hjá HSB hét sú deild sem annaðist framleiðslu tilbúinna húsa BOROhús sem er skammstöfun dregin af kjörorðinu Bo i ro i eget bo. 68 Mikil áhugi var hjá Byggingarsamvinnufélagi Reykjavíkur á að reisa sænsk hús á Íslandi og segir frá því í desember 1945 að félagið hafi falið stjórninni að reyna að fá hjá bæjaryfirvöldum sérstök hverfi í útjörðum bæjarins fyrir þessi hús. 69 Í grein í Tímanum frá því í janúar 1946 hvetur Guðlaugur Rósinkranz, formaður félagsins, bæjaryfirvöld meðal annars til að hraða lóðaúthlutunum og greiða fyrir innflutningi á tilbúnum húsum og lækka eða afnema af þeim tolla. 70 Húsnæðisvandinn í Reykjavík var pólitískt hitamál og olli grein Guðlaugs nokkrum skrifum þar sem greinarhöfundar skiptust í andstæðar fylkingar eftir 65 Tíminn, 23. nóvember 1945, bls Tíminn, 30. nóvember 1945, bls Tíminn, 30. nóvember 1945, bls Morgunblaðið, 17. mars 1966, bls Vísir, 4. desember 1945, bls Tíminn, 13. janúar 1946, bls

34 flokkslínum. 71 Í febrúar 1946 skipaði svo félagsmálaráðherra nefnd til að rannsaka hvort það væri hagkvæmt að flytja timburhús inn til landsins. Nefndina skipuðu Árni Tryggvason hæstaréttardómari sem jafnframt var formaður hennar, Einar Sveinsson húsameistari, Tómas Vigfússon byggingameistari og Valgeir Björnsson hafnarstjóri. 72 Í febrúar 1946 segir frá því að Byggingarsamvinnufélag Reykjavíkur hafi fengið loforð um 70 lóðir undir sænsk hús við Langholtsveg og ráðgert er að hefja byggingu þeirra það sumar. Samkvæmt tilkynningunni gátu áhugasamir skoðað teikningar af húsunum á teiknistofu Gísla Halldórssonar arkitekts. Þá var áætlað að stærstu húsin kostuðu 100 þúsund krónur fullgerð. 73 Í ágúst sama ár var frétt þess efnis í Alþýðublaðinu að væntanleg væru til landsins 20 sænsk hús og að þeim hefði þá þegar verið úthlutað og eigendurnir fengið loforð um lóðir við Langholtsveg og Skipasund. 74 Auglýsing sem birtist í Tímanum 5. febrúar Eigendur sænsku húsanna unnu mikið sjálfir við byggingu þeirra en það var ein leið til að halda kostnaði í lágmarki. Í september 1946 birtist frásögn blaðamanns sem gerði sér ferð í hið nýja hverfi í Vogunum og tók menn tali sem þar voru að störfum. Þar hitti hann fyrir félaga í Byggingarsamvinnufélagi bankamanna sem voru að reisa fjölmörg hús. Starfsmenn hvers banka mynduðu þá sérdeild innan Byggingarsamvinnufélagsins og sá hver deild um sínar byggingarframkvæmdir. Blaðamaður ræddi við starfsmenn Búnaðarbanka Íslands sem voru að reisa níu einbýlishús með sameiginlegu átaki. Þeir höfðu þann háttinn á að þeir réðu til sín meistara er höfðu yfirumsjón með verkefninu, þá Geir Pálsson trésmíðameistara og Ólaf Pálsson múrarameistara, auk tveggja smiða. Sjálfir unnu þeir í sumarleyfum, um helgar og á kvöldin að byggingunum. Öll vinnan var sameiginleg þar til byggingunum var lokið en þá var kostnaðinum skipt niður á hlutaðeigendur. Vinnan á svæðinu hófst í júlí 1946 og höfðu mennirnir nýtt sér hverja lausa stund við að undirbúa komu húsanna. Til verksins notuðu þeir stóra herbifreið til efnisflutninga sem þeir félagar áttu í sameiningu og jarðýtu til að auðvelda sér gröft og tilfærslur á lóðunum. Samkvæmt greininni var von á 22 sænskum húsum til landsins í sama mánuði og viðtalið fór fram. Þá áttu að koma með í þeirri för sænskir sérfræðingar sem áttu að hafa yfirumsjón með uppsetningu húsanna Morgunblaðið, 22. janúar 1946, bls. 6 Tíminn, 26. janúar 1946, bls Þjóðviljinn, 21. febrúar 1946, bls. 8 Morgunblaðið, 21. febrúar 1946, baksíða. 73 Vísir, 5. febrúar 1946, bls. 3 Tíminn, 5. febrúar 1946, bls Alþýðublaðið, 1.ágúst 1946, bls Tíminn, 12. september 1946, bls. 1 og 4. 29

35 Starfsmenn Búnaðarbanka Íslands við kjallara sem verið var að steypa í september Enn er fjallað um sænsku húsin í fjölmiðlum í maí Þá segir frá því að Byggingarsamvinnufélag Reykjavíkur sé með í smíðum 23 sænsk hús við Langholtsveg af tveimur gerðum. Stærri tegundin er 114 fermetrar en sú minni um 78 fermetrar. Þá er áætlað kostnaðarverð stærri húsanna um þúsund krónur en minni um 120 þúsund krónur uppsett. Hafist var handa við byggingu þessara húsa í september 1946 og í maí 1947 var þegar búið að reisa 10 hús auk þess sem kjallarar hafa verið byggðir undir fimm þeirra og verið er að ljúka við að grafa fyrir hinum. 77 Í maí 1949 er sagt frá aðalfundi Byggingarsamvinnu- félagsins í Morgunblaðinu. Þar kemur fram að félagið hafi byggt 23 sænsk hús í Lang- holtinu. 78 Sænsku húsin hafi reynst vel þó þau hafi reynst dýrari en upphaflega var áætlað þar sem flestir hafi byggt undir þau kjallara í stað þess að byggja þau sem einnar hæðar hús. 79 Um svipað leyti og innflutningur á sænsku húsunum stóð sem hæst voru flutt inn nokkur hús frá Finnlandi og er tvö þeirra að finna á Langholtsve eginum, hús nr. 159 og nr Þá er talið að húsið að Nökkvavogi 27 sé einnig finnskt. Að auki var eitt hús flutt inn frá Noregi, Nökkvavogur 30. Lífið í Vogunum Árið 1947 birtist grein eftir Árna Óla í Lesbók Morgunblaðsins þar sem hann fjallar um byggðina í Langholti og segir:...langholtsbygðin mun altaf verða þorp út af fyrirr sig og valda þar bæði staðhættir og skipulag. 80 Þegar Árni skrifar grein sína eru í smíðum á annað hundrað húsa og telur hann að það haust búi jafnmargir í Langholti og í Hafnarfirði. Samkvæmt lýsingu Árna á hverfinu eru götur sæmilegar, rafmagn, vatnsleiðsla og frárennsli og stöðugar ferðir strætisvagnaa til Reykjavíkur. Það sem einkum vanti í hverfið sé sími en 76 Hér tekið eftir: Tíminn, 12. september 1946, bls Alþýðublaðið, 11. maí 1947, bls. 1-2 Tíminn, 14. maí 1947, bls. 1 og Morgunblaðið, 27. apríl 1949, bls Alþýðublaðið, 24. apríl 1966, bls Lesbók Morgunblaðsins, 27. júlí 1947, bls

36 verið sé að leggja jarðsíma frá Reykjavík og inn eftir. Einnig leggur hann áherslu á það í grein sinni að nauðsynlegt sé að í hverfinu rísi allar þær stofnanir sem nauðsynlegar eru taldar í menningarbæ líkt og skóla, slökkvistöð, bókasafn, pósthús, barnaleikvelli, dagheimili, sjúkrahús (með fæðingardeild), lyfjabúð, lögreglustöð, bankaútibú, hitaveitu og svo framvegis. Þessar stofnanir telur hann að hið opinbera verði að koma í framkvæmd en einstaklingsframtakið muni svo sjá um að reisa samkomuhús, veitingastaði, kvikmyndahús, bakarí og ýmiskonar annan iðnað. 81 Árni endar grein sína á eftirfarandi orðum: Vegna legu þorpsins hlýtur það að hafa ýmissa sjerhagsmuna að gæta í viðskiftum sínum við bæjarfjelagið. Þetta er mönnum þegar ljóst, og þess vegna hafa íbúar Langholts stofnað með sjer fjelagssamtök til þess að gæta þessara sjerhagsmuna. Það er nauðsynlegt. En best væri þó að Langholtsbúar fengi að kjósa sjerstaklega einn mann í bæjarstjórn og eigi hann sæti í bæjarráði. Með því móti mætti koma í veg fyrir að Langholtsbygðin, þessi efnilegi afspringur Reykjavíkur, yrði nokkurs konar olnbogabarn. 82 Í sandkassanum á gæsluvellinum sem liggur á milli Langholtsvegar og Barðavogar árið Gæsluvellir voru fyrst og fremst hugsaðir sem útivistarsvæði þar sem foreldrum barna var gefinn kostur á að hafa börnin í öruggri gæslu frá umferð og annarri hættu í fáeina tíma á dag. 83 Samkvæmt fyrstu virðingum af húsunum sem hér eru til umfjöllunar voru upphaflega verslanir í nokkrum þeirra. Í Karfavogi 31 var rekin nýlenduvöruverslun og í auglýsingum er hún oft nefnd Vogabúðin. Eigendur hennar voru lengi vel Kristinn Bjarnason og Helga 81 Lesbók Morgunblaðsins, 27. júlí 1947, bls Lesbók Morgunblaðsins, 27. júlí 1947, bls Ljósm. Gunnar Elísson. Ljósmyndasafn Reykjavíkur, ÞJV jpg 31

37 Hallsdóttir. Búðinni var lýst sem svo: Vogabúðin var ævintýraheimur út af fyrir sig. Hún hafði orðið til á frumbýlisárum Voganna og sá íbúunum fyrir allri daglegri nauðsynjavöru annarri en kjöt, fisk og mjólk. Fólkið sem átti ekki síma fékk að hringja í búðinni og þaðan var hlaupið með kaffipakka eða smjörstykki til þeirra sem ekki áttu heimangengt. Helga og Kristinn afgreiddu allt yfir búðarborðið og reiknuðu kostnað viðskiptavinanna á hvítan umbúðapappír eða færðu samviskusamlega hverja einustu vörutegund í til þess gerða bók hjá þeim sem tóku út í reikning. Mjölvara var viktuð fyrirfram í brúna pappírspoka, kex og þurrkaðir ávextir í sellófanpoka og aðra vörur eftir hendinni. 84 Auglýsing sem birtist í Morgunblaðinu þann 20. desember Árið 1949 rak KRON verslun að Langholtsvegi 136 og má finna blaðaauglýsingar um verslunarrekstur í þessu húsi fram til ársins Enn í dag er rekin verslun að Langholtsvegi 176 en samkvæmt fyrstu virðingu af húsinu frá 1949 var rekin fiskibúð í húsinu. Í dag (2010) er nýlenduvöruverslunin Langholtskjör í húsinu en hún er þó í daglegu tali íbúanna nefnd Ólabúð. Að Langholtsvegi 174 var rekin verslun fram til ársins Húsið var reist árið 1949 og strax það sama ár má finna auglýsingar í blöðum um verslunarrekstur í húsinu. Til að mynda er árið 1949 auglýsing þess efnis að Verslun Árna Sigurðssonar að Langholtsvegi 174 sé með umboð fyrir Almennar tryggingar h.f. 87 Árni Jón Sigurðsson og kona hans Ragna Ingvarsdóttir Ísdal ráku verslunina og þar var meðal annars hægt að kaupa nýbakað flatbrauð, kleinur og pönnukökur sem Ragna bakaði. 88 Verslunarrekstur hefur verið frá upphafi að Gnoðarvogi Í ágúst árið 1959 birtist í Alþýðublaðinu umfjöllun um garðinn að Eikjuvogi 26 þar sem finna mátti risavaxnar myndastyttur af allskonar fólki. Stytturnar voru eftir eiganda hússins, Ragnar Bjarnason trésmið ( ), en stytturnar vann hann úr járnbentri steypu sem hann síðan málaði. Ragnar hafði byrjaði á þessari iðju sinni þá um veturinn en þegar blaðamann bar að garði var þarna að finna fjórar mannamyndir í fullri stærð. Meðal annars mátti sjá sköllóttan góðborgara, smið í vinnufötum og illa klæddan róna. Ragnar segir frá því að þar sem hann væri lítil blómamaður hefði hann byrjað á þessu því eitthvað þyrfti hann að setja í garðinn. Ragnar segir frá því í viðtalinu að nágrannar hans séu ekki á eitt sáttir, að þeir hafi... fjasað og masað og fjargviðrazt út af þessu en þannig er það alltaf, þegar einhver 84 Morgunblaðið, 15. júní 2003, bls. 38 e. Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur. 85 Morgunblaðið, 20. desember 1949, bls Morgunblaðið, 3. maí 2000, bls. E Fálkinn, 20. maí 1949, bls. 15 Morgunblaðið, 30.apríl 1949, bls Morgunblaðið, 1.október 2002, bls

38 kemur með eitthvað nýtt og öðruvísi en tíðkast. 89 Í dag eru 13 verka Ragnars varðveitt á Safnasafninu á Svalbarðsströnd. Verkið Róni eftir Ragnar. 90 Lífið í Vogunum hefur verið nokkrum skáldum hugleikið. Rithöfundurinn Guðmundur Andri Thorsson (f. 1957) ólst upp í Vogunum, nánar tiltekið að Karfavogi 40. Skáldsaga hans, Náðarkraftur, gerist að hluta til í hverfinu og má meðal annars finna eftirfarandi lýsingu á hverfinu: Vogarnir eru ekki lengur úthverfi en urðu samt aldrei innhverfi. Hverfið var á jaðrinum en þokaðist ekkert nær miðjunni þegar borgin óx til austurs heldur hvarf í gróðurþykkni.... Þarna var skjól fyrir vindum heimsins, austankaldanum og norðannepjunni, sunnanþræsingnum og vestanáttinni dyntóttu og skjólið er kærkomið eftir langa göngu á berangrinum. Himingnæfar aspir teygðu greinar sínar fagnandi til himins upp við stofuglugga og limgerðið hóf sig hátt kringum öll húsin. Hægt og rólega var hverfið að sökkva undir gróðurþekju eins og séríslenskt Amazonsvæði, það hafði hljóðnað og íbúar þess voru orðnir að afskekktum og sjálfum sér nægum þjóðflokki sem undi glaður við sitt í friði fyrir kaupahéðnum og tískufólki. Græn þögn lagðist yfir hlátrasköllin, grátinn og skrækina sem fyrrum höfðu ríkt á götunum og einu hljóð hverfisins sem nú heyrast þar eru hvínandi garðsláttuvélar um helgar og stöku bíll á heimleið sem berst við að sofna ekki á leiðinni. Á sjötta og sjöunda áratug tuttugustu aldarinnar ríktu yfir hverfinu skrækir barna, drykkjuóp karla, skellinöðrufretir og hvellar raddir húsmæðra. Þá var alltaf næðingur þar. Þarna voru um hríð stærstu flóttamannabúðir landsbyggðarinnar, fólkið sem hafði ákveðið að 89 Alþýðublaðið, 9. september 1959, bls Hér tekið eftir: Alþýðublaðið, 9. september 1959, bls

