Qaabbilaad ka qaybgelineed Partnerskap Skåne
Soo dhawow! Mashruuca Partnerskap Skåne waa matoor isu keenaya awoodaha Skåne oo dhan waan mid abuuraya sidii loo heli nidaam habaysan oo ah qaabbilaadda dadka cusub. Hadafku waa qaabbilaaddadadkacusubtaasookaimanaysa, hayádaha, kommuunnada, bulshadarayidkaah, ganacsatada iyo hayádaha cilmibaadhista si ay uga qayb geliyaan dadka cusub ee Skåne imanaya nidaamkaqaabbilaaddadadkacusub. Dadkaasiwaainaydareemaaninayyihiinqaybkamidah mustaqbalka Skåne isla markaana ka qayb qaataan waxa ka dhacaya gobolka. Hadafku waxa weeyein laga tagonidaamkasooqaabbilaaddaeehaddaeebaasifkaah amma aanhagaagu shaqaynayn, Katarina Carlzén, masúulka mashruuca Partnerskap Skåne, Länsstyrelsen i Skåne Län Markaan run ahaantii si fiican u isticmaallo aqoonteenna iyo khibraddeenna, xilkeennana gudanno oon wada shaqayno innaga oo ka gudbaya xuduudaha u dhexeeya hayádaha, waxa kordhaya fursadda sidii dadka cusubi ay degdeg ugu noqon lahaayeen awood ku soo biirtay Sweden iyo Skåne.
Kulammokusuurogelayadhowr luqadood Haddaanluqadla fahmaynsuurogalmaaha in suáalola keenolagana qaybqaatowadohadal. Mashruucanwaxakashaqeeyadhawrqofooah xidhiidhiyeyaal bulshada iyo caafimmadka kuwaas oo u dhexeeya iskuna xidha dadka cusub iyo dalka la yimid. Dhammaantood mar uun bay cusbaayeenwaxanaayfahamsanyihiinin haddiiaanuqofkugaranaynsida bulshadauuu yimidiu nooshahayaanusuáalohabboonsoojeedinkarayn. Nidaamkan qaabilaadda ka qaybgelinta, luqadda Swedishka oo aanad garanayninimaah mushkilad. Ziad Jomaa waxa uu ka yimi Falastiin, wuxuu bartay cilmiga taxliilka biomedisinka wuxuna hadda ku shaqeeyaa xidhiidhiye bulsho iyo caafimaad Marka dadka cusubi macluumaad ku helaan afkooda hooyo, waxay ku dhiirradaan inay suáalo keenaan halkaasna waxa ka buurma niqaash xoog leh. Waxa ay dareemaan in aragtidooda la tixgelinayo, annaga oo isla markaana sugayna kuwaalatiga macluumaadka ku saabsan mujtamaca ee la siinayo.
Jidad badan oo loo maro dhaqanka cusub Way adag tahay in laga qayb qaato dhaqan cusub. Mararka qaarkood looma helo kelmedo luqadaha kale waxyaabo ay iska tahay caddaan sida vabba*. Waxa fudud in la rumaystoin sida waxlooqabanayaaaytahaysida ugufiicandadkaoodhan. Gitte Forstenberg waxa ay ka shaqayn jirtey integrashoonka tan iyo 1969:kii waxana ay aragtayhababkala duwan. Waxaay ogaateyin aanayjirinjidadgaagaabanoola maraa. Waxa muhiim ah in la dhegaysto dadka cusub. Ka dib markaad dhegaysato iyagaayuunbaadsiinkartaataageeradaayu baahanyihiin. *vabba = vård av sjukt barn, från VAB (Försäkringskassan) Gitte Forstenberg, isuduwaha integrashoonka ee kommunka Eslöv Imaatinka Swedan macneheedu waxa weeye in sida wax loo qabtaa halkan ay ka duwan tahay sidii dalalki hore wax looga qaban jirey waqti dheer ayaanay qaadataa sidii loo fahmi lahaa. Haddii dadka cusub la dhegaysto ayuun baa la fahmi karaa waxa loo baahan yahay si loogu sharxo faraqa. Ma jiro jid keliya oo loo maro integrashoonka.
Caafimaadkamaskaxdaiyojidhka Dadbadanookamidah dadkacusubiwaxaywataan tarawma, calaamado sikosomaatis ah, xasuus dagaal iyo waxayaabo kale oo aan Sweden laguba fikirin. Waalid khasaaraywaxalla wixiiuulahaawaykuadagtahayinay caawiyaan carruurtooda. Qofna ma sharxi karo dhibta baaxaddeeda qofka ku habsata marka uu isaga soo tago wax kasta oou lahaa, oodabadeednaiskudayoinuukadhisto nolol cusub dal aanu garanayn. Qaabbilaadda ka qaybgelinta macneheedu waxa weeye in la fahamsan yahay wax kasta oo saameeya awoodda qofka, caafimaadkiisa iyo degganaanshihiisa.. Leif Nilsson, agaasimaha hoggaanka sare ee Skåne Region Waa inaan qirannaa in aynaan garanayn wax kasta oo qofka cusubi u baahan yahay inuu qabto. Laakiin waxan heegan u nahay fududyan, degganaansho iyo rajo.