39 gerast Suður-Íslendingar, hafði farið suður, flykktist í þennan austasta hluta borgarinnar því að þarna var land, móar, býli, jaðar borgarlandsins. Og rétt eins og örnefnin í Manitoba eru íslensk til að vegsama gamla landið voru göturnar í Vogunum nefndar heitum úr gömlu skáldamáli sem áttu að vísa til sjávarútvegs, heitum sem aldrei höfðu verið til annars staðar en í dróttkvæðum, Karfavogur, Nökkvavogur, Gnoðarvogur, Skeiðarvogur... Fólkið sem settist þarna að var í skársta falli efins um ást sína á Reykjavík ólíkt innflytjendum í Bandaríkjunum sem tamt er að ausa ástarjátningum yfir sínar nýju heimaslóðir og samt voru þessir innflytjendur orðnir að Suður-Íslendingum; þau voru orðin að Reykvíkingum, þau voru Austurbæingar og þar með ólík Vesturbæingum, bæði um sjálfsmynd en einkum þó rýmiskennd sem var önnur innan um móana og holtin og sveitabýlin; þau voru ekki landnámsfólk heldur borgarnámsfólk og urðu að finna upp borgina í þessum þúfum og innra með sér sjálfum. Þau ætluðu börnum sínum að verða Suður-Íslendingar, sum litu á veru sína þarna fyrir sunnan sem óljúfa nauðsyn, ósigur, og töldu þessar slóðir ekki vera sína heimahaga. Enn litu mörg þeirra á sig sem Eyfirðinga í útlegð, uppflosnaða Skagfirðinga, pólitíska flóttamenn frá Ströndum, ferðalanga frá Suðureyri... og alls staðar er flóttamaðurinn einmana. En þau voru samt ekkert af þessu. Án þess að þau gerðu sér grein fyrir því voru þau komin með nýja sjálfsvitund: þau voru Austurbæingar, það er að segja Reykvíkingar með þúfnagöngulag. Og þarna í hverfinu var fyrsti vísirinn að fjölmenningarsamfélagi á Íslandi; þarna voru allir saman komnir nema innfæddir Reykvíkingar sem máttu sæta því alla 20. öldina að vera minnihlutahópur í eigin borg nema í Vesturbænum því að um leið og nýjar kynslóðir öðluðust borgarvitund komu nýir íbúar úr þorpum og sveitum landsins og gerðust Breiðhyltingar, Grafarvogsbúar og Árbæingar, en aldrei Reykvíkingar. 91 Nafngiftir gatnanna Fram á fyrstu áratugi 20. aldar tíðkaðist að ný götunöfn í Reykjavík væru dregin af staðháttum eða nöfnum býla. Þegar Reykjavík tók að þenjast út mynduðust margar nýjar götur samtímis og dugði gamla aðferðin þá ekki lengur. Það varð þá úr að í heilum hverfum skyldu vera götunöfn sem minntu hvert á annað. Þá voru felldar niður endingarnar gata, stígur eða stræti. Ákveðið var að hafa sömu endingu á öllum nöfnum í hverju hverfi en með forskeytum sem væru innbyrðis skyld. Nöfn gatnanna í Vogahverfinu svokallaða eiga rætur að rekja til þeirrar ákvörðunar en forskeytin eru öll með skipsheiti. 92 Það var árið 1946 sem nöfnin fyrir göturnar í Vogunum voru samþykkt í byggingarnefnd bæjarins samkvæmt tillögum nafnanefndar. Í þeirri nefnd sátu prófessorarnir Sigurður Nordal, Ólafur Lárusson og Pjetur Sigurðsson. 93 Samkvæmt íslenskri orðabók er að finna eftirfarandi skýringar á forskeytum gatna í Vogunum. Barðavogur barði: skip (herskip). Eikjuvogur eikja: lítill bátur, smábátur. Ferjuvogur ferja: bátur til flutninga á ám (vötnum). 91 Guðmundur Andri Thorsson: Náðarkraftur, bls Árni Óla: Nafngiftir gatna í Reykjavík, bls Bréf nafnanefndar bæjarins 30. maí Alþýðublaðið 2. ágúst 1940, bls

40 Gnoðarvogur gnoð: skip. Karfavogur karfi: lítið skip. Langholtsvegur Heiti götunnar var fyrst samþykkt árið Nafnið vísar til lágs hæðarhryggs sem liggur nokkuð vestan við Elliðaárvog, frá Laugarási austanverðum og suður undir austasta hluta Sogamýrar. Elsti hluti Langholtsvegar mun hafa verið lagður í atvinnubótavinnu á árunum Nökkvavogur nökkvi: bátur, skip; (í þjóðtrú) steinskip trölla. Skeiðarvogur skeið: skip, herskip. Snekkjuvogur snekkja: (lítið) skip. Suðurlandsbraut Gatan tekur við af Laugavegi við Kringlumýrarbraut og nær inn að Elliðaám. Ekki er að finna heimildir fyrir því hvenær nafn götunnar var samþykkt. Húsið Steinahlíð er eina húsið sem stendur við Suðurlandsbraut í þessari könnun. 94 Páll Líndal: Reykjavík. Sögustaður við Sund. H P, bls

41 Varðveislumat Við mat á varðveislugildi byggðar er lagt mat á fjóra þætti: Listrænt gildi, menningarsögulegt gildi, umhverfisgildi og upprunalega gerð. Varðveislugildi húsa byggist síðan á innbyrðis mati á vægi hvers þáttar og vega þar þyngst gildi byggingarlistar, menningarsögu og umhverfis. Stuðst er við Húsverndarskrá Reykjavíkur sem gefin var út sem þemahefti með Aðalskipulagi Reykjavíkur , Húsvernd í Reykjavík, svæðið innan Hringbrautar / Snorrabrautar. Til umfjöllunar er svæði sem afmarkast af Sæbraut til austurs, Suðurlandsbraut til suðvesturs og Skeiðarvogi til norðvesturs og tekur til staðgreinireita 1.440, 1.441, 1.442, 1.443, 1.444, 1.445, og HÚSVERNDARSKRÁ REYKJAVÍKUR Varðveislumat húsa á ofangreindu svæði: RAUÐUR FLOKKUR: Hús sem huga ber að friðun á. Steinahlíð við Suðurlandsbraut Húsið Steinahlíð var reist árið 1932 og er eitt af erfðafestubýlunum sem er að finna í Vogahverfi. Húsið var teiknað af danska arkitektinum Arne Finsen undir áhrifum norrænnar klassíkur 3. áratugarins og er einkar stílhreint og formfagurt. Húsið er mikilvægt dæmi um verk Arne hér á landi. Það stendur stakt miðsvæðis í miklum trjágarði sem tekur yfir mestan hluta hins upphaflega erfðafestulands. Aðkoma að Steinahlíð er frá Suðurlandsbraut og minnir hún helst á heimreið að erlendum herragarði. Fá dæmi eru um hliðstæða eign í borgarlandi Reykjavíkur. Húsið og landið var gefið Barnavinafélaginu Sumargjöf í minningu eiganda þess árið Skilyrði fyrir gjöfinni voru meðal annars þau að eingöngu yrði starfrækt barnaheimili að Steinahlíð, þar sem sérstök áhersla yrði á að kenna börnum trjárækt og matjurtarækt og að tryggt yrði að landið sem fylgdi eigninni yrði ekki skert, ekki yrðu lagðir vegir um það né lóðum úthlutað úr því. Leikskólinn Steinahlíð hefur verið starfræktur í húsinu frá árinu 1949 og er einn elsti leikskóli Reykjavíkur. Lagt er til að húsið verði friðað. MILLIGULUR FLOKKUR: Verndun svæða. Lagt er til að svip húsa verði sem minnst raskað, til dæmis þak- og gluggagerðum. Upprunaleg veggáferð (til dæmis múrlitur) húsa haldist, þar sem hún hefur varðveist. Steyptir garðveggir setja svip á margar götur og hafa mikið umhverfisgildi og er lagt til að þeir verði varðveittir. Gnoðarvogur Langholtsvegur Snekkjuvogur Barðavogur Skeiðarvogur Karfavogur - Ferjuvogur Lagt er til að svæðið innan Gnoðarvogs, Langholtsvegar, Snekkjuvogs, Barðavogs, Skeiðarvogs, Karfavogs og Ferjuvogs njóti verndar í milligulum flokki, samkvæmt skilgreiningu í Húsverndarskrá Reykjavíkur. Svæði þetta tekur til staðgreinireita 1.441, og

42 Heilsteypt og rótgróin byggð stakstæðra og samstæðra íbúðarhúsa frá 5. áratug 20. aldar. Reist samkvæmt skipulaguppdrætti frá 1946 undirrituðum af Einari Sveinssyni, Bolla Thoroddsen og Gunnari Ólafssyni. Samkvæmt skipulaginu var húsum skipað á lóðir með tilliti til sólarátta. Þau voru flest stakstæð með kjallara og nýtanlegri þakhæð. Gatan var á þessum tíma grunneining hverfisins: almenningur, leiksvæði og samgönguæð allt í senn. Þrjár húsaraðir eru á hverjum byggingarreit, tvær við götu og ein á baklóðum á miðjum reit. Göturnar voru lagðar í sveig samsíða beygju á Langholtsveginum. Húsunum er skipað á ská á lóðunum miðað við götulínuna þannig að langhliðar húsa að garði snúi sem best við sól. Þessi einföldu skipulagsatriði eiga sinn þátt í skapa þær fjölbreytilegu og fallegu götumyndir sem einkennandi eru í Vogahverfinu. Á eftirstríðsárunum var mikill skortur á húsnæði, enda hafði aðstreymi fólks til höfuðstaðarins aukist mjög í stríðinu og hélt áfram eftir að því lauk. Stríðsgróðinn var einkum notaður til uppbyggingar atvinnuveganna og gekk því fljótt til þurrðar. Því varð fljótlega að setja á ýmis konar innflutnings- og fjárfestingahöft, sem komu illa við byggingarframkvæmdir í borginni. Svar við þeim mikla húsnæðisvanda sem íbúar Reykjavíkur glímdu við á þessum árum var að flytja til landsins tilbúin hús frá Svíþjóð. Í Vogahverfinu er að finna yfir 40 innflutt sænsk hús sem setja sterkan svip á hverfið. Sýna þarf sérstaka aðgát við hönnun breytinga og viðbygginga. Mikilvægt er að standa vörð um byggðina sem eina órofa heild. Mikilvægt er að tryggja heilstæða vernd á yfirbragði byggðarinnar og mælikvarða í deiliskipulagi. GRÆNN FLOKKUR: Verndun 20. aldar bygginga. Hús með listrænt gildi, 30 ára og eldri, höfundardæmi. Sýna þarf sérstaka aðgát við hönnun breytinga og viðbygginga Barðavogur 13 reist 1971 Heimili og vinnustofa Kristjáns Davíðssonar listmálara eftir Manfreð Vilhjálmsson arkitekt. Það er einlyft steinsteypuhús og er útfærsla á þaki þess helsta sérkenni þess. Burðaásar liggja þvert yfir húsið með jöfnu millibili og á milli þeirra ganga stálbitar er ákvarða form bogadreginna hvelfinga. Tveimur þakboganna er lyft til að hleypa inn birtu niður í vinnustofu listmálarans. Á steyptum útveggjum hússins eru lágmyndir sem húseigandinn vann í mótin. Eikjuvogur 2 reist 1958 Höfundarverk Gunnars Ólafssonar arkitekts og skipulagsstjóra Reykjavíkur. Húsið er einlyft steinsteypuhús með hallarisi og er kjallari undir helmingi þess. Húsið er ágætt dæmi um einfalda og smekklega lausn á einbýlishúsi sem algeng var á þessum tíma. Karfavogur reist Höfundarverk Sigvalda Thordarsonar arkitekts. Húsin hafa mikið gildi fyrir yfirbragð byggðarinnar. Karfavogur 22 var lengi heimili Björns Th. Björnssonar listfræðings og rithöfundar og Ásgerðar Búadóttur myndlistarkonu. Karfavogur reist 1955 Höfundarverk Gunnlaugs Pálssonar arkitekts. Hluti samstæðrar heildar elstu gerðar nútíma raðhúsa, ásamt Snekkjuvogi 3-9 og Lengjan við Karfavog er með líku útliti og raðhúsin við Snekkjuvog en með annars konar íbúðagerðum. Karfavogur 40 er heimili Thors Vilhjálmssonar rithöfundar. 37

43 Langholtsvegur 145, Vík reist 1933 Ein af fyrstu byggingum Einars Sveinssonar arkitekts. Er í flokki elstu húsa í Reykjavík í anda funksjónalisma, eitt fárra slíkra sem byggt var á svæðinu utan Hringbrautar. Húsið er eitt af erfðafestubýlunum sem er að finna í Vogahverfinu. Nökkvavogur 52 reist 1955 Höfundarverk Aðalsteins Richters arkitekts og skipulagsstjóra Reykjavíkur. Húsið er einlyft steinsteypuhús með risi og er kjallari undir því hálfu. Grunnmynd hússins er skemmtilega leyst og er megináhersla lögð á hagkvæma nýtingu. Svefnherbergin eru í tveggja hæða álmu yfir þeim hluta hússins þar sem kjallara er komið fyrir. Snekkjuvogur 3-9 reist Snekkjuvogur reist Höfundarverk Gunnlaugs Pálssonar arkitekts. Þyrping einnar hæðar raðhúsa Sólbyrgja sem reist voru við Snekkjuvog á árunum Elsta gerð nútímaraðhúsa með aðalíbúð á einni hæð. Húsin voru merk nýjung í gerðaþróun sérbýlishúsa í Reykjavík. Lagt er til að húsin verði sett í grænan flokk, verndun 20. aldar bygginga.. 38

44 HÚSVERNDARKORT REYKJAVÍKUR 39

45

46 Húsaskrá Ítarskráning einstakra húsa í Vogahverfi 41

47 42

48 Byggingarár 1971 Barðavogur 13 Kristján Davíðsson listmálari Hönnun Manfreð Vilhjálmsson arkitekt Upphafleg notkun Íbúðarhús og málaravinnustofa Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Steinsteypt Máluð steypa Pappi Útlit Einlyft Hönnuðir breytinga Saga Húsið sem er reist árið 1971 er íbúðarhús og vinnustofa Kristjáns Davíðssonar listmálara. Það er einlyft steinsteypuhús og er útfærsla á þaki helsta sérkenni þess. Burðarásar liggja þvert yfir húsið með jöfnu millibili og á milli þeirra ganga stálbitar er ákvarða form bogadreginna hvelfinga. Ofan á þeim eru sveigðar krossviðarplötur, klæddar þakpappa. Veggfletirnir undir þakbogunum eru klæddir krossviði og málaðir í sterkbláum lit. Tveimur þakboganna er lyft til að hleypa inn birtu úr andstæðum áttum, norðri og suðri, sem síðan endurvarpast á íhvolfu innra borði boganna niður í vinnustofu listmálarans. Á steyptum útveggjum hússins eru lágmyndir sem húseigandinn vann í mótin. Varðveislumat: Byggingarstíll: Módernismi. Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Heimili og vinnustofa Kristjáns Davíðssonar listmálara, hannað af merkum arkitekt. Kennileiti. Húsið hefur gildi fyrir yfirbragð byggðarinnar. Óbreytt frá upprunalegri gerð. Lagt er til að húsið njóti verndar í grænum flokki, verndun 20. aldar bygginga, samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. 43

49 Byggingarár 1943 Barðavogur 14 Guðmundur Ólafsson Hönnun Ágúst Steingrímsson Upphafleg notkun Íbúðarhús Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Timbur, bindingur Asbestplötur Mænisþak Asbest Steinsteyptar Útlit Einlyft Ris Útskot? Ný klæðning Hönnuðir breytinga Saga Húsið Vogatunga við Barðavog 14 stóð upphaflega á erfðafestulandinu Kleppsmýrarbletti 10. Landinu var fyrst úthlutað á erfðafestu árið 1929 en ekki var byggt á því fyrr en eftir Það ár fékk Guðmundur Ólafsson leyfi til að byggja á landinu íbúðarhús, fjós og hlöðu úr timbri. Íbúðarhúsið virðist þó ekki hafa verið byggt fyrr en árið Það var fyrst brunavirt í júlí það ár, ásamt fjósinu og hlöðunni. Þetta er einlyft hús með risi og þremur útskotum, byggt úr bindingi og upphaflega klætt með asbesti á veggjum og þaki. Fjósið stóð norðaustan við íbúðarhúsið, þar sem nú eru gatnamót Skeiðarvogs og Barðavogs. Það var byggt úr járnklæddum bindingi og á því var torfþak yfir járnþaki. Í því voru básar fyrir níu kýr. Heyhlaðan var áföst við fjósið og var einnig byggð úr bindingi og járnklædd. Árið 1949 var landið allt tekið úr erfðafestu vegna byggingarframkvæmda á þessum slóðum og ekkja Guðmundar, Helga Guðlaugsdóttir, og börn þeirra afsöluðu sér landinu ásamt útihúsunum, en fengu úr landinu leigulóð við götuna Barðavog. Útihúsin þurftu líklega að víkja skömmu eftir þetta vegna lagningar Skeiðarvogs. Húsið Vogatunga stendur hins vegar enn á lóð númer 14 við Barðavog, næst suðvestanvið gatnamót Barðavogs og Skeiðarvogs. Varðveislumat: Byggingarstíll: Einfalt timburhús. Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Erfðafestubýli, leifar eldra búsetulandslags. Gildi fyrir sögu hverfisins. Húsið og umhverfi þess eru vitnisburður um byggð fyrir tíma skipulags. Óbreytt að mestu frá upprunalegri gerð. Húsið er á svæði sem lagt er til að njóti svæðisverndunar í milligulum flokki samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. 44

50 Byggingarár 1958 Eikjuvogur 2 Hallgrímur Björnsson efnaverkfræðingur Hönnun Gunnar Ólafsson arkitekt Upphafleg notkun Íbúðarhús Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Steinsteypt Óhúðað Skáþak(skúrþak) Bárujárn Útlit Einlyft Kjallari Ris Hönnuðir breytinga Saga Húsið er reist árið Það er einlyft steinsteypuhús með hallarisi og kjallara undir helmingi þess. Samkvæmt fyrstu virðingu var húsið óhúðað að utan og þakið klætt bárujárni. Grunnflötur hússins er afar vel nýttur og litlu eytt í ganga. Samband er úr aðalstofu að gangi svefnherbergisálmu sem liggur fimm þrepum ofar, en undir þeirri álmu er svo kjallari. Húsið er ágætt dæmi um einfalda og smekklega lausn á einbýlishúsi sem algeng var á þessum tíma. Umfjöllun um húsið birtist árið 1959 í ritinu Íslenzk íbúðarhús eftir Hörð Bjarnason og Atla Má. Varðveislumat: Byggingarstíll: Módernismi. Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Höfundarverk. Dæmi um verk Gunnars Ólafssonar arkitekts og skipulagsstjóra Reykjavíkur. Húsið hefur gildi fyrir yfirbragð byggðarinnar. Óbreytt að mestu frá upprunalegri gerð. Lagt er til að húsið njóti verndar í grænum flokki, verndun 20. aldar bygginga, samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. 45

51 Byggingarár 1937 Eikjuvogur 25 Kjartan Ó. Bjarnason prentari Hönnun Þórir Baldvinsson arkitekt Upphafleg notkun Íbúðarhús Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Steinsteypt Kvarts og tinna Valmaþak Eternitplötur Útlit Einlyft Ris Kjallari Útskot 1959? 1983? Bílskúr Ný klæðning á þaki Viðbygging Gluggabreyting Hönnuðir breytinga Gunnlaugur Halldórsson Óli H. Hertervig arkitekt arkitekt Saga Húsið Birkibær við Eikjuvog 25 stóð upphaflega á erfðafestulandinu Kleppsmýrarbletti 15. Landinu var fyrst úthlutað á erfðafestu árið 1928 en ekki var byggt á því fyrr en á árunum Þá byggði Kjartan Ó. Bjarnason prentari þar steinsteypt íbúðarhús, einlyft með risi, kjallara og tveimur útskotum. Það var fyrst brunavirt í janúar 1937 og er þá sagt húðað að utan með kvarsblöndu og hrafntinnu umhverfis glugga og þakið klætt með eternitplötum. Steyptar þakbrúnir hafa frá upphafi verið á húsinu. Árið 1949 var landið allt tekið úr erfðafestu vegna byggingarframkvæmda á þessum slóðum, en Kjartan Ó. Bjarnason fékk í staðinn leigulóð úr landinu við Eikjuvog, þar sem íbúðarhúsið Birkibær stendur enn. Árið 1959 fékkst leyfi til að byggja bílskúr á lóðinni norðan húsið eftir teikningu Gunnlaugs Halldórssonar. Árið 1983 fékkst leyfi til að stækka húsið og var þá byggð viðbygging til austurs inn á lóðina. Breytingar hafa verið gerðar á suðurhlið hússins, þar sem kjallaragluggar hafa verið stækkaðir mikið. Varðveislumat: Byggingarstíll: Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Fúnkísstíll. Erfðafestubýli, leifar eldra búsetulandslags. Gildi fyrir sögu hverfisins. Húsið og umhverfi þess eru vitnisburður um byggð fyrir tíma skipulags. Hefur verið breytt með stækkun kjallaraglugga og viðbyggingu. Hefur gildi fyrir sögu hverfisins. 46

52 Byggingarár 1937 Karfavogur 32 Valdimar Sveinbjörnsson fimleikakennari Hönnun Hafliði Jóhannsson húsasmíðameistari Upphafleg notkun Íbúðarhús Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Timbur, bindingur Bárujárn Mænisþak Bárujárn Steinsteyptar Útlit Einlyft Kjallari Ris 1943 Múrhúðun Hönnuðir breytinga Saga Húsið Hraunborg við Karfavog 32 stóð upphaflega á erfðafestulandinu Þvottalaugabletti 35. Landinu var fyrst úthlutað á erfðafestu árið 1928 en ekki var byggt á því fyrr en árið Þá byggði Valdimar Sveinbjörnsson fimleikakennari í MR þar einlyft íbúðarhús úr bindingi með risi og steyptum kjallara. Það var upphaflega klætt með bárujárni á veggjum og þaki en árið 1943 var búið að múrhúða veggi þess með skeljasandi. Árið 1941 keypti Sigurður Eiríksson landið ásamt íbúðarhúsinu og í janúar 1943 var hann búinn að reisa tvö útihús á landinu, fjós og hlöðu úr steinsteypu og annað mun hærra hús sem var heyhlaða. Seinna var einnig reist á landinu hænsnahús úr timbri og svínahús úr bindingi, með torfþaki. Útihúsin stóðu norðan við íbúðarhúsið, hér um bil þar sem nú eru húsin nr við Karfavog. Á árunum voru stórir hlutar landsins teknir úr erfðafestu, en eftir var spilda þar sem íbúðarhúsið Hraunborg stóð. Henni var árið 1950 breytt í leigulóð sem í fyrstu var talin nr. 34 við Karfavog en frá 1954 nr. 32 við götuna. Bæjarsjóður keypti steinsteyptu útihúsin á landinu (fjós og hlöðu) og árið 1953 voru þau leigð loftvarnarnefnd sem geymsluhúsnæði. Þau voru rifin fyrir 1971, þegar byrjað var að byggja húsin nr við Karfavog. Varðveislumat: Byggingarstíll: Einfalt timburhús. Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Erfðafestubýli, leifar eldra búsetulandslags. Gildi fyrir sögu hverfisins. Húsið og umhverfi þess eru vitnisburður um byggð fyrir tíma skipulags. Óbreytt að mestu utan múrhúðar. Húsið er á svæði sem lagt er til að njóti svæðisverndunar í milligulum flokki samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. 47

53 Byggingarár Karfavogur Hönnun Sigvaldi Thordarson arkitekt Upphafleg notkun Íbúðarhús Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Steinsteypt Slétthúðað Flatt þak Bárujárn Útlit Tvílyft Kjallari Svalir Hönnuðir breytinga Saga Raðhúsin við Karfavog eru reist á árunum eftir teikningu Sigvalda Thordarsonar arkitekts. Húsin eru tvílyft steinsteypuhús með flötu þaki sem klætt er bárujárni. Kjallari 1/6 að stærð er undir hverju húsi. Karfavogur 22 var lengi heimili Björns Th. Björnssonar listfræðings og rithöfundar og Ásgerðar Búadóttur myndlistarkonu. Varðveislumat: Byggingarstíll: Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Módernismi. Höfundarverk Sigvalda Thordarsonar arkiteks. Karfavogur 22 var heimili Björns Th. Björnssonar og Ásgerðar Búadóttur. Hefur gildi fyrir yfirbragð byggðarinnar. Óbreytt að mestu frá upprunalegri gerð. Lagt er til að húsin njóti verndar í grænum flokki, verndun 20. aldar bygginga, samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. Húsin eru á svæði sem lagt er til að njóti svæðisverndunar í milligulum flokki samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. 48

54 Byggingarár 1955 Karfavogur Hönnun Gunnlaugur Pálsson arkitekt Upphafleg notkun Íbúðarhús Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Steinsteypt Múrhúðað Skáþak(skúrþak) Bárujárn Útlit Einlyft Ris Kvistir Kjallari Útitröppur Hönnuðir breytinga Saga Á árunum reis þyrping einnar hæðar raðhúsa, svokölluð Sólbyrgi við Snekkjuvog eftir teikningu Gunnlaugs Pálssonar arkitekts. Húsin voru hin fyrstu sinnar gerðar í Reykjavík og birtist umfjöllun um þau í yfirlitsriti um norræna byggingarlist sem út kom á vegum Nordisk Byggedag í Helsinki árið Lengjan við Karfavog er með líku útliti og raðhúsin við Snekkjuvog en með annars konar íbúðagerðum. Þau eru einnig eftir Gunnlaug Pálsson arkitekt. Karfavogur 40 var og er heimili Thors Vilhjálmssonar rithöfundar. Varðveislumat: Byggingarstíll: Módernismi. Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Höfundarverk. Karfavogur 40 heimili Thors Vilhjálmssonar rithöfundar. Hluti samstæðrar heildar elstu gerðar nútímaraðhúsa, ásamt Snekkjuvogi 3-9 og Óbreytt að mestu frá upprunalegri gerð. Lagt er til að húsin njóti verndar í grænum flokki, verndun 20. aldar bygginga, samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. Húsin eru á svæði sem lagt er til að njóti svæðisverndunar í milligulum flokki samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. 49

55 Byggingarár 1933 Langholtsvegur 145 Högni Halldórsson Hönnun Einar Sveinsson arkitekt Upphafleg notkun Íbúðarhús Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Steinsteypt Hraunað Mænisþak Eternitplötur Útlit Einlyft Ris Kjallari 1942 Íbúð í kjallara Hönnuðir breytinga Saga Húsið Vík við Langholtsveg 145 stóð upphaflega á erfðafestulandinu Kleppsmýrarbletti 12. Landinu var fyrst úthlutað á erfðafestu árið 1928 en ekki var byggt á því fyrr en árið Þá reisti Högni Halldórsson íbúðarhúsið Vík, einlyft hús úr steinsteypu, með risi og kjallara, múrhraunað að utan. Árið 1934 byggði Högni hænsnahús úr bindingi í suðausturhorni landsins og árið 1935 fékk hann leyfi til að reisa alifugla- og gripahús. Árið 1936 mun það hús hafa brunnið og þá byggði Högni annað slíkt hús og var það löng bygging sem stóð nokkru austar en íbúðarhúsið. Í því var m.a. fjós með básum fyrir sjö kýr. Árið 1942 var búið að lengja það hús enn frekar og bæta við heyhlöðu o.fl. Einnig voru þá byggð tvö ný hús á landinu sem notuð voru sem svínahús. Annað þeirra mun hafa verið byggt án leyfis og stóð austar á landinu. Þessi hús voru stækkuð og endurbætt árið Árið 1937 mun Jakob Jóhannsson hafa fengið til umráða skika úr suðausturhorni landsins ásamt hænsnahúsinu sem þar stóð. Húsinu breytti hann í íbúðarhús fyrir sig og fjölskyldu sína og bjó þar síðan til Það var kallað Bali. Árið 1946 var ákveðið að taka hluta af Kleppsmýrarbletti 12 úr erfðafestu vegna byggingarframkvæmda á svæðinu. Árið 1952 keypti bæjarráð útihús Högna vegna fyrirhugaðrar vegalagningar og var austasta svínahúsið þá fjarlægt. Árið 1960 var einnig rifið íbúðarhúsið Bali og skúrar sem Jakob Jóhannsson hafði yfir að ráða. Árið 1965 var það sem eftir var af blettinum tekið úr erfðafestu og Högni Halldórsson fékk þá úr landinu leigulóðina Langholtsveg 145 með íbúðarhúsinu Vík. Útihúsin sem eftir stóðu á landinu munu hafa verið fjarlægð um mitt ár Trjágarður tilheyrandi húsinu Vík var á lóðinni Langholtsvegi 147 en þar var byggt hús árið Varðveislumat: Byggingarstíll: Fúnkísstíll. Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Ein af fyrstu byggingum Einars Sveinssonar. Erfðafestubýli, leifar eldra búsetulandslags. Húsið og umhverfi þess eru vitnisburður um byggð fyrir tíma skipulags. Húsið er að mestu óbreytt. Lagt er til að húsið njóti verndar í grænum flokki, verndun 20. aldar bygginga, samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. Húsið er á svæði sem lagt er til að njóti svæðisverndunar í milligulum flokki samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. 50

56 Byggingarár 1955 Nökkvavogur 52 Aðalsteinn Richter arkitekt Hönnun Aðalsteinn Richter arkitekt Upphafleg notkun Íbúðarhús Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Steinsteypt Slétthúðað og Mænisþak Ál Útlit Einlyft Ris Kjallari Hönnuðir breytinga Saga Húsið er reist árið 1955 sem eigið íbúðarhús hönnuðar. Það er einlyft steinsteypuhús með risi og er kjallari undir því hálfu. Húsið er slétthúðað og kústað að utan og þakið klætt með aluminium. Garðpallur er við húsið. Árið 1981 var virtur steinsteyptur bílskúr á lóðinni. Grunnmynd hússins er skemmtilega leyst og er megináhersla lögð á hagkvæma nýtingu. Svefnherbergin eru í tveggja hæða álmu yfir þeim hluta hússins þar sem kjallara er komið fyrir. Umfjöllun um húsið birtist árið 1959 í ritinu Íslenzk íbúðarhús eftir Hörð Bjarnason og Atla Má. Varðveislumat: Byggingarstíll: Módernismi. Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Höfundarverk. Dæmi um verk Aðalsteins Richters arkitekts og skipulagsstjóra Reykjavíkur. Húsið hefur gildi fyrir yfirbragð byggðarinnar. Óbreytt að mestu frá upprunalegri gerð. Lagt er til að húsið njóti verndar í grænum flokki, verndun 20. aldar bygginga, samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. Húsið er á svæði sem lagt er til að njóti svæðisverndunar í milligulum flokki samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. 51

57 Byggingarár Snekkjuvogur 3-9 Byggingarsamvinnufél. Sólbyrgi Hönnun Gunnlaugur Pálsson arkitekt Upphafleg notkun Íbúðarhús Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Steinsteypt Snjókremað Bárujárn Útlit Einlyft Ris Kjallari Hönnuðir breytinga Saga Á árunum reis þyrping einnar hæðar raðhúsa, svokölluð Sólbyrgi við Snekkjuvog eftir teikningu Gunnlaugs Pálssonar arkitekts. Húsin voru hin fyrstu sinnar gerðar í Reykjavík og birtist umfjöllun um þau í yfirlitsriti um norræna byggingarlist sem út kom á vegum Nordisk Byggedag í Helsinki árið Varðveislumat: Byggingarstíll: Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Módernismi. Höfundarverk. Merk nýjung í gerðaþróun sérbýlishúsa í Rvík. Elsta gerð nútímaraðhúsa með aðalíbúð á einni hæð. Heilsteypt þyrping húsa sem öll eru eftir sama höfund. Óbreytt að mestu frá upprunalegri gerð. Lagt er til að húsin njóti verndar í grænum flokki, verndun 20. aldar bygginga, samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. Húsin eru á svæði sem lagt er til að njóti svæðisverndunar í milligulum flokki samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. 52

58 Byggingarár Snekkjuvogur Byggingarsamvinnufél. Sólbyrgi Hönnun Gunnlaugur Pálsson arkitekt Upphafleg notkun Íbúðarhús Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Steinsteypt Slétthúðað Bárujárn Útlit Einlyft Ris Kjallari 1957 Viðbygging nr. 17 Hönnuðir breytinga Saga Á árunum reis þyrping einnar hæðar raðhúsa, svokölluð Sólbyrgi við Snekkjuvog eftir teikningu Gunnlaugs Pálssonar arkitekts. Húsin voru hin fyrstu sinnar gerðar í Reykjavík og birtist umfjöllun um þau í yfirlitsriti um norræna byggingarlist sem út kom á vegum Nordisk Byggedag í Helsinki árið Árið 1957 var reist viðbygging við Snekkjuvog 17. Varðveislumat: Byggingarstíll: Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Módernismi. Höfundarverk. Merk nýjung í gerðaþróun sérbýlishúsa í Rvík. Elsta gerð nútímaraðhúsa með aðalíbúð á einni hæð. Heilsteypt þyrping húsa sem öll eru eftir sama höfund. Óbreytt að mestu frá upprunalegri gerð. Lagt er til að húsin njóti verndar í grænum flokki, verndun 20. aldar bygginga, samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. Húsin eru á svæði sem lagt er til að njóti svæðisverndunar í milligulum flokki samkvæmt Húsverndarskrá Reykjavíkur. 53