Qaybkamidah suuqashaqada Tamarbadanayayu baahantahaysidiilooguqaxi/guurilahaadal cusub. Aadayayu adkaan kartaa sidii loo fahmi lahaa qawaaniinta iyo nidaamka dalka cusub. Sidaas daraadeed ayay u adag tahayin qofkuahmiyaddasiiyosidiiuushaqou raadsanlahaaxataahaddiiuudoonayoinuu shaqaysto, iyada oo hadda loo oggol yahay inuu shaqo bilaabo maalinta ugu horraysa ee uu yimaaddosweden. Nidaamka qaabbilaadda ka qaybgelinta, waxa la og yahay qiimaha ay u leedahay inuu qofku haysto hawiyaddiisa amma aydhantitigiisa. Sidaas daraadeed ma aha hadafku in dadka cusub oo dhammi dib waxbarasho u bilaabaan, balse waxa fiican in loo oggolaado inay iyagu hore u mariyaan shaqadoodii hore. Waxa laga yaabaa inay woxoogaamuddoah qaadatoin qofkaloohelobaraaktiigmarka qiimayntuayatahayqofqof, laakiinsidanidadkaoodhanayayu fiicantahay.. Patrik Sumner, waa isuduwaha integrashoonka ee kommuunka Båstad Shirkaduhu way nala soo xidhiidhi karaan, annaga oo ah isuduwayaasha integrashoonka. Haddaannaan heli karayn qof baraaktiig sameeya oo haysta waxbarashada saxda ah ee ay u baahan yihiin, waxa laga yaabaa in kommuunka jaarka ihi heli karo. Waxa soo dega Skåne dad badan oo haysta kuwaalifikaashoon sare
Qiyamkaasalkaah In badanookamidah hijradaduninda waxau sababah laáantaisu dheellitirnaan xagga dhaqaalaha iyo bulshada ah. Qaabbilaadda ka qaybgelinta macneheedu waxa weeyi in la aqoonsado khibradaha dadka iyo sida aywaxu arkaanba. Lagama hadlayo in dadka loo naxo laakiin waxa laga hadlayaa xuquuqda aadamaha ee ay dadku leeyihiin Jignasa Patel waxay ka timid India, waxayna dhaqaalaha ku barataa jaamacadda Lund Nolosha ururnimo ee Sweden waa hab fiican oo wax lagu baran karo waxana xidhiidh lala yeeshaa dad badan oo hore u sii degganaa Sweden. Aniga waxa Internationell kvinnoföreing uu ii noqday meel muhiim ah niqaash ahaan iyo ka qaybgal ahaanba.
Cilmibaadhisiyoaqoon Qaabbilaadda ka qaybqelintu waxa ay ku dhisan tahay hababiyonadariyaatkuwaasooah kuwocilmiahaanla aqbalay. Xidhiidh lala sameeyo cilmibaadhista ugu dambeysey iyo dalalka kale oo lala wadaago khibradahooguwaaqaybaadu muhiimah ookamidah waxqabadka. Wadashaqaynta ka dhexaysa mujtamaca cilmibaadhistaiyobulshaduguudahaanwaxaayu noqonaysaa macaash dadka oo dhan maadaama aqoon muhiim ahi ay u kala gudbeyso labada dhanba. Per-Olof Östergren, waa professor dawada bulshada Sooo saaridda khidmad ku salaysan aqooni waxa ay ula qiimo tahay bulshada maanta sida soo saaridda alaabta ku salaysan aqoonta.
Göran Tunhammar, Maamulaha gobolka Skåne Horumarka dhaqaale ee Sweden waxa uu ku tiirsan yahay dadka u soo haajira. Hadda dalkeenna waxa ka jira70000 ooshirkadoodooaymaamulaandad dibaddakasoohaajirey, kuwaasooshaqosiiyain ku dhow300000 ooqof. Dhankakale dadkuwuusii gaboobayaa. Imaatinka dad kale oo ka yimaadda dalal kale waxa ay innaga caawinaysaa sidii aan u heli lahayn awoodshaqo taas oo hadda sugaysa wixii ka dambeeya konjaktuurka hoose ee hadda jira.
MasruucahorumarintaeePartnerskap Skåne 2008-2011 wuxuuabuurayaasaldhigsidiiloosamaynlahaaqaabbilaadhabaysanoola qaabbiloqaxootigaiyodadkakale ee dhawaan yimid Skåne waaqaybkamidah heshiisgoboleedka (RÖK) kaasooah hawlgoboleedkuaaddansidiiloohorumarinlahaa barnaamujka introdhakshanka ee loogu talo galay nabadgelyo dalbayaasha, dadka dhawaan dalka yimi iyo qaxootiga waxa maal geliya ka qaybqaatayaasha mashruuca iyo taageo ka timaad Sanduuqa Yurub ee Qaxootiga (Europeiska Flyktingfonden) Kala soo xidhiidh wixii macluumaad ah Partnerskap Skåne: Katarina Carlzén katarina.carlzen@lansstyrelsen.se RÖK: Åsa Stenbäck Holmér asa.stenbackholmer@lansstyrelsen.se