59 Byggingarár 1932 Steinahlíð v/suðurlandsbraut Elly Eiríksson Hönnun Arne Finsen arkitekt Upphafleg notkun Íbúðarhús Upphafleg gerð Tegund Klæðning Þakgerð Þakklæðning Undirstöður Timbur, bindingur "Eternit" plötur Mænisþak Eternitplötur Steinsteyptar Útlit Einlyft Port Ris Kjallari Kvistir Útskot? Skúr á lóð / Úthlíð Hönnuðir breytinga Saga Húsið Steinahlíð við Suðurlandsbraut stendur á stórri lóð sem var upphaflega einn af erfðafestublettunum í Kleppsmýri, Kleppsmýrarblettur 16. Landinu var fyrst úthlutað á erfðafestu árið Árið 1931 var erfðafesturétturinn framseldur til Ellyar Schepler Eiríksson, konu Halldórs Eiríkssonar kaupmanns og heildsala. Elly og Halldór byggðu árið 1932 íbúðarhús á landinu sem stendur þar enn. Húsið var teiknað af danska arkitektinum Arne Finsen, undir áhrifum norrænnar klassíkur 3. áratugarins og er einkar stílhreint og formfagurt. Það er byggt úr bindingi og var upphaflega klætt að utan með eternitplötum á bæði veggjum og þaki. Sama ár var byggður bifreiðaskúr úr bindingi rétt norðvestan við húsið og norðar á landinu var fáeinum árum síðar reist lítið garðhús úr bindingi, ætlað börnum til leiks. Garðhúsið teiknaði Þorlákur Ófeigsson húsameistari, sem unnið hafði við smíði Steinahlíðar. Árið 1946 var garðhúsið flutt til Þingvalla þar sem það stendur enn sem sumarbústaður. Frú Elly ræktaði upp landið kringum húsið og hafði þar mikla trjárækt og matjurtarækt. Eftir að Elly lést árið 1941 var það ósk Halldórs að Barnavinafélaginu Sumargjöf yrði gefin eign þeirra Steinahlíð. Halldór lést áður en gengið hafði verið frá gjöfinni en erfingjar hjónanna afhentu Barnavinafélaginu Sumargjöf eignina í minningu þeirra þann 11. apríl Skilyrði fyrir gjöfinni voru m.a. þau að eingöngu yrði starfrækt barnaheimili að Steinahlíð, þar sem sérstök áhersla yrði á að kenna börnum trjárækt og matjurtarækt og að tryggt yrði að landið sem fylgdi eigninni yrði ekki skert, ekki yrðu lagðir vegir um það né lóðum úthlutað úr því. Árið 1967 varð þó að skerða land Steinahlíðar að austanverðu vegna veglagningar en að öðru leyti er lóðin enn óskert. Þar er enn í dag starfrækt barnaheimilið Steinahlíð. Nýlega var reist húsnæði með viðbótaraðstöðu á lóðinni, nefnt Úthlíð. Varðveislumat: Byggingarstíll: Norræn klassík. Menningarsögulegt gildi: Umhverfisgildi: Upprunaleg gerð: Varðveislugildi: Mikilvægt dæmi um verk Arne Finsen á Íslandi. Erfðafestubýli, leifar eldra búsetulandslags. Kennileiti. Húsið og umhverfi þess eru vitnisburður um byggð fyrir tíma skipulags. Óbreytt að mestu frá upprunalegri gerð. Lagt er til að húsið verði friðað samkvæmt lögum um húsafriðun nr. 104/

60 Húsaskrá Hús í Vogahverfi 55

61 56

62 Barðavogur 1 Byggt 1969 Hönnuður Teiknistofan Ármúla 6, Ólafur Júlíusson Bílskúr Barðavogur 3 Byggt 1969 Hönnuður Stefán Jónsson Tegund Timbur af sænskri gerð 1989 bílskúr Teiknist. Skólavörðust. 28 Barðavogur 5 Byggt 1970 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr

63 Barðavogur 7 Byggt 1967 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr Barðavogur 9 Byggt 1970 Hönnuður Ásmundur Ólason Bílskúr Barðavogur 11 Byggt 1969 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr

64 Barðavogur 13 Byggt 1971 Kristján Davíðsson Hönnuður Manfreð Vilhjálmsson og málaravinnustofa Barðavogur 14 Byggt 1943 Guðmundur Ólafsson Langholtsvegur? Ný klæðning Hönnuður Ágúst Steingrímsson Tegund Timbur, bindingur fjós heyhlaða Barðavogur 15 Byggt 1970 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr

65 Barðavogur 16 Byggt 1969 Hönnuður Skúli H. Norðdahl Bílskúr Barðavogur 17 Byggt 1971 Hönnuður Gunnar Hansson Barðavogur 18 Byggt 1953 Hönnuður Sigurður Guðmundsson, Eiríkur Einarsson 1969 bílskúr Eiríkur Einarsson

66 Barðavogur 19 Byggt 1976 Hönnuður Gísli Halldórsson, Jósef Reynis, Ólafur Júlíuss. Bílskúr Barðavogur 20 Byggt 1951 Hönnuður Ágúst Pálsson Tegund Timbur 1969 bílskúr Haukur Viktorsson Barðavogur 21 Byggt 1970 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr

67 Barðavogur 22 Byggt 1952 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson 1960 bílskúr Hörður Björnsson Barðavogur 24 Byggt 1954 Hönnuður Ágúst Pálsson 1972 bílskúr Steinar Geirdal Barðavogur 26 Byggt 1952 Hönnuður Guttormur Andrésson 1968 bílskúr Hörður Björnsson

68 Barðavogur 28 Byggt 1965 Hönnuður Gísli Halldórsson, Jósef Reynis, Ólafur Júlíuss Bílskúr Barðavogur 30 Byggt 1965 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr Barðavogur 32 Byggt 1960 Hönnuður Bárður Daníelsson

69 Barðavogur 34 Byggt 1950 Hönnuður Halldór K. Halldórsson Ný klæðning Viðbygging Halldór Halldórsson Tegund Timbur af sænskri gerð 1958 bílskúr Halldór Halldórsson Barðavogur 36 Byggt 1954 Hönnuður Aðalsteinn Richter 1955 bílskúr Bílgeymsla Þórir Baldvinsson Barðavogur 38 Byggt 1950 Hönnuður Óskar Sveinsson Kvistur Svalir Bjarni Konráðsson Bjarni Konráðsson 1951 vinnuskúr/stofa Sig. Pjetusson Jón S. Richard

70 Barðavogur 40 Byggt 1949 Hönnuður Sigurður Pétursson Svalir Gluggabreyting Ásmundur Ólason Ásmundur Ólason Barðavogur 42 Byggt 1957 Hönnuður Aage Granerford, Sigm. Halldórsson 1977 bílskúr Ásmundur Ólason Barðavogur 44 Byggt 1952 Hönnuður Einar Erlendsson Viðbygging Útlitsbreyting Iðnaðarhús

71

72 Eikjuvogur 1 Byggt 1960 Hönnuður Gunnar Ólafsson Eikjuvogur 2 Byggt 1958 Hallgrímur Björnsson Hönnuður Gunnar Ólafsson 1959 bílskúr Skúli H. Norðdahl Eikjuvogur 3 Byggt 1968 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr

73 Eikjuvogur 4 Byggt Sólskáli Gylfi Guðjónsson Hönnuður Þórir Baldvinsson, Sigurður Geirsson Bílskúr Eikjuvogur 5 Byggt 1967 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr Eikjuvogur 6 Byggt 1970 Hönnuður Bjarni Konráðsson, Sigurður Gíslason Bílskúr

74 Eikjuvogur 7 Byggt 1970 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr Eikjuvogur 8 Byggt Þakbreyting Hönnuður Yngvi Gestsson 1969 bílskúr Eikjuvogur 9 Byggt 1971 Hönnuður Húsnæðisstofnun ríkisins Bílskúr

75 Eikjuvogur 10 Byggt 1973 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr Eikjuvogur 11 Byggt Sólskáli Sig. Halldórsson Hönnuður Sig. R. Halldórsson, Bjarni Konráðsson Bílskúr Eikjuvogur 12 Byggt 1968 Hönnuður Aðalsteinn Richter Bílskúr

76 Eikjuvogur 13 Byggt Þakbreyting ARKO Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr Eikjuvogur 14 Byggt 1975 Hönnuður Þorvaldur S. Þorvaldsson Bílskúr Eikjuvogur 15 Byggt Sólskáli Björgvin R. Hjálmarsson Hönnuður Húsnæðisstofnun ríkisins Bílskúr

77 Eikjuvogur 16 Byggt 1971 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr Eikjuvogur 17 Byggt 1968 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr Eikjuvogur 18 Byggt 1975 Hönnuður Kjartan Sveinsson Bílskúr

78 Eikjuvogur 18a Byggt 1967 Rafmagnsveita Reykjavíkur Hönnuður Gunnar Hansson, Magnús Guðmundsson Upph. notkun Spennistöð Eikjuvogur 19 Byggt 1969 Hönnuður Sigurður Guðmundsson Bílskúr Eikjuvogur 22 Byggt 1959 Hönnuður Guttormur Andrésson 1975 bílskúr Þorbergur Þorbergsson

79 Eikjuvogur 23 Byggt 1958 Hönnuður Rögnvaldur Þorkelsson Eikjuvogur 24 Byggt 1954 Hönnuður Gunnar Hansson, Jens Eyjólfsson 1958 bílskúr Eikjuvogur 25 Byggt 1937 Kjartan Ó. Bjarnason Hönnuður Þórir Baldvinsson Suðurlandsbraut 1959? 1983? Bílskúr Ný klæðning á þaki Viðbygging Gluggabreyting Gunnlaugur Halldórsson Óli H. Hertervig 1959 bílskúr Guðmundur Þorláksson

80 Eikjuvogur 26 Byggt 1957 Hönnuður Kjartan Sigurðsson Bílskúr Eikjuvogur 27/óbyggð lóð Byggt Hönnuður Tegund Upph. notkun Eikjuvogur 28 Byggt 1960 Hönnuður Jens Eyjólfsson

81 Eikjuvogur 29 Byggt Kvistur Hönnuður Bárður Daníelsson

82 Ferjuvogur 13 Byggt 1967 Hönnuður Upph. notkun Spennistöð Ferjuvogur 15 Byggt 1948 Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller Tegund Timbur af sænskri gerð 1957 bílskúr Ferjuvogur 17 Byggt Ný klæðning Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller Tegund Timbur af sænskri gerð

83 Ferjuvogur 19 Byggt 1948 Hönnuður Hannes Kr. Davíðsson Tegund Timbur 1962 bílskúr Ferjuvogur 21 Byggt 1949 Hönnuður S. Einarsson

84 Gnoðarvogur 44 Byggt 1961 Valdimar Gíslason og Mjólkurs.s. Hönnuður Aðalsteinn Richter 1971 Viðbygging Upph. notkun Verslun Íbúðarhús Gnoðarvogur 46 Byggt Viðbygging Hönnuður Aðalsteinn Richter Upph. notkun Verslun Íbúðarhús Gnoðarvogur 48 Byggt 1960 Hönnuður Kjartan Th. Sigurðsson 1970 bílskúr

85 Gnoðarvogur 50 Byggt 1961 Hönnuður Skúli H. Norðdahl 1970 bílskúr Gnoðarvogur 52 Byggt 1959 Hönnuður Kjartan Sveinsson 1970 bílskúr Gnoðarvogur 54 Byggt 1957 Hönnuður Kjartan Sveinsson

86 Gnoðarvogur 56 Byggt 1958 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson 1970 bílskúr Gnoðarvogur 58 Byggt 1960 Hönnuður Þorvaldur Kristmundsson 1970 bílskúr Gnoðarvogur 60 Byggt 1960 Hönnuður Bárður Daníelsson 1970 bílskúr

87 Gnoðarvogur 62 Byggt 1960 Hönnuður Aðalsteinn Richter 1960 bílskúr Gnoðarvogur 64 Byggt 1959 Hönnuður Þorvaldur Kristmundsson Gnoðarvogur 66 Byggt 1961 Hönnuður Hörður Björnsson 1963 bílskúr

88 Gnoðarvogur 68 Byggt 1960 Hönnuður Þorleifur Eyjólfsson 1970 bílskúr Gnoðarvogur 70 Byggt 1958 Hönnuður Þórir Baldvinsson, Sigurður Geirsson Gnoðarvogur 72 Byggt 1959 Hönnuður Þórir Baldvinsson, Sigurjón Sveinsson

89 Gnoðarvogur 74 Byggt 1959 Hönnuður Gísli Halldórsson Gnoðarvogur 76 Byggt 1960 Hönnuður Kjartan Sveinsson 1974 bílskúr Gnoðarvogur 78 Byggt 1960 Hönnuður Bárður Daníelsson 1970 bílskúr

90 Gnoðarvogur 80 Byggt 1971 Hönnuður Þórir Baldvinsson, Sigurður Geirsson 1971 bílskúr Gnoðarvogur 82 Byggt 1959 Hönnuður Hörður Björnsson 1965 bílskúr Gnoðarvogur 84 Byggt 1959 Hönnuður Þórir Baldvinsson, Sigurður Geirsson 1969 bílskúr

91 Gnoðarvogur 86 Byggt 1958 Hönnuður Ásmundur Ólason Gnoðarvogur 88 Byggt 1962 Hönnuður Bárður Daníelsson

92 Karfavogur 11 Byggt 1948 Hönnuður Óskar Sveinsson 1969 bílskúr Karfavogur 13 Byggt 1952 Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller 1952 vinnuskúr/stofa Karfavogur 15 Byggt 1949 Hönnuður Gísli Halldórsson og fl. Tegund Timbur af sænskri gerð 1981 bílskúr

93 Karfavogur 17 Byggt 1953 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson 1963?? Viðbygging Ný klæðning Endurbætur Karfavogur 19 Byggt 1950? Útlitsbreyting Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson Karfavogur 21 Byggt 1949? Kvistur Hönnuður Halldór K. Halldórsson Tegund Timbur 1981 bílskúr

94 Karfavogur 23 Byggt 1949 Hönnuður Gísli Halldórsson og fl.?? Kvistur Svalir Tegund Timbur af sænskri gerð Karfavogur 25 Byggt 1950 Hönnuður Ágúst Pálsson Karfavogur 27 Byggt 1950 Hönnuður Óskar Sveinsson

95 Karfavogur 29 Byggt 1950 Hönnuður Bárður Ísleifsson 1950 bílskúr Karfavogur 31 Byggt bílskúr Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller Tegund Timbur af sænskri gerð Verslun Karfavogur 32 Byggt 1937 Valdimar Sveinbjörnsson Hönnuður Hafliði Jóhannsson "Hraunborg" við Engjaveg 1943 Múrhúðun Tegund Timbur, bindingur

96 Karfavogur 33 Byggt 1952 Hönnuður Eiríkur Einarsson Tegund Timbur 1981 bílskúr Karfavogur 35 Byggt 1948 Hönnuður Jóhann Fr. Kristjánsson 1981 bílskúr Karfavogur 37 Byggt 1947? Svalir Hönnuður Þorleifur Eyjólfsson Tegund Timbur af sænskri gerð

97 Karfavogur 39 Byggt 1947 Hönnuður Þorleifur Eyjólfsson Ný klæðning Ný klæðning Tegund Timbur af sænskri gerð Karfavogur 41 Byggt 1948 Hönnuður Þorleifur Eyjólfsson Ný klæðning Ný klæðning Tegund Timbur af sænskri gerð 1960 bílskúr Karfavogur 43 Byggt 1948 Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller Tegund Timbur af sænskri gerð 1981 bílskúr

98 Karfavogur 43a Byggt 1990 Hönnuður Ókunnur Upph. notkun Spennistöð Karfavogur 44 Byggt 1948 Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller Tegund Timbur af sænskri gerð Karfavogur 46 Byggt 1948 Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller Tegund Timbur af sænskri gerð

99 Karfavogur 50 Byggt 1954? Kvistur Hönnuður Hafliði Jóhannsson 1978 bílskúr Sveinn Sveinsson Karfavogur 52 Byggt 1948? Ný klæðning Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller Tegund Timbur af sænskri gerð 1981 bílskúr Karfavogur 54 Byggt 1948? Inngönguskúr Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller Tegund Timbur af sænskri gerð

100 Karfavogur 56 Byggt 1948 Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller Tegund Timbur af sænskri gerð 1981 bílskúr Karfavogur 58 Byggt 1947 Hönnuður Þorleifur Eyjólfsson Tegund Timbur af sænskri gerð Karfavogur 60 Byggt 1948? Inngönguskúr Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller Tegund Timbur af sænskri gerð 1973 bílskúr

101 Karfavogur Byggt Hönnuður Sigvaldi Thordarson Bílgeymsla Karfavogur Byggt Hönnuður Hróbjartur Hróbjartsson Bílskúr Karfavogur Byggt 1955 Hönnuður Gunnlaugur Pálsson

102 Langholtsvegur 131 Byggt 1948? Kvistur Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 132 Byggt 1951 Hönnuður Guttormur Andrésson Langholtsvegur 133 Byggt 1948 Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Tegund Timbur af sænskri gerð

103 Langholtsvegur 134 Byggt 1951 Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Langholtsvegur 135 Byggt 1948? Kvistur Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 136 Byggt 1950 Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Verslun

104 Langholtsvegur 137 Byggt 1948 Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Tegund Timbur af sænskri gerð 1964 bílskúr Langholtsvegur 138 Byggt 1948 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson Tegund Timbur Langholtsvegur 139 Byggt 1948 Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Tegund Timbur af sænskri gerð

105 Langholtsvegur 140 Byggt 1948 Hönnuður Gunnar Ólafsson Langholtsvegur 141 Byggt 1948 Hönnuður Gísli Halldórsson og fl. Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 142 Byggt Kvistur Hönnuður Þórður Jasonarson Tegund Timbur

106 Langholtsvegur 143 Byggt 1949 Hönnuður Arinbjörn Þorkelsson Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 144 Byggt 1954? Kvistur Hönnuður Sigurður Pjetursson, Ásmundur Ólason Langholtsvegur 145 Byggt 1933 Högni Halldórsson Kleppsmýrarblettur Íbúð í kjallara Hönnuður Einar Sveinsson Hænsnahús Fugla- og Fugla- og

107 Langholtsvegur 146 Byggt 1957 Hönnuður Arinbjörn Þorkelsson Langholtsvegur 147 Byggt 1980 Hönnuður Kjartan Sveinsson 1980 bílskúr Langholtsvegur 148 Byggt 1959 Hönnuður Ingimar Oddsson 1965 bílskúr

108 Langholtsvegur 149 Byggt 1947 Hönnuður Þorleifur Eyjólfsson Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 150 Byggt 1957 Hönnuður Hafliði Jóhannsson Langholtsvegur 151 Byggt Ný klæðning Hönnuður Halldóra Briem Tegund Timbur af sænskri gerð

109 Langholtsvegur 152 Byggt 1954? Kvistur Hönnuður Sigmundur Halldórsson 1954 bílskúr Langholtsvegur 153 Byggt Ný klæðning Hönnuður Þórir Baldvinsson Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 154 Byggt 1951 Hönnuður Arinbjörn Þorkelsson Tegund Timbur

110 Langholtsvegur 155 Byggt 1954 Hönnuður Sigmundur Halldórsson Langholtsvegur 156 Byggt 1949? Kvistur Hönnuður Þórður Jasonarson Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 156a Byggt 1978 Hönnuður Guðm. Kr. Kristinsson, G. Halldórsson Upph. notkun Spennistöð

111 Langholtsvegur 157 Byggt 1949 Hönnuður Þórir Baldvinsson Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 158 Byggt 1954 Hönnuður Hafliði Jóhannsson Tegund Timbur 1955 bílskúr Langholtsvegur 159 Byggt 1950 Hönnuður Hafliði Jóhannsson Tegund Timbur af finnskri gerð 1955 bílskúr

112 Langholtsvegur 160 Byggt 1951 Hönnuður Jens Eyjólfsson Langholtsvegur 161 Byggt 1950 Hönnuður Hafliði Jóhannsson Tegund Timbur af finnskri gerð Langholtsvegur 162 Byggt 1951 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson

113 Langholtsvegur 163 a og b Byggt 1976 Hönnuður Aðalsteinn Richter Langholtsvegur 164 Byggt 1951 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson Tegund Timbur Langholtsvegur 165 Byggt 1960 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson, Þórir

114 Langholtsvegur 165a Byggt 1961 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson, Þórir Langholtsvegur 166 Byggt 1961 Hönnuður Gunnlaugur Pálsson Langholtsvegur 167 Byggt 1970 Hönnuður Kjartan Sveinsson

115 Langholtsvegur 167a Byggt 1970 Hönnuður Kjartan Sveinsson Langholtsvegur 168 Byggt 1950 Hönnuður Ágúst Steingrímsson Langholtsvegur 169 Byggt 1970 Hönnuður Kjartan Sveinsson

116 Langholtsvegur 169a Byggt 1970 Hönnuður Kjartan Sveinsson Langholtsvegur 170 Byggt 1961 Hönnuður Hörður Björnsson 1977 bílskúr Langholtsvegur 171 Byggt 1975 Hönnuður Yngvi Gestsson, Þorkell G. Guðmundsson

117 Langholtsvegur 171a Byggt 1968 Hönnuður Yngvi Gestsson, Þorkell G. Guðmundsson Langholtsvegur 172 Byggt 1952 Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Langholtsvegur 173 Byggt 1987 Hönnuður Rögnvaldur Þorkelsson

118 Langholtsvegur 174 Byggt 1949 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson og verslun Verslun Í Langholtsvegur 175 Byggt 1987 Hönnuður Rögnvaldur Þorkelsson Langholtsvegur 176 Byggt bílskúr Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson og verslun Verslun Í

119 Langholtsvegur 177 Byggt 1974 Hönnuður Kjartan Sveinsson Langholtsvegur 178 Byggt 1949 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 179 Byggt 1974 Hönnuður Kjartan Sveinsson

120 Langholtsvegur 180 Byggt 1961 Hönnuður Óskar Sveinsson Langholtsvegur 181 Byggt 1960 Hönnuður Guttormur Andrésson, Ólafur Guttormsson Tegund Hlaðið úr steini Langholtsvegur 182 Byggt 1949 Hönnuður Þórður Jasonarson Tegund Timbur

121 Langholtsvegur 183 Byggt 1952 Hönnuður Guttormur Andrésson, Eiríkur Einarsson Langholtsvegur 184 Byggt 1948 Hönnuður Gísli Halldórsson og fl. Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 185 Byggt 1957 Hönnuður Gunnlaugur Pálsson 1978 bílskúr

122 Langholtsvegur 186 Byggt 1949 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson 1949 geymsla Langholtsvegur 187 Byggt Ný klæðning Hönnuður Guttormur Andrésson Langholtsvegur 188 Byggt 1950 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson Tegund Hlaðið úr steini

123 Langholtsvegur 190 Byggt 1957 Hönnuður Jens Eyjólfsson Tegund Timbur Langholtsvegur 192 Byggt 1948 Hönnuður Óskar Sveinsson Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 194 Byggt 1948 Hönnuður Óskar Sveinsson Tegund Timbur af sænskri gerð

124 Langholtsvegur 196 Byggt 1948 Hönnuður Halldór Pálsson Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 198 Byggt 1951 Hönnuður Þórir Baldvinsson Langholtsvegur 200 Byggt 1948 Hönnuður Óskar Sveinsson

125 Langholtsvegur 202 Byggt 1948 Hönnuður Gísli Halldórsson og fl. Tegund Timbur af sænskri gerð Langholtsvegur 204 Byggt 1950 Hönnuður Arinbjörn Þorkelsson Langholtsvegur 206 Byggt 1949 Axel Helgason Hönnuður Gunnar Ólafsson

126 Langholtsvegur 208 Byggt 1948 Hönnuður Gísli Halldórsson og fl. Tegund Timbur af sænskri gerð

127

128 Nökkvavogur 1 Byggt 1950 Hönnuður Guttormur Andrésson 1981 bílskúr Nökkvavogur 2 Byggt 1947 Hönnuður Þórir Baldvinsson, Árni Hoff-Möller Tegund Timbur af sænskri gerð 1956 bílskúr Nökkvavogur 3 Byggt 1948 Hönnuður Sigurður Guðmundsson Tegund Timbur 1981 bílskúr

129 Nökkvavogur 4 Byggt 1952 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson Nökkvavogur 5 Byggt 1949 Hönnuður Þorlákur Ófeigsson Tegund Timbur 1981 bílskúr Nökkvavogur 6 Byggt 1950 Hönnuður Halldór K. Halldórsson Tegund Timbur Bílskúr

130 Nökkvavogur 7 Byggt 1949 Hönnuður Guttormur Andrésson Nökkvavogur 8 Byggt 1957 Hönnuður Halldóra Briem Tegund Timbur Nökkvavogur 9 Byggt 1953 Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Tegund Timbur

131 Nökkvavogur 10 Byggt 1949 Hönnuður Ásmundur Ólason 1981 bílskúr Nökkvavogur 11 Byggt 1948 Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Tegund Timbur Nökkvavogur 12 Byggt 1950 Hönnuður Hannes Kr. Davíðsson, Anne Marie Bergss bílskúr

132 Nökkvavogur 13 Byggt 1947 Einar Sveinn Friðriksson Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson Tegund Timbur Verslun Íbúðarhús bílskúr Nökkvavogur 14 Byggt 1949 Hönnuður Anne Marie Bergsveinsson 1949 Viðbygging Nökkvavogur 15 Byggt 1950 Hönnuður Arinbjörn Þorkelsson

133 Nökkvavogur 16 Byggt 1953 Hönnuður Sigvaldi Thordarson Tegund Timbur 1981 bílskúr Nökkvavogur 17 Byggt 1950 Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Tegund Hlaðið úr holsteini 1981 bílskúr Nökkvavogur 18 Byggt 1960 Hönnuður Aðalsteinn Richter bílskúr bílskúr

134 Nökkvavogur 19 Byggt 1950 Hönnuður Kjartan Th. Sigurðsson Tegund Timbur 1981 bílskúr Nökkvavogur 20 Byggt Viðbygging Hönnuður Anne Marie Bergsveinsson 1981 bílskúr Nökkvavogur 21 Byggt 1950 Hjalti Þorvarðarson Hönnuður Óskar Sveinsson Tegund Timbur af sænskri gerð 1981 bílskúr

135 Nökkvavogur 22 Byggt 1950 Hönnuður Sigurður Pjetursson 1981 bílskúr Nökkvavogur 23 Byggt bílskúr Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson Smíðaverkstæði Nökkvavogur 24 Byggt 1950 Hönnuður Aðalsteinn Richter

136 Nökkvavogur 25 Byggt 1952 Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson Tegund Timbur 1981 bílskúr Nökkvavogur 26 Byggt 1952 Hönnuður Sigvaldi Thordarson 1981 bílskúr Nökkvavogur 27 Byggt 1949 Hönnuður Guttormur Andrésson Ný klæðning Viðbygging Tegund Timbur af sænskri gerð 1950 bílskúr

137 Nökkvavogur 28 Byggt 1950 Hönnuður Arinbjörn Þorkelsson 1981 bílskúr Nökkvavogur 29 Byggt 1947 Hönnuður Gunnlaugur Pálsson Tegund Timbur Nökkvavogur 30 Byggt 1950 Ásgeir Ásgeirsson Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson Tegund Timbur af norskri gerð 1979 bílskúr

138 Nökkvavogur 31 Byggt 1949 Hönnuður Þórður Jasonarson Tegund Timbur af sænskri gerð 1981 bílskúr Nökkvavogur 32 Byggt Kvistur Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson Nökkvavogur 33 Byggt Hækkun Hönnuður Sigmundur Halldórsson

139 Nökkvavogur 34 Byggt 1949 Hönnuður Arinbjörn Þorkelsson Nökkvavogur 35 Byggt 1949 Hönnuður Arinbjörn Þorkelsson Nökkvavogur 36 Byggt Ný klæðning Hönnuður Halldór H. Jónsson Tegund Timbur

140 Nökkvavogur 37 Byggt 1950 Hönnuður Sigurður Pjetursson 1981 bílskúr Nökkvavogur 38 Byggt 1957 Hönnuður Gísli Halldórsson Nökkvavogur 39 Byggt 1948 Hönnuður Þórður Jasonarson 1954 bílskúr Saumastofa

141 Nökkvavogur 40 Byggt 1952 Hönnuður Arinbjörn Þorkelsson 1981 bílskúr Nökkvavogur 41 Byggt 1947 Hönnuður Þorleifur Eyjólfsson Tegund Timbur af sænskri gerð 1947 bílskúr Nökkvavogur 42 Byggt 1956 Hönnuður Jóhann Fr. Kristjánsson Tegund Hlaðið úr holsteini 1981 bílskúr

142 Nökkvavogur 44 Byggt 1949 Hönnuður Arinbjörn Þorkelsson Tegund Timbur 1957 bílskúr Nökkvavogur 46 Byggt 1950 Hönnuður Hafliði Jóhannsson 1961 bílskúr Nökkvavogur 48 Byggt 1948 Hönnuður Hafliði Jóhannsson 1981 bílskúr

143 Nökkvavogur 50 Byggt 1949 Hönnuður Aðalsteinn Richter Tegund Timbur af sænskri gerð 1981 bílskúr Nökkvavogur 52 Byggt 1955 Aðalsteinn Richter Hönnuður Aðalsteinn Richter 1981 bílskúr Nökkvavogur 54 Byggt 1948 Hönnuður Hafliði Jóhannsson Tegund Timbur 1981 bílskúr

144 Nökkvavogur 56 Byggt 1947 Hönnuður Þorleifur Eyjólfsson Tegund Timbur af sænskri gerð Nökkvavogur 58 Byggt 1957 Hönnuður Guttormur Andrésson 1974 bílskúr Nökkvavogur 60 Byggt Hækkun Hönnuður Þór Sandholt Rafmagnsverkstæði

145 Nökkvavogur 62 Byggt 1948 Hönnuður Hafliði Jóhannsson Tegund Timbur af sænskri gerð

146 Skeiðarvogur 20 Byggt 1952 Hönnuður Gunnlaugur Pálsson, Rögnvaldur Johnsen Skeiðarvogur 22 Byggt 1952 Sigurður M. Jónsson Hönnuður Guðmundur H. Þorláksson

147

148 Snekkjuvogur 12 Byggt 1952 Hönnuður Gunnar Ólafsson Snekkjuvogur 19 Byggt 1950 Hönnuður Gísli Halldórsson, Sigvaldi Thordarson Tegund Timbur af sænskri gerð Snekkjuvogur 21 Byggt 1949 Hönnuður Aðalsteinn Richter

149 Snekkjuvogur 23 Byggt 1955 Hönnuður Guttormur Andrésson, Ólafur Guttormsson Snekkjuvogur 3-9 Byggt Byggingarsamvinnufél. Sólbyrgi Hönnuður Gunnlaugur Pálsson Snekkjuvogur Byggt Byggingarsamvinnufél. Sólbyrgi Hönnuður Gunnlaugur Pálsson 1957 Viðbygging nr. 17 Bílskúr

150 Snekkjuvogur/leikvöllur Byggt 1951 Barðavogur 36a Hönnuður Upph. notkun Leikskýli Steinahlíð Byggt 1932 Elly Eiríksson "Steinahlíð"? Skúr á lóð / Úthlíð Hönnuður Arne Finsen Tegund Timbur, bindingur 1932 bílskúr Vogaskóli Byggt 1961 Hönnuður Einar Sveinsson Upph. notkun Skólahús Ferjuvogur Viðbygging Niðurrif viðb Viðbygging Garðar Halldórsson Margrét Harðardóttir Steve Christer

151 Menntaskólinn við Sund Byggt Hönnuður Einar Sveinsson Menntaskólinn við Sund annar áfangi fjórði áfangi Upph. notkun Skólahús

152

153

154

Norrænn byggingardagur Nordisk Byggdag NBD

Norrænn byggingardagur Nordisk Byggdag NBD Norrænn byggingardagur Nordisk Byggdag 1927 2007 NBD 4 Formáli Norrænn byggingardagur NBD I Stokkhólmur 1927 NBD II Helsinki 1932 NBD III Ósló 1938 NBD IV Kaupmannahöfn 1946 NBD V Stokkhólmur 1950 NBD

Läs mer

110 m. 260 m. 240 m. 280 m. 400 m. 550 m. 110 m

110 m. 260 m. 240 m. 280 m. 400 m. 550 m. 110 m Keyra 1.150 km, 19 klst., 7 mín. Leiðarlýsing frá Árósar til Turku Árósar Denmark Á þessari leið þarf að taka ferju. Á þessari leið eru vegatollar. Þessi leið liggur um mörg lönd. Aktu Ny Munkegade, Nørregade,

Läs mer

SVONA Á AÐ SKIPTA UM PERU

SVONA Á AÐ SKIPTA UM PERU SVONA Á AÐ SKIPTA UM PERU? Leiðarvísir til að skipta um ljósaperu. Ertu að grínast? Reyndar, nei. Við viljum deila góðu fréttunum um LED ljósaperurnar hvernig þær geta lækkað orkureikninginn þinn og lýst

Läs mer

MINNISBLAÐ. NVF fundur með formönnum og varaformönnum íslenskra NVF nefnda

MINNISBLAÐ. NVF fundur með formönnum og varaformönnum íslenskra NVF nefnda Málefni: MINNISBLAÐ NVF fundur með formönnum og varaformönnum íslenskra NVF nefnda Dags.: 16. maí 2018, klukkan 14:30-16:00. Frá.: Dreifing: ÞI Formenn og varaformenn íslenskra NVF nefnda og aðrir þeir

Läs mer

Verkmenntaskólinn á Akureyri

Verkmenntaskólinn á Akureyri Síða 1 af 5 Kennari Olga Ellen Einarsdóttir Sk.st. Áfangalýsing: Nemendur eru þjálfaðir í að tala, hlusta, lesa og rita og auk þess eru tekin fyrir ýmis erfiðari atriði í málfræði. Málnotkun æfð aðallega

Läs mer

Velferð barna á Norðurlöndum í heila öld

Velferð barna á Norðurlöndum í heila öld Umsagnir um bækur Tímarit um menntarannsóknir / Journal of Educational Research (Iceland) 8, 2011, 144.-148. Velferð barna á Norðurlöndum í heila öld Barnen och välfärdspolitiken: Nordiska Barndomar 1900

Läs mer

Ferð Siri Derkert til Íslands: Siri, Laxness og Ungfrúin góða og Húsið

Ferð Siri Derkert til Íslands: Siri, Laxness og Ungfrúin góða og Húsið Hugvísindasvið Ferð Siri Derkert til Íslands: Siri, Laxness og Ungfrúin góða og Húsið Áhrif ferðarinnar á líf og list Siri Derkert Ritgerð til B.A.-prófs Hrafnhildur Veturliðadóttir Maí/Júní 2012 Háskóli

Läs mer

Efnisyfirlit. Mynd 1. Brautryðjandinn. Einar Jónsson LEJ. Ljósmyndasafn.

Efnisyfirlit. Mynd 1. Brautryðjandinn. Einar Jónsson LEJ. Ljósmyndasafn. Ágrip Í ritgerð þessari er Einar Jónsson myndhöggvari í forgrunni. Komið er inn á hugtakið þjóðerni í tengslum við þau verk sem hann gerði til minningar um íslenska fyrirmenn s.s. Jónas Hallgrímsson, Jón

Läs mer

safnafaðir Reykvíkinga maí Sýningarskrá

safnafaðir Reykvíkinga maí Sýningarskrá Lárus Sigurbjörnsson safnafaðir Reykvíkinga 1903-22. maí - 2003 Sýningarskrá Árbæjarsafn - Minjasafn Reykjavíkur Borgarskjalasafn Reykjavíkur Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn Leikminjasafn Íslands

Läs mer

Allt sem ég gerði skorti innihald

Allt sem ég gerði skorti innihald Hugvísindasvið Allt sem ég gerði skorti innihald Þýðing á Gæsku eftir Eirík Örn Norðdahl og inngangur að henni Ritgerð til BA-prófs í íslensku sem öðru máli Anna Emelie Heuman Maí 2014 Háskóli Íslands

Läs mer

Stokkhólmur Námsferð 5 leikskóla apríl 2012

Stokkhólmur Námsferð 5 leikskóla apríl 2012 Stokkhólmur Námsferð 5 leikskóla 18. - 22. apríl 2012 Dagana 18. 22. apríl 2012 fóru 5 leikskólar saman í námsferð til Stokkhólms í Svíþjóð. Fjórir leikskólanna sem kalla sig HEBA, Hulduheimar, Engjaborg,

Läs mer

Hlustið, góðu vinir, nú skal segja ykkur sögu

Hlustið, góðu vinir, nú skal segja ykkur sögu Hlustið, góðu vinir, nú skal segja ykkur sögu Greinargerð um Astrid Lindgren, barnabókmenntir og Emil í Kattholti Gerður Gautsdóttir og Þórunn Kjartansdóttir Lokaverkefni til B.Ed.-prófs Háskóli Íslands

Läs mer

Veiledningshefte. En arbeidsdag på liv og død

Veiledningshefte. En arbeidsdag på liv og død Veiledningshefte DITT VALG En arbeidsdag på liv og død Norsk Íslenska Svenska English Ditt valg En arbeidsdag på liv og død Veiledning Ved hjelp av musikk og dikt blir brukeren satt i en følelsesmessig

Läs mer

Ullarþóf. Þórunn Eiríksdóttir NÁMSGAGNASTOFNUN

Ullarþóf. Þórunn Eiríksdóttir NÁMSGAGNASTOFNUN Júlíana Þorvaldsdóttir og Þórunn Eiríksdóttir Í svörum við spurningalistum þjóðháttadeildar H.Í. eru eftirfarandi þófaravísur: Bárður minn á jökli leggstu nú á þófið mitt ég skal gefa þér lóna innan í

Läs mer

9.5.2 Útgáfa 1.0 Dags Flóttaleiðir. Leiðbeiningar. Leiðbeiningar. Mannvirkjastofnun. 1. Inngangur. 2. Almennar skýringar

9.5.2 Útgáfa 1.0 Dags Flóttaleiðir. Leiðbeiningar. Leiðbeiningar. Mannvirkjastofnun. 1. Inngangur. 2. Almennar skýringar gr. byggingarreglugerðar, nr. 112/2012, sbr. rgl. nr. 1173/2012, 350/2013 og 280/2014 lög um mannvirki, nr. 160/2010 Flóttaleiðir Í grein í byggingarreglugerð segir: Frá hverju rými byggingar þar sem gera

Läs mer

Fjárskipti milli hjóna

Fjárskipti milli hjóna Meistararitgerð í lögfræði Fjárskipti milli hjóna Meginreglan um helmingaskipti og skáskiptaheimild 104. gr. laga nr. 31/1993 Magnús Bragi Ingólfsson Hrefna Friðriksdóttir Júní 2014 2 EFNISYFIRLIT 1 Inngangur...

Läs mer

Eftirlitsstaðir fyrir umferðareftirlit Tillögur að útfærslum

Eftirlitsstaðir fyrir umferðareftirlit Tillögur að útfærslum Eftirlitsstaðir fyrir umferðareftirlit Gunnar H. Jóhannesson Helga Aðalgeirsdóttir Sævar Ingi Jónsson Veghönnunardeild og Umferðareftirlit Akureyri maí 2007 Efnisyfirlit 1. INNGANGUR... 3 2. HÖNNUN EFTIRLITSSTAÐA...

Läs mer

Námsferð til Malmö í Svíþjóð.

Námsferð til Malmö í Svíþjóð. Námsferð til Malmö í Svíþjóð. Leikskóli Fjallabyggðar 06.06. 10.06. 2012 1 Á vordögum 2011 komu upp umræður hvort að leikskólinn gæti ekki farið í námsferð erlendis, þar sem átta ár var síðan Leikskálar

Läs mer

Börn á Norðurlöndum Ungt fólk hefur áhrif!

Börn á Norðurlöndum Ungt fólk hefur áhrif! Börn á Norðurlöndum Ungt fólk hefur áhrif! Nordens Välfärdscenter Hugmyndarit Niðurstöður verkefnisins Snemmbær úrræði fyrir fjölskyldur 1 Börn á Norðurlöndum Ungt fólk hefur áhrif! Útgefandi: Nordens

Läs mer

Nóvember Hönnun 2+1 vega

Nóvember Hönnun 2+1 vega Nóvember 2006 Hönnun 2+1 vega Efnisyfirlit Efnisyfirlit...1 1 Inngangur...3 2 Almennt um 2+1 vegi...4 3 Saga 2+1 vega...5 3.1 Íslensk reynsla...5 3.2 Erlend reynsla...8 4 Hvenær er æskilegt að leggja

Läs mer

Ásýnd og skipulag bújarða

Ásýnd og skipulag bújarða RÁÐUNAUTAFUNDUR 2001 Ásýnd og skipulag bújarða Grétar Einarsson 1 og Ólafur Guðmundsson 2 1 Rannsóknastofnun landbúnaðarins, bútæknideild 2 Byggingafulltrúi YFIRLIT Í eftirfarandi pistli er í upphafi fjallað

Läs mer

Hugmyndabanki. Stærðfræðileikir fyrir ung börn

Hugmyndabanki. Stærðfræðileikir fyrir ung börn Hugmyndabanki Stærðfræðileikir fyrir ung börn Leikirnir í hugmyndabankanum eru 22 talsins. Þeir eiga það allir sameiginlegt að tengjast stærðfræði á einn eða annan hátt. Marga leiki er hægt að útfæra eftir

Läs mer

Áherslur Ferðamálastofu við breyttar aðstæður

Áherslur Ferðamálastofu við breyttar aðstæður Áherslur Ferðamálastofu við breyttar aðstæður Helstu áherslur í starfseminni 2009 Ólöf Ýrr Atladóttir, ferðamálastjóri 20/11/2008 Ferðamálaþing iðnaðarráðuneytis og Ferðamálastofu 2008 Yfirlit Almennar

Läs mer

Sérfræðinám í Svíþjóð - Vænn kostur -

Sérfræðinám í Svíþjóð - Vænn kostur - Sérfræðinám í Svíþjóð - Vænn kostur - Kristín Huld Haraldsdóttir 1, Tómas Guðbjartsson 2 1 Handlækningdeild Háskólasjúkrahússins í Lundi. Fågelhundsvägen 62, 226 53 Lund, Sverige. Netfang: kristin.huldharaldsdottir@skane.se

Läs mer

Listin að finna ekki til

Listin að finna ekki til 1. tbl. 30. árg. maí 2015 Listin að finna ekki til Við megum vel við una, þau gæði sem skaparinn leiddi oss til með búsetu á eyju nyrst í hafi með gnótt fiskjar, orkuauðlinda og hvítra fjallatinda. Gamall

Läs mer

Sópun snjós af hjólaleiðum og hálkuvarnir með saltpækli. Þróunarverkefni Veturinn

Sópun snjós af hjólaleiðum og hálkuvarnir með saltpækli. Þróunarverkefni Veturinn Sópun snjós af hjólaleiðum og hálkuvarnir með saltpækli Þróunarverkefni Veturinn 2015-2016 Titill skýrslu SKÝRSLA - UPPLÝSINGABLAÐ Sópun snjós af hjólaleiðum og hálkuvarnir með saltpækli Þróunarverkefni.

Läs mer

Ætti að heimila langlífari sambúðarmaka að sitja í óskiptu búi?

Ætti að heimila langlífari sambúðarmaka að sitja í óskiptu búi? BA-ritgerð í lögfræði Ætti að heimila langlífari sambúðarmaka að sitja í óskiptu búi? Guðbjörg Sandra Guðjónsdóttir Elísabet Gísladóttir Júní 2015 EFNISYFIRLIT 1 Inngangur... 3 2 Almennt um óvígð sambúð...

Läs mer

Frá styrkjakerfi til heilbrigðs rekstrarumhverfis

Frá styrkjakerfi til heilbrigðs rekstrarumhverfis Mars 1990 Frá styrkjakerfi til heilbrigðs rekstrarumhverfis Um byggðaaðgerðir á Norðurlöndum síðustu áratugina eftir Kristófer Oliversson NordREFO Efnisyfirlit Forord... 4 Formáli... 5 1 Inngangur... 6

Läs mer

Líkan til samanburðar á hagkvæmni steyptra og malbikaðra slitlaga

Líkan til samanburðar á hagkvæmni steyptra og malbikaðra slitlaga Verknúmer 5VR08006 Skýrsla nr. 09-11 Líkan til samanburðar á hagkvæmni steyptra og malbikaðra slitlaga Ásbjörn Jóhannesson Nýsköpunarmiðstöð Íslands Reykjavík 2009 Nýsköpunarmiðstöð Íslands Skýrsla Líkan

Läs mer

Hann, hún og það... eða hvað?

Hann, hún og það... eða hvað? Háskóli Íslands Hugvísindasvið Almenn málvísindi Hann, hún og það... eða hvað? Um kynhlutlausa persónufornafnið hán Ritgerð til BA-prófs í almennum málvísindum Selma Margrét Sverrisdóttir Kt.: 200990-3319

Läs mer

Ræktun ávaxtatrjáa á Íslandi

Ræktun ávaxtatrjáa á Íslandi BS ritgerð Maí 2013 Ræktun ávaxtatrjáa á Íslandi Hraundís Guðmundsdóttir Umhverfisdeild i BS ritgerð Maí 2013 Ræktun ávaxtatrjáa á Íslandi Hraundís Guðmundsdóttir Leiðbeinandi: Úlfur Óskarsson Landbúnaðarháskóli

Läs mer

ÖKUFERILS SKRÁ PUNKT AKERFI. Lögreglan

ÖKUFERILS SKRÁ PUNKT AKERFI. Lögreglan Alþingi Erindi nr. Þ / 22% / komudagur ^ NOKKUR GÖGN ÚR VINNU STARFSMANNA LÖGREGLUSTJÓRAEMBÆTTISINS í REYKJAVÍK UM ÖKUFERILS SKRÁ OG PUNKT AKERFI Lögreglan LÖGREGLUSTJÓRINN í REYKJAVÍK UMFERÐARRÁÐ Dóms-

Läs mer

Mars 2010 SÉRAKREINAR STRÆTISVAGNA Á HÖFUÐBORGARSVÆÐINU

Mars 2010 SÉRAKREINAR STRÆTISVAGNA Á HÖFUÐBORGARSVÆÐINU Mars 2010 SÉRAKREINAR STRÆTISVAGNA Á HÖFUÐBORGARSVÆÐINU Forsíðumynd: http://blogg.visir.is/jarl/category/tækni-og-visindi/page/2/ EFNISYFIRLIT 1 INNGANGUR 3 2 SAMGÖNGUR Í ÞÉTTBÝLI 4 2.1 Ástand samgangna

Läs mer

Eflt norrænt löggjafarsamstarf Tækifæri og áskoranir

Eflt norrænt löggjafarsamstarf Tækifæri og áskoranir Eflt norrænt löggjafarsamstarf Tækifæri og áskoranir INGE LORANGE BACKER 1 Eflt norrænt löggjafarsamstarf Tækifæri og áskoranir ANP 2018:729 ISBN 978-92-893-5439-4 (PRINT) ISBN 978-92-893-5440-0 (PDF)

Läs mer

Það fer eftir kennurum

Það fer eftir kennurum Það fer eftir kennurum Nemendur af erlendum uppruna á mótum grunn- og framhaldsskóla á Íslandi og í Svíþjóð Jóhanna Gísladóttir Lokaverkefni til meistaraprófs Háskóli Íslands Menntavísindasvið Það fer

Läs mer

NVF Fundur íslandsdeildar 29. október Matthildur B. Stefánsdóttir

NVF Fundur íslandsdeildar 29. október Matthildur B. Stefánsdóttir NVF Fundur íslandsdeildar 29. október 2015 Matthildur B. Stefánsdóttir E4 Förbifart Stockholm Undirtitill 5.11.2015 Matthildur B. Stefánsdóttir Kort af framkvæmdasvæði E4 Förbifart Stockholm. E4 Förbifart

Läs mer

Gróður og fuglar á áhrifasvæði fyrirhugaðrar virkjunar í Þjórsá við Urriðafoss

Gróður og fuglar á áhrifasvæði fyrirhugaðrar virkjunar í Þjórsá við Urriðafoss Gróður og fuglar á áhrifasvæði fyrirhugaðrar virkjunar í Þjórsá við Urriðafoss Guðmundur A. Guðmundsson, Guðmundur Guðjónsson, Kristbjörn Egilsson, Guðríður Gyða Eyjólfsdóttir og Starri Heiðmarsson Unnið

Läs mer

Rósir fyrir alla. Listi yfir úrvals rósir sem Rósaklúbbur Garðyrkjufélags Íslands og Yndisgróður LbhÍ metur sem harðgerðar og blómviljugar á Íslandi.

Rósir fyrir alla. Listi yfir úrvals rósir sem Rósaklúbbur Garðyrkjufélags Íslands og Yndisgróður LbhÍ metur sem harðgerðar og blómviljugar á Íslandi. Rósir fyrir alla Listi yfir úrvals rósir sem Rósaklúbbur Garðyrkjufélags Íslands og Yndisgróður LbhÍ metur sem harðgerðar og blómviljugar á Íslandi. Á þessum lista eru tilgreind 30 yrki rósa sem rækta

Läs mer

Maí Hraðatakmarkandi aðgerðir

Maí Hraðatakmarkandi aðgerðir Maí 2006 Hraðatakmarkandi aðgerðir Útgefið stoðskjal: Sniðmát Viðhengi við 5.02.07 Verkefnislok Bls. 1 af 1 Upplýsingablað með skýrslum Unnið af: Guðbjörgu Lilju Erlendsdóttur Dagsetning: Skýrslunúmer:

Läs mer

Frumvarp til laga um breytingar á lagaákvæðum er varða framfærslu barna og meðlag skv. barnalögum nr. 76/2003.

Frumvarp til laga um breytingar á lagaákvæðum er varða framfærslu barna og meðlag skv. barnalögum nr. 76/2003. Frumvarp til laga um breytingar á lagaákvæðum er varða framfærslu barna og meðlag skv. barnalögum nr. 76/2003. 1. gr. Eftirfarandi breytingar verða á 54. gr. laganna: a. 1. mgr. 54. gr. orðast svo: Barn

Läs mer

TILLÖGUR ÍSLENSKRAR MÁLNEFNDAR AÐ ÍSLENSKRI MÁLSTEFNU

TILLÖGUR ÍSLENSKRAR MÁLNEFNDAR AÐ ÍSLENSKRI MÁLSTEFNU TILLÖGUR ÍSLENSKRAR MÁLNEFNDAR AÐ ÍSLENSKRI MÁLSTEFNU Íslenska til alls Tillögur Íslenskrar málnefndar að íslenskri málstefnu Menntamálaráðuneyti 2008 Menntamálaráðuneyti : Rit 38 Nóvember 2008 Útgefandi:

Läs mer

Ritnefnd: Arnbjörg Eiðsdóttir, Helga Sigurjónsdóttir, Þóra Kemp og Þorsteinn Hjartarson.

Ritnefnd: Arnbjörg Eiðsdóttir, Helga Sigurjónsdóttir, Þóra Kemp og Þorsteinn Hjartarson. Ferð starfsmanna Þjónustumiðstöðvar Breiðholts til Stokkhólms í október 2010 Undirbúningsnefnd: Bryndís Ó. Gestsdóttir, Eydís D. Sverrisdóttir, Helga Sigurjónsdóttir, Jóhanna Erla Guðjónsdóttir, Kolbrún

Läs mer

Jambusskollinn á svo þrælslega við íslenskt mál og rím

Jambusskollinn á svo þrælslega við íslenskt mál og rím Hugvísindasvið Jambusskollinn á svo þrælslega við íslenskt mál og rím Reisubók frásagna ásamt eftirlíkingum, stælingum, útleggingum og kerfisbundnum þýðingum Ritgerð til M.A.-prófs Guðleif Þórunn Stefánsdóttir

Läs mer

SKOGRÆKTARFELAGISLANDS

SKOGRÆKTARFELAGISLANDS SKOGRÆKTARFELAGISLANDS THE ICELANDIC FORESTRY ASSOCIATION SKÚLATÚN 6, 105 REYKJAVlK SlMI 551 8150 - VEFFANG www.skog.is - NETFANG skog@skog.is Umhverfis- og samgöngunefnd Alþingis Reykjavík, 07. febrúar

Läs mer

LAGASVIÐ. Mat á geðrænu sakhæfi Lögfræðilegt eða læknisfræðilegt?

LAGASVIÐ. Mat á geðrænu sakhæfi Lögfræðilegt eða læknisfræðilegt? LAGASVIÐ Mat á geðrænu sakhæfi Lögfræðilegt eða læknisfræðilegt? Ritgerð til ML gráðu Nafn nemanda: Kári Guðmundsson Leiðbeinandi: Guðrún Sesselja Arnardóttir Vorönn 2016 1 Staðfesting lokaverkefnis til

Läs mer

Skýrsla velferðarráðherra um aðgerðir samkvæmt aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinnar vegna ofbeldis karla gegn konum í nánum samböndum.

Skýrsla velferðarráðherra um aðgerðir samkvæmt aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinnar vegna ofbeldis karla gegn konum í nánum samböndum. Skýrsla velferðarráðherra um aðgerðir samkvæmt aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinnar vegna ofbeldis karla gegn konum í nánum samböndum. (Lögð fyrir Alþingi á 139. löggjafarþingi 2010 2011.) EFNISYFIRLIT TILLÖGUR

Läs mer

Förändring av resvanor hos bilnationen Island. Några små steg på vägen

Förändring av resvanor hos bilnationen Island. Några små steg på vägen Förändring av resvanor hos bilnationen Island Några små steg på vägen Vem är jag? Guðbjörg Lilja Erlendsdóttir Civil ingenjör Hos Efla Konsult, från 1998 Trafiksäkerhet och trafikplanering Alt som angår

Läs mer

Betri líðan - Bættur hagur með

Betri líðan - Bættur hagur með BB B Betri líðan - Bættur hagur með - Mælinum Byggingarstaður Öryggisstig Vika TEXTI: HEIKKI LAITINEN MARI KIURULA TEIKNINGAR: HARRI PAKARINEN ÞÝÐING: BORGÞÓR KÆRNESTED UMSJÓN: VINNUEFTIRLIT RÍKISINS FINNSK

Läs mer

Inngangur Vorið 2015 fékk sveitarfélagið Árborg styrk frá Erasmus + til eflingar skólastarfinu í Árborg.

Inngangur Vorið 2015 fékk sveitarfélagið Árborg styrk frá Erasmus + til eflingar skólastarfinu í Árborg. Skýrsla UT stýrihóps Inngangur Vorið 2015 fékk sveitarfélagið Árborg styrk frá Erasmus + til eflingar skólastarfinu í Árborg. Ákveðið var að skipa þrjá hópa með mismunandi áherslur, einn þeirra var hópurinn

Läs mer

Greinargerð. um innflutning á heyrnartækjum og hlutum í þau á vegum Heyrnar- og talmeinastöðvar Íslands frá 1. janúar 1997 til 31.

Greinargerð. um innflutning á heyrnartækjum og hlutum í þau á vegum Heyrnar- og talmeinastöðvar Íslands frá 1. janúar 1997 til 31. Greinargerð um innflutning á heyrnartækjum og hlutum í þau á vegum Heyrnar- og talmeinastöðvar Íslands frá 1. janúar 1997 til 31. maí 2001 Janúar 2002 Efnisyfirlit 1 INNGANGUR... 2 2 UM STARFSEMI HTÍ...

Läs mer

Myndlist í mótun þjóðernis

Myndlist í mótun þjóðernis Myndlist í mótun þjóðernis Myndlist í Finnlandi um aldamótin 1900 Asta Johanna F. Laukkanen Lokaverkefni til B.Ed-prófs í grunnskólakennarafræði Leiðsögukennari: Ólafur Kvaran Kennaradeild Menntavísindasvið

Läs mer

Mamma, pabbi, hvað er að?

Mamma, pabbi, hvað er að? Fræðslurit Krabbameinsfélagsins Mamma, pabbi, hvað er að? Þegar mamma eða pabbi fær krabbamein hefur það áhrif á alla fjölskylduna. Hér er sagt frá því hvernig þetta snertir börnin og hvernig foreldrar

Läs mer

Ræktun tómata við raflýsingu

Ræktun tómata við raflýsingu Fræðaþing landbúnaðarins 26 Ræktun tómata við raflýsingu Björn Gunnlaugsson og Sveinn Aðalsteinsson, Landbúnaðarháskóli Íslands Reykjum Ölfusi, 81 Hveragerði bjorng@lbhi.is, sveinn@lbhi.is Inngangur Notkun

Läs mer

Skýrsla Vatnalaganefndar

Skýrsla Vatnalaganefndar Skýrsla Vatnalaganefndar Skýrsla Vatnalaganefndar ásamt ritgerðum, álitum og öðru efni sem nefndin hefur aflað September 2008 Efnisyfirlit Efnisyfirlit... 5 Samantekt Tillögur Vatnalaganefndar... 9 1.

Läs mer

Ert þú með réttu gleraugun? Stuðningsefni til að samþætta sjónarmið barnaréttinda og ungmenna við starf Norrænu ráðherranefndarinnar

Ert þú með réttu gleraugun? Stuðningsefni til að samþætta sjónarmið barnaréttinda og ungmenna við starf Norrænu ráðherranefndarinnar Stuðningsefni til að samþætta sjónarmið barnaréttinda og ungmenna við starf Norrænu ráðherranefndarinnar 1 2 5 3 4 Stuðningsefni til að samþætta sjónarmið barnaréttinda og ungmenna við starf Norrænu ráðherranefndarinnar

Läs mer

UNGT FÓLK ÁN ATVINNU - VIRKNI ÞESS OG MENNTUN

UNGT FÓLK ÁN ATVINNU - VIRKNI ÞESS OG MENNTUN 2009 UNGT FÓLK ÁN ATVINNU - VIRKNI ÞESS OG MENNTUN,,Þetta er leiðinlegt líf, ég er búinn að vera það lengi atvinnulaus, er alltaf í tölvunni á nóttunni, þetta verður bara að stoppa." Tilvitnun í ungan

Läs mer

HVERNIG VERÐA GÓÐIR VINNUSTAÐIR TIL?

HVERNIG VERÐA GÓÐIR VINNUSTAÐIR TIL? Þórunn Sveinsdóttir sjúkraþjálfari, Vinnueftirliti ríkisins. HVERNIG VERÐA GÓÐIR VINNUSTAÐIR TIL? Inngangur Álagseinkenni eru algeng í nútíma samfélagi. Um það bil 80 % af mannkyninu fá einhvern tíma um

Läs mer

Að sjá illa en líða vel Krister Inde

Að sjá illa en líða vel Krister Inde Að sjá illa en líða vel Krister Inde 1 Krister Inde Að sjá illa en líða vel Bækur og fræðirit á sænsku eftir Krister Inde eða undir ritstjórn hans: 1975 Synträning med optik (ásamt Örjan Bäckman), Liber

Läs mer

Matvæli úr dýraríkinu og fóður

Matvæli úr dýraríkinu og fóður Áhættu- og frammistöðuflokkun Matvæli úr dýraríkinu og fóður Mat á eftirlitsþörf fóðurfyrirtækja og fyrirtækja sem vinna matvæli úr dýraríkinu 0 Útgáfa: 19.2.2016 Tekur við af útgáfu: 5.2.2013 STAÐFESTING

Läs mer

Rændu vopnaðir

Rændu vopnaðir mönnum. gagnagrunn með upplýsingum um efnainnih matvæla in efni, eins og Verðlaunuð fyrir hönnun á Ítalíu Herpes-veiran gæti nýst í baráttunni við krabbamein. Ein tegund herpesveirunnar sem vísindamenn

Läs mer

TILSKIPUN EVRÓPUÞINGSINS OG RÁÐSINS 2014/24/ESB. frá 26. febrúar 2014

TILSKIPUN EVRÓPUÞINGSINS OG RÁÐSINS 2014/24/ESB. frá 26. febrúar 2014 TILSKIPUN EVRÓPUÞINGSINS OG RÁÐSINS 2014/24/ESB frá 26. febrúar 2014 um opinber innkaup og niðurfellingu tilskipunar 2004/18/EB EVRÓPUÞINGIÐ OG RÁÐ EVRÓPUSAMBANDSINS HAFA, með hliðsjón af sáttmálanum um

Läs mer

2. Meginmál Hvað hefur verið rannsakað?

2. Meginmál Hvað hefur verið rannsakað? Ágrip Drengjum líður verr í skóla en stúlkum, ná lakari námsárangri og fremja fleiri agabrot. Rannsóknir hafa sýnt þennan mun á högum kynjanna um árabil og virðist hann fara vaxandi. Samræmd próf sýna

Läs mer

F~d. 33. Frumvarp til áfengislaga. [33. mál]

F~d. 33. Frumvarp til áfengislaga. [33. mál] F~d. 33. Frumvarp til áfengislaga. [33. mál] (Lagt fyrir Alþingi á 72. löggjafarþingi, 1952.) I. KAFLI Almenn ákvæði. 1. gr. Tilgangur laga þessara er sá að stuðla að hóf'iegrí gegn misnotkun þess. meðferð

Läs mer

Möguleikar til menntunar fyrr og nú

Möguleikar til menntunar fyrr og nú Möguleikar til menntunar fyrr og nú Samanburður á réttindum heyrnarskertra barna til séraðstoðar í grunnskólum á Íslandi og í Stokkhólmi Harpa Viðarsdóttir Lokaverkefni til BA-prófs Uppeldis- og Menntunarfræðideild

Läs mer

HVS-Nordic Íslensk þátttaka - framkvæmdaskýrsla - Þórir Ingason Rannsóknastofnun byggingariðnaðarins

HVS-Nordic Íslensk þátttaka - framkvæmdaskýrsla - Þórir Ingason Rannsóknastofnun byggingariðnaðarins HVS-Nordic Íslensk þátttaka - framkvæmdaskýrsla - Þórir Ingason Rannsóknastofnun byggingariðnaðarins Desember 2 Formáli Það er óumdeilt, að framfarir verða litlar og hægar ef rannsókna- og þróunarstarf

Läs mer

EFNISYFIRLIT. Prentarinn

EFNISYFIRLIT. Prentarinn ÚTSKRIFT NEMAR Í PRENTIÐNGREINUM Hinn 11. júní síðastliðinn útskrifuðust átta nemar í prentsmíði (grafískri miðlun) og tveir í prentun. Athöfnin fór fram í húsnæði IÐUNNAR í Vatnagörðum 20. Það er hefð

Läs mer

Um mikilvægi rannsóknaseturs á sviði opinberrar stjórnsýslu

Um mikilvægi rannsóknaseturs á sviði opinberrar stjórnsýslu Um mikilvægi rannsóknaseturs á sviði opinberrar stjórnsýslu Ómar H. Kristmundsson dósent í opinberri stjórnsýslu við Háskóla Íslands 2. tbl. 3. árg. 2007 Erindi og greinar Stofnun stjórnsýslufræða og stjórnmála,

Läs mer

4. tölublað 2015 Fimmtudagur 26. febrúar Blað nr árg. Upplag

4. tölublað 2015 Fimmtudagur 26. febrúar Blað nr árg. Upplag 14 30 er matur og matreiðsla sem 22 23 Kann 4. tölublað 2015 Fimmtudagur 26. febrúar Blað nr. 437 21. árg. Upplag 32.000 30 Mynd / Margrét Þóra Þórsdóttir Landbúnaðarráðherra gagnrýndi harðlega einokunarstöðu

Läs mer

ÞJÓNUSTA VIÐ FÖTLUÐ BÖRN OG FULLORÐNA TRAUST SVEIGJANLEIKI ÞRÓUN FRAMTÍÐARSÝN- OG STEFNA

ÞJÓNUSTA VIÐ FÖTLUÐ BÖRN OG FULLORÐNA TRAUST SVEIGJANLEIKI ÞRÓUN FRAMTÍÐARSÝN- OG STEFNA Drög desember 2006 MÓTUM FRAMTÍÐ ÞJÓNUSTA VIÐ FÖTLUÐ BÖRN OG FULLORÐNA 2007-2016 TRAUST SVEIGJANLEIKI ÞRÓUN FRAMTÍÐARSÝN- OG STEFNA ð Desember 2006 EFNISYFIRLIT 1. FRAMTÍÐARSÝN OG -STEFNA...3 1.1 Inngangur...3

Läs mer

Skýrsla Fjármálaskrifstofu

Skýrsla Fjármálaskrifstofu Skýrsla Fjármálaskrifstofu Við framlagningu ársreiknings Reykjavíkurborgar 2014 0 R15030149 Borgarráð Ársreikningur Reykjavíkurborgar 2014 samanstendur af samstæðuuppgjöri, A og B hluta, og uppgjöri A

Läs mer

Bankbok som lärobok. Lennart Högstedt

Bankbok som lärobok. Lennart Högstedt Bankabók sem kennslubók Sænskur banki dreifði árið 1999 bók til allra viðskiptavina sinna. Ætlunin var að hún yrði eins konar leiðbeiningar fyrir daglegt líf og aðstoð við að skilja, einfalda og ná betri

Läs mer

Nr janúar 2006 REGLUGERÐ. um framkvæmdasamning við Norðurlandasamning um almannatryggingar frá 18. ágúst 2003.

Nr janúar 2006 REGLUGERÐ. um framkvæmdasamning við Norðurlandasamning um almannatryggingar frá 18. ágúst 2003. REGLUGERÐ um framkvæmdasamning við Norðurlandasamning um almannatryggingar frá 18. ágúst 2003. 1. gr. Norðurlandasamningur um almannatryggingar frá 18. ágúst 2003, sbr. lög nr. 66/2004 um lögfestingu Norðurlandasamnings

Läs mer

Seinagangur kostar hundruð milljóna

Seinagangur kostar hundruð milljóna ÁHRIFARÍK LEIÐ TIL LÍKAMSRÆKTAR Aukin vik mun þar fara í skipti á Íshúsið sérhæfir sig í loftkælingu og bættu lofti BLS. 2 VERÐBRÉF OG VERÐBRÉFAVIÐSKIPTI er nokkuð sem ágætt er að kunna skil á. Endurmenntun

Läs mer

Skipulag sérgreina lækninga á Landspítala - háskólasjúkrahúsi

Skipulag sérgreina lækninga á Landspítala - háskólasjúkrahúsi Apríl 2007 Skipulag sérgreina lækninga á Landspítala - háskólasjúkrahúsi Magnús Pétursson forstjóri LSH 2 1. Inngangur Skipulag lækninga á stærri sjúkrahúsum byggist á sérgreinum lækninga. Nær öll sjúkrahús

Läs mer

Jafnréttismál eru sveitarstjórnarmál SAMBAND ÍSLENSKRA SVEITARFÉLAGA

Jafnréttismál eru sveitarstjórnarmál SAMBAND ÍSLENSKRA SVEITARFÉLAGA Jafnréttismál eru sveitarstjórnarmál SAMBAND ÍSLENSKRA SVEITARFÉLAGA Samband íslenskra sveitarfélaga Borgartúni 30 Pósthólf 8100 128 Reykjavík Hönnun og umbrot: Ingibjörg Hinriksdóttir Höfundur: Ásta Hlín

Läs mer

SVENSKSPRÅKIGA LÄSER ISLÄNDSKA. En undersökning om lexikaliska likheter i svenska och isländska. Elina Tergujeff

SVENSKSPRÅKIGA LÄSER ISLÄNDSKA. En undersökning om lexikaliska likheter i svenska och isländska. Elina Tergujeff SVENSKSPRÅKIGA LÄSER ISLÄNDSKA. En undersökning om lexikaliska likheter i svenska och isländska. Elina Tergujeff Biämnesavhandling i svenska språket Institutionen för språk Jyväskylä universitet Hösten

Läs mer

Vellíðan í vinnunni. Vinnueftirlit ríkisins Fræðslu- og leiðbeiningarit nr. 13

Vellíðan í vinnunni. Vinnueftirlit ríkisins Fræðslu- og leiðbeiningarit nr. 13 Vellíðan í vinnunni Vinnueftirlit ríkisins Fræðslu- og leiðbeiningarit nr. 13 Texti: Hólmfríður K. Gunnarsdóttir Forsíða: Fiskikonurnar, 1971, Hildur Hákonardóttir/Myndstef Teikningar: Gísli J. Ástþórsson

Läs mer

5.4 Stuðningur sveitarfélaga Verklag ýmissa stofnana og fyrirtækja Skráning hjá Þjóðskrá Íslands Samandregið yfirlit

5.4 Stuðningur sveitarfélaga Verklag ýmissa stofnana og fyrirtækja Skráning hjá Þjóðskrá Íslands Samandregið yfirlit i. Efnisyfirlit 1 Inngangur... 3 2 Samantekt um helstu niðurstöður... 5 3 Þróun barnalöggjafar og samfélagslegar breytingar... 6 3.1 Þróun barnalöggjafarinnar... 6 3.2 Réttindi barnsins... 9 3.3 Samband

Läs mer

REGLUGERÐ FRAMKVÆMDASTJÓRNARINNAR (ESB) nr. 1255/2012. frá 11. desember 2012

REGLUGERÐ FRAMKVÆMDASTJÓRNARINNAR (ESB) nr. 1255/2012. frá 11. desember 2012 Nr. 56/1135 REGLUGERÐ FRAMKVÆMDASTJÓRNARINNAR (ESB) nr. 1255/2012 2013/EES/56/60 frá 11. desember 2012 um breytingu á reglugerð (EB) nr. 1126/2008 um innleiðingu tiltekinna alþjóðlegra reikningsskilastaðla

Läs mer

Miðvikudagurinn 8. júlí 1998 kl. 9: fundur samkeppnisráðs. Erindi vegna útboðs Vegagerðarinnar á vetrarþjónustu á Holtavörðuheiði

Miðvikudagurinn 8. júlí 1998 kl. 9: fundur samkeppnisráðs. Erindi vegna útboðs Vegagerðarinnar á vetrarþjónustu á Holtavörðuheiði Miðvikudagurinn 8. júlí 1998 kl. 9:00 114. fundur samkeppnisráðs Ákvörðun nr. 22/1998 Erindi vegna útboðs Vegagerðarinnar á vetrarþjónustu á Holtavörðuheiði I. Erindið og málavextir 1. Samkeppnisstofnun

Läs mer

Samtal um KANNABIS. Embætti landlæknis. Directorate of Health

Samtal um KANNABIS. Embætti landlæknis. Directorate of Health Samtal um KANNABIS Embætti landlæknis Directorate of Health Samtal um kannabis Samtal um kannabis byggir á norrænum fagritum um Áhugahvetjandi samtal og Motivational Interviewing eftir Miller W.R og Rollnick

Läs mer

Bifreiðaskrá. S k a t t m a t í s t a ð g r e i ð s l u B i f r e i ð a h l u n n i n d i RÍKISSKATTSTJÓRI

Bifreiðaskrá. S k a t t m a t í s t a ð g r e i ð s l u B i f r e i ð a h l u n n i n d i RÍKISSKATTSTJÓRI Bifreiðaskrá 2006 S k a t t m a t í s t a ð g r e i ð s l u B i f r e i ð a h l u n n i n d i RÍKISSKATTSTJÓRI Bifreiðategundir og umboð þeirra Tegund ALFA ROMEO AUDI BMW CITROEN CHEVROLET FIAT FORD HONDA

Läs mer

Rannsókn á hlutdeild kynjanna í námsefni í sögu á miðstigi grunnskóla. Kristín Linda Jónsdóttir

Rannsókn á hlutdeild kynjanna í námsefni í sögu á miðstigi grunnskóla. Kristín Linda Jónsdóttir Rannsókn á hlutdeild kynjanna í námsefni í sögu á miðstigi grunnskóla Kristín Linda Jónsdóttir Ágúst 2011 Aðfararorð jafnréttisstýru Á síðasta ári barst Jafnréttisstofu ábending um að í glænýjum kennslubókum

Läs mer

SKATTUR Á MENN Einstaklingsskattaréttur

SKATTUR Á MENN Einstaklingsskattaréttur SKATTUR Á MENN Einstaklingsskattaréttur Inngangur að tekjuskattlagningu Ásmundur G. Vilhjálmsson Glærupakki þrjú Almenni hlutinn hefur vægið 5 til 6, en sérstaki hlutinn 7 til 8 Efnisyfirlit Almennt um

Läs mer

Vefrallý um Norðurlönd

Vefrallý um Norðurlönd Vefrallý um Norðurlönd Vefrallý um Norðurlönd 2015 Hilmar Egill Sveinbjörnsson 2015 kort Jean Pierre Biard Ritstjórar: Sigrún Sóley Jökulsdóttir Útlit og umbrot: Námsgagnastofnun 1. útgáfa 2015 Menntamálastofnun

Läs mer

NTR- ráðstefna í Svíþjóð 2012

NTR- ráðstefna í Svíþjóð 2012 1 NTR- ráðstefna í Svíþjóð 2012 Þetta yfirlit er unnið af Guðríði Sigurbjörnsdóttur St.Rv. og Karli Rúnar Þórssyni STH. Hér er ekki um að ræða ýtarlega samantekt á öllu því sem fram fór enda upplifun hvers

Läs mer

Starfsáætlun Frístunda- og menningarsvið STARFSÁÆTLUN Frístunda- og menningarsvið Grindavíkurbæjar. Nóv. 2015

Starfsáætlun Frístunda- og menningarsvið STARFSÁÆTLUN Frístunda- og menningarsvið Grindavíkurbæjar. Nóv. 2015 Starfsáætlun 2016 Frístunda- og menningarsvið STARFSÁÆTLUN 2016 Nóv. 2015 Frístunda- og menningarsvið Grindavíkurbæjar Frá sviðsstjóra Óhætt er að segja síðustu misseri hafi verið viðburðarrík á frístunda-

Läs mer

Fimmtíu og sex

Fimmtíu og sex Fimmtíu og sex norrænir möguleikar Stefnumörkun og framkvæmdaáætlun um frjálsa för á Norðurlöndum 2014 2017 Fimmtíu og sex norrænir möguleikar Stefnumörkun og framkvæmdaáætlun um frjálsa för á Norðurlöndum

Läs mer

Aravísur. sungnar Ara Páli Kristinssyni fimmtugum 28. september 2010

Aravísur. sungnar Ara Páli Kristinssyni fimmtugum 28. september 2010 Aravísur sungnar Ara Páli Kristinssyni fimmtugum 28. september 2010 Menningar- og minningarsjóður Mette Magnussen Reykjavík 2010 Höfundar Umsjón: Jóhannes B. Sigtryggsson og Kári Kaaber. Bók þessa má afrita

Läs mer

Íslensk kvikmyndagerð fyrir íslenska menningu, áhorfendur og tungu.

Íslensk kvikmyndagerð fyrir íslenska menningu, áhorfendur og tungu. Íslensk kvikmyndagerð fyrir íslenska menningu, áhorfendur og tungu. Greining á starfsskilyrðum kvikmyndagerðar á Íslandi Yfirlit helstu niðurstöður Skýrsla unnin fyrir mennta og menningarmálaráðuneyti

Läs mer

Norræn starfsmannaskipti skýrsla styrkþega

Norræn starfsmannaskipti skýrsla styrkþega Norræn starfsmannaskipti skýrsla styrkþega Nafn Sigrún Guðmundsdóttir Vinnustaður á Íslandi, stofnun og deild Umhverfisstofnun, svið Umhverfisgæða, Hollustuverndardeild Starfsheiti Sérfræðingur Kyn kvk

Läs mer

Fegurðin fæðist á ný. Fljótvirk, langvirk mýking andlitslína Einföld fegrunaraðferð. Juvéderm ULTRA samanstendur af þremur vörum

Fegurðin fæðist á ný. Fljótvirk, langvirk mýking andlitslína Einföld fegrunaraðferð. Juvéderm ULTRA samanstendur af þremur vörum 1 Fegurðin fæðist á ný Fljótvirk, langvirk mýking andlitslína Einföld fegrunaraðferð 2 3 Elskaðu húðina þína... Það að eldast er ein af staðreyndum lífsins. Sumir eldast betur en aðrir á meðan sumir eru

Läs mer

Ársskýrsla Jafnréttisstofu 2010

Ársskýrsla Jafnréttisstofu 2010 Ársskýrsla Jafnréttisstofu 2010 Jafnréttisstofa Borgum v/ Norðurslóð - 600 Akureyri Sími: 460 6200 Bréfsími: 460 6201 Netfang: jafnretti@jafnretti.is www.jafnretti.is EFNISYFIRLIT FORMÁLI... 4 HLUTVERK

Läs mer

Minnihlutastjórnir á Íslandi og Norðurlöndum

Minnihlutastjórnir á Íslandi og Norðurlöndum Minnihlutastjórnir á Íslandi og Norðurlöndum Helgi Skúli Kjartansson Söguþinginu var ekki fyrr lokið en Ríkisútvarpið birti eftirfarandi frétt: Fredrik Reinfeldt, forsætisráðherra Svíþjóðar, staðfestir

Läs mer

SKATTUR Á MENN Einstaklingsskattaréttur

SKATTUR Á MENN Einstaklingsskattaréttur SKATTUR Á MENN Einstaklingsskattaréttur Inngangur að tekjuskattlagningu Ásmundur G. Vilhjálmsson Glærupakki þrjú Almenni hlutinn hefur vægið 5 til 6, en sérstaki hlutinn 7 til 8 Efnisyfirlit Almennt um

Läs mer

Jæja elskurnar mínar!! Þá kom loks að því að þið fenguð að sjá og

Jæja elskurnar mínar!! Þá kom loks að því að þið fenguð að sjá og Svíþjóðarfara 2008 Jæja elskurnar mínar!! Þá kom loks að því að þið fenguð að sjá og upplifa Lund sem ég hef svo sannarlega talað mikið um frá því 1995!! Nú er eins gott að Svíar standi undir þeim væntingum

Läs mer

Skýrsla til Alþingis. Hjúkrunarfræðingar Mönnun, menntun og starfsumhverfi

Skýrsla til Alþingis. Hjúkrunarfræðingar Mönnun, menntun og starfsumhverfi Skýrsla til Alþingis Hjúkrunarfræðingar Mönnun, menntun og starfsumhverfi Október 2017 Ríkisendurskoðun er sjálfstæð stofnun Alþingis sem starfar samkvæmt lögum nr. 46/2016 um ríkisendurskoðanda og endurskoðun

Läs mer

Efnisyfirlit. Inngangur Markmið Leiðir að markmiðum Heimildaskrá

Efnisyfirlit. Inngangur Markmið Leiðir að markmiðum Heimildaskrá Efnisyfirlit Inngangur Markmið Leiðir að markmiðum Heimildaskrá 3 4 5 12 2 Inngangur Samantektin sem hér birtist er afrakstur af vinnu æskulýðsráðs vegna stefnumótunar í æskulýðsmálum. Stefnumótunin á

Läs mer

Árbók Íslands 2007 Heimir Þorleifsson tók saman

Árbók Íslands 2007 Heimir Þorleifsson tók saman Árbók Íslands 2007 Heimir Þorleifsson tók saman EFNISYFIRLIT Bls. Árferði... 99 Brunar... 102 Búnaður... 104 Embætti og störf... 108 Forseti Íslands... 111 Iðnaður... 112 Íbúar Íslands... 113 Íþróttir...

Läs mer

Gandur til Svíþjóðar. Viðskipta- og raunvísindasvið Lokaverkefni 2106 Fjóla Björk Jónsdóttir Leiðbeinandi: Vera Kristín Vestmann Kristjánsdóttir

Gandur til Svíþjóðar. Viðskipta- og raunvísindasvið Lokaverkefni 2106 Fjóla Björk Jónsdóttir Leiðbeinandi: Vera Kristín Vestmann Kristjánsdóttir Viðskipta- og raunvísindasvið Lokaverkefni 2106 Fjóla Björk Jónsdóttir Leiðbeinandi: Vera Kristín Vestmann Kristjánsdóttir Gandur til Svíþjóðar Akureyri, 19. maí 2014 150291-2599 Háskólinn á Akureyri Viðskipta-

Läs mer